Ekspektatywa własności lokalu: sprzedaż a podatek

Przeczytaj także: Cesja umowy o wybudowanie mieszkania a podatek dochodowy

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

W zapytaniu podatniczka wskazała, że 7 czerwca 2006 r. podpisała ze spółdzielnią mieszkaniową umowę o wybudowanie mieszkania. W sierpniu 2006 r. na powyższy cel zaciągnęła kredyt w wysokości 160 290 zł. W marcu 2008 r. natomiast sprzedała prawo do nabycia odrębnej własności mieszkania za 310 000 zł. W tym też miesiącu został spłacony kredyt zaciągnięty w 2006 r. Za pozostałą część uzyskanych ze sprzedaży pieniędzy podatniczka zamierza wybudować dom. W związku z tym zadała pytanie, czy zasadne jest złożenie oświadczenia w trybie art. 28 ust 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2006 roku, aby nie płacić podatku od przychodu uzyskanego w 2008 roku? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) zwanej dalej updof, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) updof, jednym ze źródeł przychodów jest odpłatne zbycie:

a. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
b. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
c. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Z przedstawionego przez Zainteresowaną stanu faktycznego wynika, że w dniu 25 marca 2008 roku sprzedała Ona prawo do nabycia odrębnej własności mieszkania, czyli tzw. ekspektatywę.

Zgodnie z art. 19 ust 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (t. j. Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 ze zm.) ekspektatywa odrębnej własności lokalu jest roszczeniem o ustanowienie odrębnej własności lokalu. Powstaje ona z chwilą zawarcia umowy o budowę lokalu. Jest ona zbywalna, wraz z wkładem budowlanym albo jego wniesioną częścią, przechodzi na spadkobierców i podlega egzekucji.

Ekspektatywa jest więc prawem tymczasowym, przygotowującym i zabezpieczającym prawo przyszłe, które dopiero ostatecznie zaspokaja interesy podmiotu uprawnionego.