Odsetki od kredytu a wartość początkowa środka trwałego

Przeczytaj także: Oprogramowanie komputerowe jako inwestycja w obcym środku trwałym

Jednoznaczna odpowiedź na powyższe pytanie jest raczej niemożliwa. A to z uwagi na fakt, iż analizując poszczególne przepisy ustaw o podatku dochodowym można dojść do sprzecznych wniosków. Dodatkowo także organy podatkowe nie są zgodne, jak w takiej sytuacji postąpić

Z jednej strony przepisy o kosztach….

Otóż zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 32 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej updof) oraz analogicznym art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej updop), nie uważa się za koszty uzyskania przychodów naliczonych, lecz nie zapłaconych albo umorzonych odsetek od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów).

Jak zatem wynika z powyższego, warunkiem uznania odsetek za koszt uzyskania przychodów, jest ich zapłacenie. Dodatkowo, w art. 23 ust. 1 pkt 33 updof i odpowiednio art. 16 ust. 1 pkt 12 updop ustawodawca wskazał, że za koszty uzyskania przychodów nie uważa się także odsetek, prowizji i różnic kursowych od pożyczek (kredytów) zwiększających koszty inwestycji w okresie realizacji tych inwestycji. Przepis ten ma ścisły związek z regulacjami dotyczącymi wartości początkowej środka trwałego.

… z drugiej przepisy o amortyzacji

Z kolei art. 22g updof i art. 16g updop wskazują, co należy rozumieć przez wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych. I tak w przypadku ich odpłatnego nabycia jest nią cena nabycia.

Przez cenę nabycia należy natomiast rozumieć (art. 22g ust. 3 updof i art. 16g ust. 3 updop) kwotę należną zbywcy, powiększoną o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej do używania, a w szczególności o koszty transportu, załadunku i wyładunku, ubezpieczenia w drodze, montażu, instalacji i uruchomienia programów oraz systemów komputerowych, opłat notarialnych, skarbowych i innych, odsetek, prowizji, oraz pomniejszoną o podatek od towarów i usług, z wyjątkiem przypadków, gdy zgodnie z odrębnymi przepisami podatek od towarów i usług nie stanowi podatku naliczonego albo podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty należnego podatku o podatek naliczony albo zwrot różnicy podatku w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. W przypadku importu cena nabycia obejmuje cło i podatek akcyzowy od importu składników majątku.

Na podstawie wyżej przytoczonych przepisów powstają zatem dwie wątpliwości: czy naliczone do dnia przekazania środka trwałego do używania odsetki, które nie zostały zapłacone, powiększają jego wartość początkową, a jeśli tak, to czy naliczone od nich odpisy amortyzacyjne będą stanowić koszty uzyskania przychodu?

Art. 22g ust. 3 updof i art. 16g ust. 3 updop wskazują jedynie, iż do wartości początkowej zalicza się naliczone odsetki do dnia przekazania środka trwałego do używania. Nic natomiast nie mówią o tym, że muszą one być zapłacone. Co za tym idzie, zdaniem autora, należy przyjąć, iż odsetki te powiększą wartość początkową środka trwałego.

Odpowiadając na drugą część pytania należy sięgnąć do przepisów określających odnoszenie w koszty uzyskania przychodów naliczonych odpisów amortyzacyjnych. Przypomnijmy, że zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 1 updof i art. 16 ust. 1 pkt 1 updop, kosztami uzyskania przychodów nie są wydatki na nabycie czy też wytworzenie środków trwałych. Koszty takie stanowią natomiast naliczone odpisy amortyzacyjne. Te z kolei, zgodnie z ogólną regułą, nalicza się według właściwej stawki od wartości początkowej środka trwałego (art. 22h ust. 1 pkt 1 updof i art. 16h ust. 1 pkt 1 updop).

Zdaniem autora zatem, w omawianym problemie naliczone i niezapłacone odsetki do dnia przekazania środka trwałego do używania należy uwzględnić w wartości początkowej tego środka trwałego, a dokonane od nich odpisy amortyzacyjne będą stanowić koszty uzyskania przychodu. Art. 23 ust. 1 pkt 32 updof oraz art. 16 ust. 1 pkt 11 updop wskazują bowiem, iż kosztów uzyskania przychodów nie stanowią jedynie naliczone i niezapłacone odsetki. W związku z tym przepis ten nie powinien mieć zastosowania do opisanej wyżej sytuacji, gdyż tutaj kosztem są naliczone odpisy amortyzacyjne (a nie odsetki).

Zaleca się jednak kontakt z właściwym dla podatnika urzędem skarbowym w celu ustalenia, czy podziela on przedstawiony wyżej pogląd w opisanej sytuacji.