Składniki o małej wartości: środki trwałe czy wyposażenie?

Przeczytaj także: Struktura obrotów a sprzedaż środków trwałych

Przypomnijmy, w przypadku składników majątku o wartości początkowej nieprzekraczającej 3 500 zł podatnicy mogą uznać je za wyposażenie i od razu zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów, bądź za środki trwałe i zamortyzować jednorazowo w miesiącu oddania do użytkowania albo w miesiącu następnym czy też amortyzować na zasadach ogólnych.

Tym samym, zarówno w przypadku ich uznania za wyposażenie jak i za środki trwałe, podatnik może odnieść je bezpośrednio w koszty prowadzonej działalności gospodarczej. Różnica pomiędzy wyposażeniem a środkami trwałymi jest jednak dosyć istotna.

I tak, w przypadku modernizacji tych składników majątku potraktowanych jako wyposażenie, wydatki z tym związane podatnik ma prawo zaliczyć bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów. Natomiast jeżeli zostaną one potraktowane jako środki trwałe, to należy tutaj wziąć pod uwagę art. 22g ust. 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przepis ten mówi, że jeżeli środki trwałe uległy ulepszeniu w wyniku przebudowy, rozbudowy, rekonstrukcji, adaptacji lub modernizacji, wartość początkową tych środków powiększa się o sumę wydatków na ich ulepszenie, w tym także o wydatki na nabycie części składowych lub peryferyjnych, których jednostkowa cena nabycia przekracza 3.500 zł. Środki trwałe uważa się za ulepszone, gdy suma wydatków poniesionych na ich przebudowę, rozbudowę, rekonstrukcję, adaptację lub modernizację w danym roku podatkowym przekracza 3.500 zł i wydatki te powodują wzrost wartości użytkowej w stosunku do wartości z dnia przyjęcia środków trwałych do używania, mierzonej w szczególności okresem używania, zdolnością wytwórczą, jakością produktów uzyskiwanych za pomocą ulepszonych środków trwałych i kosztami ich eksploatacji.

Druga różnica jest widoczna w przypadku likwidacji działalności. W takiej sytuacji bowiem podatnicy są zobowiązani do sporządzenia remanentu likwidacyjnego. W skład tego remanentu natomiast wchodzą m.in. rzeczowe składniki majątku związanego z wykonywaną działalnością, nie będące środkami trwałymi, czyli wyposażenie. Na podstawie tego remanentu jest ustalany dochód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym w formie ryczałtu, który wynosi 10% tego dochodu.

W remanencie tym nie ujmuje się natomiast posiadanych środków trwałych, które w momencie likwidacji zostaną przekazane na cele osobiste. W tym miejscu należy jednak podkreślić, iż będzie tak tylko wtedy, gdy te środki trwałe po likwidacji nie zostaną sprzedane. W przypadku ich sprzedaży należy bowiem pamiętać, iż w sytuacji, gdy czynność ta będzie miała miejsce prze upływem 6 lat liczonych od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym składnik majątku został wycofany z działalności gospodarczej, to u podatnika powstanie przychód z działalności gospodarczej podlegający opodatkowaniu. W takiej sytuacji niezamortyzowana część wartości początkowej tego środka trwałego będzie kosztem uzyskania przychodów.

Kolejna różnica dotyczy samochodów osobowych. Otóż należy pamiętać, iż (art. 23 ust. 1 pkt 46 ustawy) nie stanowią kosztów podatkowych poniesione wydatki zaliczone do kosztów uzyskania przychodów z tytułu używania niewprowadzonego do ewidencji środków trwałych samochodu osobowego, w tym także stanowiącego własność osoby prowadzącej działalność gospodarczą, dla potrzeb działalności gospodarczej podatnika - w części przekraczającej kwotę wynikającą z pomnożenia liczby kilometrów faktycznego przebiegu pojazdu oraz stawki za 1 km przebiegu, określonej w odrębnych przepisach wydanych przez właściwego ministra; w celu ustalenia faktycznego przebiegu samochodu podatnik jest obowiązany do prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu. W razie braku tej ewidencji wydatki ponoszone przez podatnika z tytułu używania samochodów na potrzeby podatnika nie stanowią kosztu uzyskania przychodów (art. 23 ust. 5 ustawy o PIT).

Tym samym w przypadku zaliczenia nabytego składnika majątku (samochodu osobowego) do wyposażenia, a nie środków trwałych, podatnik nałoży na siebie dodatkowe obowiązki oraz ograniczenia. Konieczne będzie tutaj bowiem zaprowadzenie dla tego samochodu ewidencji przebiegu pojazdu oraz ograniczanie wysokości ponoszonych wydatków na użytkowanie samochodu do wysokości limitu kilometrówki. Konieczne będzie także prowadzenie miesięcznych zestawień zawierających faktycznie poniesione wydatki wynikające z faktur dokumentujących eksploatację samochodu.

Obowiązki te i ograniczenia natomiast nie wystąpią, jeżeli podatnik zaliczy taki samochód do środków trwałych. Tutaj wydatki ponoszone na jego eksploatację w pełnej wysokości stanowić będą koszty uzyskania przychodów.