Zmiany w VAT od grudnia 2008 - zwrot VAT

Przeczytaj także: Zwrot VAT a dodatkowa weryfikacja jego zasadności

Tym samym, w niektórych sytuacjach na zwrot swoich pieniędzy trzeba było czekać aż pół roku (a w praktyce często dłużej, gdyż fiskus może terminy te przedłużać, badając zasadność zwrotu). Dlatego też jedną z ważniejszych zmian w ustawie o VAT jest zmiana przepisów dotyczących właśnie zwrotu VAT.

Jedną z najbardziej wyczekiwanych przez nas wszystkich, rozliczających VAT, zmian jest wprowadzenie skróconego terminu zwrotu VAT. Ustawa o podatku od towarów i usług po nowelizacji z grudnia 2008 r. zachowuje, co prawda zasadniczo, obowiązujące dotychczas terminy zwrotu VAT - czyli termin 60-dniowy, 25-dniowy oraz 180-dniowy, z tą jednak różnicą, że ten ostatni termin ma zastosowanie wyłącznie do zwrotu VAT w przypadku braku czynności opodatkowanych (względnie czynności z art. 86 ust. 8 pkt 1 uptu). W konsekwencji należy uznać, iż zwrot VAT następuje zasadniczo w terminie 60 dni liczonych od dnia złożenia rozliczenia (deklaracji VAT). Fiskus dokonuje go na rachunek bankowy firmy, wskazany w zgłoszeniu rejestracyjnym na rachunek banku, który ma siedzibę w kraju, lub na rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo- kredytowej, w której podatnik jest członkiem.

Przykład
Firma nabyła w grudniu samochód osobowy, który wprowadziłeś do rejestru środków trwałych. Cena nabycia pojazdu wynosi netto 65.000 zł (VAT - 14.300 zł). W deklaracji VAT wykazała do odliczenia kwotę w maksymalnej wysokości, tj. 6.000 zł. Ponadto w deklaracji wykazała także:

• VAT naliczony podlegający odliczeniu od pozostałych zakupów w wysokości 8.300 zł.
• Sprzedaż opodatkowaną stawką 22% w wysokości 32.000 zł.
• VAT należny od sprzedaży w wysokości 7.040 zł.

Nadwyżka podatku naliczonego nad należnym stanowi więc w tym okresie wartość: (6.000 zł + 8.300 zł) - 7.040 zł = 7.260 zł.
Ponieważ łączna kwota nadwyżki podatku naliczonego jest wyższa od kwoty podatku naliczonego z tytułu zakupu środka trwałego (samochodu), firma może żądać jej zwrotu w pozostałej wysokości (tj. 6.000 zł) na swój rachunek bankowy w terminie 60 dni lub przenieść ją do rozliczenia w następnych okresach.

Pamiętać jednak należy, iż podobnie jak to miało miejsce przed nowelizacją, ustawa o VAT zezwala fiskusowi na przedłużenie terminu dokonania zwrotu VAT. Taka sytuacja zachodzi w przypadku wszczęcia przez organ czynności sprawdzających, kontroli podatkowej lub postępowania podatkowego wszczynanego na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej bądź postępowania kontrolnego wszczynanego na podstawie przepisów ustawy o kontroli skarbowej. Jeżeli fiskus przedłuży termin zwrotu, a w toku czynności okaże się, że złożone przez podatnika rozliczenie jest prawidłowe - fiskus musi zwrócić mu zadeklarowany VAT wraz z odsetkami za zwłokę, liczonymi od pełnej kwoty zadeklarowanego zwrotu. Jeśli jednak organ podatkowy uzna, że co prawda zwrot VAT przysługuje, ale w wysokości mniejszej niż zadeklarowana, i jednocześnie przekroczy termin na dokonanie zwrotu (albo jeśli w wyniku przeprowadzonych czynności weryfikujących okaże się, że zwrot był należny, ale w wysokości niższej niż zadeklarowana, a przedłużono termin na dokonanie zwrotu) - to i w tym przypadku podatnik otrzyma zwrot VAT wraz z odsetkami. W tym przypadku jednak odsetki będą liczone nie od zadeklarowanej kwoty, ale od kwoty należnej (ustalonej przez fiskusa).

Wysokość odsetek za nieterminowy zwrot VAT odpowiada opłacie prolongacyjnej, stosowanej w przypadku odroczenia płatności podatku lub rozłożenia go na raty. I chociaż przepisy ustawy o VAT nie wskazywały dotychczas na taki sposób postępowania, to jednak był on ugruntowany w orzecznictwie.

Od 1 grudnia 2008 r. podatnik ma także możliwość odzyskania VAT w przypadku braku sprzedaży opodatkowanej, który otrzyma w terminie 180 dni - licząc od daty złożenia deklaracji podatkowej (uchylone zostały natomiast przepisy o zaliczkowym zwrocie VAT). Fiskus może oczywiście dokonać weryfikacji wykazanej kwoty VAT do zwrotu w ramach czynności sprawdzających lub też kontroli podatkowej (a nawet w ramach postępowania podatkowego). Jeśli fiskus uzna zadeklarowanie określonej kwoty zwrotu za bezzasadne - odmówi w drodze decyzji dokonania zwrotu VAT.

Istotną zmianą dokonaną przez ustawodawcę jest wprowadzenie kaucji gwarancyjnej dla tych podatników, którzy chcą odzyskać VAT przy braku sprzedaży opodatkowanej w terminie 60 dni (art. 87 ust. 5 i 5a uptu). Jednakże wysokość złożonej w tym przypadku kaucji powinna odpowiadać zadeklarowanej do zwrotu kwocie.


Poradnik „VAT w praktyce” to serwis informacyjny, w którym zawsze znajdziesz aktualne informacje, porady.