Likwidacja spółki: obowiązki podatkowe i księgowe

Przeczytaj także: Ustawa o rachunkowości: odpisy aktualizujące zmorą firm?

Czy tworzyć rezerwy na środki trwałe, należności, zapasy, rozliczenia międzyokresowe kosztów, ujmując je na Kapitał z aktualizacji wyceny do dnia podjęcia uchwały i ująć w bilansie, rachunków zysków i strat do dnia likwidacji?

Postawienie spółki w stan likwidacji nie zmienia zasad amortyzacji, jeżeli działalność jest w dalszym ciągu prowadzona. Takie odpisy stanowią koszt uzyskania przychodu. Na dzień powzięcia uchwały o likwidacji spółki oraz na dzień poprzedzający dokonuje się szeregu księgowań, które krok po kroku przedstawiamy w artykule.

Po pierwsze celem likwidacji jest uporządkowanie spraw spółki, która ma przestać istnieć, a w szczególności jej spraw majątkowych. Polega to na uregulowaniu zobowiązań i podziale pozostałego majątku między wspólników. Czynności likwidacyjne dotyczą zakończenia bieżących interesów jednostki, ściągnięcia wierzytelności, spłaty zobowiązań oraz upłynnienia majątku spółki (art. 282 § 1 ustawy z 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych, Dz.U z 2000 r. nr 94, poz. 1037 ze zm., dalej: ksh.). Proces likwidacji może być długotrwały, a niekiedy ciągnie się latami. Niezależnie od tego procesu działalność jednostki może być prowadzona aż do momentu wykreślenia spółki z Krajowego Rejestru Sądowego.

W przypadku gdy wspólnicy powzięli uchwałę o likwidacji spółki, w związku z planowanym brakiem kontynuacji działania jednostki, powinno się przeprowadzić szereg czynności księgowych, które zostały ujęte w poniższej tabeli.

Tabela: Czynności księgowe związane z otwarciem likwidacji oraz z czynnościami likwidacyjnymi

Etap	Zakres czynności	Podstawa prawna
Dzień poprzedzający otwarcie likwidacji	-przeprowadzenie inwentaryzacji aktywów i pasywów, -wycena składników majątkowych według cen wynikających z ewidencji nie wyższych od cen sprzedaży netto, -zamknięcie ksiąg rachunkowych, -sporządzenie sprawozdania finansowego (bilans, rachunek zysków i strat oraz informacja dodatkowa)	art. 26 ust. 4 uor, art. 29 uor, art. 12 ust. 2 pkt 6 uor, art. 45 ust. 1 uor
Dzień otwarcia likwidacji	-otwarcie ksiąg rachunkowych, -sporządzenie bilansu likwidacyjnego (składniki kapitału własnego łączy się w jeden kapitał), -przedstawienie bilansu likwidacyjnego zgromadzeniu wspólników do zatwierdzenia	art. 12 ust. 1 pkt 5 uor, art. 36 ust. 3 uor, art. 281 § 1 ksh
Zakończenie każdego roku obrotowego	-przeprowadzenie inwentaryzacji, -zamknięcie ksiąg rachunkowych, -sporządzenie sprawozdania finansowego (bilans, rachunek zysków i strat oraz informacja dodatkowa), -oszacowanie wartości zbywczej składników majątku.	art. 26 ust. 4 uor, art. 29 uor, art. 12, ust. 2 pkt 6 uor, art. 45, ust. 1 uor art. 281 § 1 ksh

Źródło: Opracowanie własne na podstawie ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 ze zm., dalej: uor).