Ulga na zakup kasy fiskalnej: niekiedy konieczny zwrot

Przeczytaj także: Podatek VAT: spóźniony przegląd kasy fiskalnej

Rozpoczynając swoją przygodę z kasą fiskalną, warto skorzystać z ulgi na jej zakup, gdyż z reguły są to urządzenia dość drogie. Ulga na zakup kasy fiskalnej jest przywilejem, który przysługuje podatnikowi po spełnieniu określonych warunków. Jednak samo spełnienie tych warunków w momencie skorzystania z ulgi nie oznacza wcale, że niezależnie od późniejszych okoliczności prawo do niej zostanie zachowane. W określonych przypadkach można stracić prawo do ulgi na zakup kasy, a co za tym idzie, trzeba będzie ją zwrócić. Jedną z najczęściej występujących w praktyce przesłanek skutkujących koniecznością zwrotu ulgi jest zaprzestanie używania kasy fiskalnej.

Należy pamiętać, że jeśli firma skorzystała z ulgi z tytułu zakupu kasy fiskalnej, to zobowiązana jest do używania tej kasy przez okres co najmniej 3 lat - licząc od daty rozpoczęcia ewidencjonowania sprzedaży. Jeżeli jednak z jakichś przyczyn w okresie tym nie będzie można dokonywać ewidencjonowania sprzedaży przy wykorzystaniu tych konkretnych kas, firma zobowiązana będzie do zwrotu ulgi (art. 111 ust. 6 uptu).

W praktyce zaprzestanie używania kasy fiskalnej może dotyczyć wielu różnych przypadków. Pojęcie to obejmuje w zasadzie każde zaprzestanie ewidencjonowania sprzedaży przy zastosowaniu kasy fiskalnej, mające trwały i nieodwracalny charakter - w tym również takie, które powstało nie z winy podatnika. Potwierdzeniem prezentowanego przez fiskusa stanowiska jest decyzja Dyrektora Izby Skarbowej w Gdańsku z 13 października 2006 r. (nr PI/443-33/06/Z/09). Organ stwierdził w niej, iż „(…) Termin „zaprzestanie użytkowania” nie został zdefiniowany w rkr ani też w uptu, zatem należy odwołać się do definicji określonej o słowniku języka polskiego. Zgodnie z tym słownikiem wyraz „używać” oznacza posłużyć się czymś, zastosować coś jako środek, narzędzie. Natomiast wyrażenie „zaprzestać” oznacza przerwać jakąś czynność, zaniechać robienia czegoś. Jak wynika z powyższej definicji, termin „zaprzestanie użytkowania” odzwierciedla sytuację, w jakiej znajduje się wnioskujący, bez względu na to, czy zaprzestanie użytkowania było wynikiem nieumyślnego zdarzenia losowego, czy też wynikało bezpośrednio z zaplanowanego działania”.

Zaprzestaniem używania kasy nie będziemy jednak mieli do czynienia w przypadkach czasowego jej wyłączenia z czynności ewidencjonowania sprzedaży.

Przykład
Jedna z trzech użytkowanych przez firmę kas fiskalnych uległa awarii, w związku z czym nastąpiła przerwa w jej używaniu. W ramach gwarancji kasa została oddana do serwisu. Po 3 tygodniach otrzymano naprawioną kasę, którą nadal wykorzystywano do ewidencjonowania sprzedaży. W takim przypadku nie powstanie obowiązek zwrotu ulgi. Przerwa w użytkowania kasy fiskalnej dotyczyła tylko pewnego, krótkiego okresu czasu i nie miała postaci trwałego zaprzestania użytkowania.

Może zdarzyć się taka sytuacja, w której awaria kasy fiskalnej okaże się na tyle poważna, że serwis wymieni ją na nową w ramach gwarancji. Ponieważ konkretna kasa fiskalna, przy zakupie której skorzystano z ulgi, przestanie być trwale użytkowana - spowoduje to powstanie obowiązku zwrotu ulgi. Nie jest przy tym istotny powód zaprzestania użytkowania kasy, a jedynie sam fakt, że nie będzie ona wykorzystywana przy ewidencjonowaniu sprzedaży. Dlatego też, jeśli w trakcie tego 3-letniego okresu kasa, przy nabyciu której skorzystano z ulgi, zepsuje się, oraz podatnik ma możliwość decydowania o jej naprawie lub wymianie na nową w ramach gwarancji - to z punktu widzenia rozliczeń podatkowych należy wybrać opcję naprawy. Decyzja taka będzie bardziej opłacalna, ponieważ możliwość dalszego użytkowania kasy nie doprowadzi do powstania obowiązku zwrotu ulgi na jej zakup.

W praktyce można spotkać się również z taką sytuacją, w której nastąpi trwała utrata kasy fiskalnej (np. kradzież lub zniszczenie). Należy tutaj pamiętać, że każdy przypadek trwałej utraty kasy - bez względu na okoliczności - skutkuje koniecznością zwrotu ulgi. Przy kradzieży kasy zawsze istnieje jednak pewne prawdopodobieństwo ponownego jej odzyskania. Jeżeli uda się odzyskać skradzioną kasę fiskalną przed powstaniem obowiązku zwrotu ulgi (czyli do końca miesiąca lub kwartału, w którym dokonano kradzieży) i będzie możliwe dalsze jej użytkowanie – ulgi nie będzie trzeba zwracać. Należy także pamiętać, iż w myśl § 5 ust. 1 pkt 14 rozporządzenia w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące – podatnik ma obowiązek poddania obowiązkowemu przeglądowi technicznemu kasę, która została przez niego utracona, a następnie odzyskana.


Poradnik „VAT w praktyce” to serwis informacyjny, w którym zawsze znajdziesz aktualne informacje, porady.