Leasing: opłata wstępna a koszty w PKPiR

Przeczytaj także: Leasing: opłata wstępna a metoda memoriałowa PKPiR

Opłaty ponoszone w związku z zawartą umową leasingu stanowią odpowiednio przychód u finansującego i koszt u korzystającego. Ustawa o podatku dochodowym wskazuje dodatkowo co do zasady dwa warunki, jakie muszą tutaj zostać spełnione, tj. umowa taka musi zostać sporządzona na czas oznaczony, który stanowi co najmniej 40% normatywnego okresu amortyzacji, jeżeli jej przedmiotem są podlegające odpisom amortyzacyjnym rzeczy ruchome lub wartości niematerialne i prawne, albo została zawarta na okres co najmniej 10 lat, jeżeli jej przedmiotem są podlegające odpisom amortyzacyjnym nieruchomości, oraz suma ustalonych w umowie opłat pomniejszona o należny podatek od towarów i usług, odpowiada co najmniej wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych (art. 23b ust. 1 updof).

Umowa spełniająca powyższe warunki oraz przy założeniu, że leasingodawca w dniu jej zawarcia nie korzysta ze zwolnień wymienionych w art. 23b ust. 2 updof upoważnia podatnika do uznania za koszty uzyskania przychodów wszelkich wydatków związanych z przedmiotem umowy leasingu. Jednym z nich jest opłata wstępna.

Metoda kasowa

Art. 22 ust. 4 updof wskazuje, iż koszty uzyskania przychodów z pewnymi wyjątkami są potrącane tylko w tym roku podatkowym, w którym zostały poniesione, przy czym za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów uważa się dzień wystawienia rachunku (faktury) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu (ust. 6b powyższego przepisu).

Na tej podstawie podatnik ujmuje wydatek związany z opłatą wstępna umowy leasingu w podatkowej księdze przychodów i rozchodów jednorazowo w dacie jego poniesienia, tj. wystawienia faktury VAT przez leasingodawcę.

Metoda memoriałowa

Inne zasady należy stosować przy metodzie memoriałowej. Tutaj bowiem, zgodnie z art. 22 ust. 5 updof, u podatników prowadzących PKPiR tą metodą koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy oraz w roku podatkowym, są potrącalne w tym roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody, z zastrzeżeniem ust. 5a i 5b, a koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącane w dacie ich poniesienia (art. 22 ust. 5c updof), przy czym jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.

Interpretując powyższe przepisy powstały dwie szkoły. Pierwsza z nich, z którą zgadzają się organy podatkowe, wskazuje, iż opłata wstępna, mimo że ponoszona jednorazowo, dotyczy całego okresu trwania umowy leasingowej. W związku z tym powinna być rozliczana proporcjonalnie do długości trwania zawartej umowy leasingu, której dotyczy (jako koszt pośredni). Co za tym idzie, podatnik powinien opłatę tę podzielić proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczy (czyli okresu trwania umowy) i tak też odnosić ją w koszty uzyskania przychodów.

Odmienne stanowisko plasuje się natomiast w orzecznictwie sądowym. Wojewódzkie Sądy Administracyjne w ostatnich wyrokach wskazują, iż opłatę taką należy zaliczyć jednorazowo do kosztów uzyskania przychodów. Przykładem jest tutaj wyrok WSA w Warszawie z 17 czerwca 2008r. (sygn. akt III SA/Wa 24/08), w którym to sąd stwierdził, że opłata taka jest kosztem jednorazowym związanym z zawarciem umowy leasingu, a w konsekwencji i wydaniem samego przedmiotu leasingu i należy uznać ją za koszt w momencie poniesienia.

Należy jednak pamiętać, iż stanowisko WSA jest wiążące jedynie w tej sprawie, w której sąd orzekał. Tym samym inne organy podatkowe nie muszą się do niego stosować. Tym samym, w celu uniknięcia sporu z organami podatkowymi, warto w tej sprawie skontaktować się ze swoim urzędem skarbowym i uzyskać informację, jakie stanowisko zajmuje on w omawianej kwestii.