Sprzedaż działek przez rolnika ryczałtowego a VAT

Przeczytaj także: Grunt rolny nabyty w drodze spadku: sprzedaż a VAT

Art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług wskazuje, że podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Natomiast działalność gospodarcza, o której mowa w zdaniu poprzednim, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Opodatkowana tym podatkiem jest dostawa towarów i świadczenie usług. Towarem są natomiast m.in. grunty (art. 2 pkt 6 ustawy) z tym, że zwolniona z tego podatku jest dostawa terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę (art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy).

Przy interpretacji powyższych przepisów organy podatkowe uznają, że w przypadku, gdy rolnik ryczałtowy dokonuje sprzedaży gruntów budowlanych należących do jego gospodarstwa rolnego i wykorzystywanych wcześniej w produkcji rolnej, czynność taką należy opodatkować podatkiem VAT. Przykładem jest tutaj interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 12 sierpnia 2008 r. nr ITPP2/443-444/08/AD.

W interpretacji tej organ podatkowy uznał, że ponieważ działalność gospodarcza w myśl przepisów o VAT obejmuje wszelką działalność, w tym także rolników, to gospodarstwo rolne stanowi jednostkę organizacyjną podobną do przedsiębiorstwa, w ramach której ta działalność jest prowadzona. Z tego też względu sprzedaż części gruntu należącego do tego gospodarstwa należy traktować jako sprzedaż części majątku związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Dyrektor Izby Skarbowej w Powyższej interpretacji zwrócił także uwagę na bardzo istotną kwestię, która została zawarta w art. 113 ust. 13 pkt 1 lit. d) ustawy o VAT, a mianowicie że podatnicy dokonujący dostawy gruntów nie mogą korzystać ze zwolnienia od tego podatku niezależnie od wielkości obrotów.

W rozpatrywanej przez organ podatkowy sprawie podatnik wskazał, że w 1984 otrzymał gospodarstwo od rodziców i z tego areału zamierza wydzielić i sprzedać 11 działek budowlanych nieuzbrojonych.

Powyższe stanowisko organu podatkowego znajduje także odzwierciedlenie w orzecznictwie sądowym. Przykładowo Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 30 września 2008 r. (sygn. akt III SA/Wa 720/08) wskazał, że przez majątek osobisty należy rozumieć majątek, który nie służy do prowadzenia działalności gospodarczej i nie jest częścią przedsiębiorstwa podatnika. Natomiast działalność rolnicza jest jak najbardziej działalnością gospodarczą w myśl przepisów ustawy o VAT, do której prowadzenia podatnik wykorzystuje grunty wchodzące w skład gospodarstwa rolnego. Tym samym sprzedaż takich gruntów należy opodatkować podatkiem VAT.

Przypomnijmy także, iż do sprzedaży gruntów niezabudowanych nie można zastosować zwolnienia wynikającego w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, które zwalnia z tego podatku dostawę towarów używanych, a to dlatego, że grunty nie są do takiej kategorii towarów zaliczane.