Zaniechanie inwestycji a korekta podatku VAT

Przeczytaj także: Zaniechanie inwestycji z prawem do odliczenia VAT

W rozpatrywanej przez sąd sprawie podatnik zwrócił się do fiskusa o interpretację prawa podatkowego. Jego zdaniem prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia usług związanych z prowadzoną inwestycją przysługuje mu, niezależnie od stwierdzenia, czy dana inwestycja jest kontynuowana, została zakończona czy też zaniechana. Fiskus uznał to stanowisko za nieprawidłowe, wskazując, iż art. 88 ust. 1 pkt 2 uptu zabrania odliczenia VAT w sytuacji, gdy na gruncie ustaw o podatku dochodowym wydatek ten nie może zostać zakwalifikowany do kosztów uzyskania przychodów – jak to było w przypadku wydatków poniesionych na zaniechane inwestycje. Fiskus uznał, iż w tej sytuacji niezbędne jest złożenie korekty deklaracji w miesiącu, w którym podatnik uznał brak zasadności kontynuowania inwestycji (tj. w miesiącu, w którym nastąpiło zaniechanie inwestycji). Z uwagi na fakt, że dyrektor Izby Skarbowej odmówił zmiany postanowienia, podatnik słusznie skierował sprawę do WSA.

Rozpatrując skargę podatnika sąd uznał stanowisko przedstawione przez niego we wniosku o interpretację za prawidłowe. WSA stwierdził, iż art. 88 ust. 1 pkt 2 uptu jest niezgodny z normami zawartymi w VI Dyrektywie oraz Dyrektywie 2006/112. Odpowiednio z art. 17 i art. 168 powyższych Dyrektyw wynika bowiem, iż przesłanką pozwalającą na odliczenie podatku naliczonego od podatku należnego jest wyłącznie istnienie związku podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi.

Według sądu przy ocenie prawa do odliczenia VAT naliczonego od zaniechanej inwestycji należy odnieść się do wyroku ETS z 22 lutego 2001 r. wydanego w sprawie C-408/98 Abbey National plc v. Commissioners of Customs & Excise, zgodnie z którym prawo do odliczenia podatku przysługuje, gdy istnieje bezpośredni związek ze sprzedażą opodatkowaną. Brak bezpośredniego związku z konkretną czynnością podlegającą opodatkowaniu nie wyklucza prawa odliczenia VAT w przypadku tzw. kosztów ogólnych działania podatnika, ponieważ gdy koszty te mogą być przypisane do działalności podatnika, która opodatkowaniu podlega – podatnikowi przysługuje prawo odliczenia podatku.

Realizacja zasady neutralności VAT sprowadza się do umożliwienia podatnikowi obniżenia podatku należnego o kwoty podatku zapłaconego przy nabyciu towarów i usług związanych z jego działalnością gospodarczą.

Zdaniem sądu przepisy krajowe nie mogą wymagać spełnienia przez podatnika dodatkowych warunków w celu uzyskania zwrotu podatku. Tak rozumianą zasadę neutralności potwierdza orzecznictwo ETS, z którego jednoznacznie wynika, że prawo do odliczenia podatku naliczonego nie może być ograniczone ani pod względem czasu, ani też pod względem zakresu przedmiotowego (podobnie ETS w sprawie C-50/87 Komisji Wspólnot Europejskich przeciwko Republice Francuskiej). W konsekwencji sąd przyznał skarżącemu rację i potwierdził jego prawo do odliczania VAT bez konieczności dokonywania korekt w momencie zaniechania inwestycji.
Jak łatwo zauważyć, krajowe sądy administracyjne coraz wyraźniej akcentują konieczność uwzględniania przez fiskusa norm unijnych. Z takiego postępowania należy się cieszyć, natomiast fiskus prędzej czy później będzie musiał się z tym faktem pogodzić.


Poradnik „VAT w praktyce” to serwis informacyjny, w którym zawsze znajdziesz aktualne informacje, porady.