Studia pracownika a przychody i koszty podatkowe

Przeczytaj także: Samochód służbowy: dojazdy do pracy a podatek PIT

Odpowiedź: przyznane świadczenia stanowią przychód pracownika ze stosunku pracy który korzysta ze zwolnienia w podatku dochodowym. Dodatkowo będą one także stanowiły koszty uzyskania przychodu pracodawcy.

Wyjaśnienie

Pracodawca powinien ułatwiać swoim pracownikom podnoszenie kwalifikacji zawodowych. Wynika to z kodeksu pracy. Obowiązki te kończą się jednak na stwarzaniu warunków, w których możliwe jest podnoszenie kwalifikacji.

Coraz częściej pracodawcy dążą jednak do tego, aby ich pracownicy ciągle poszerzali wiedzę oraz podnosili swoje kwalifikacje, kierując ich na różnego rodzaju kursy, szkolenia, czy studia bądź szkoły podyplomowe (a tym samym pokrywają koszty nauki). Wykształceni pracownicy bowiem są cenniejsi dla firm.

Pracownicy też podnoszą swoją wiedzę i kwalifikacje indywidualnie, aby być np. bardziej atrakcyjnymi dla pracodawców. Tutaj także możliwe są różnego rodzaju dofinansowania ze strony pracodawcy. Szczegółowe uregulowania w tym zakresie znalazły się w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej oraz Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie zasad i warunków podnoszenia kwalifikacji zawodowych i wykształcenia ogólnego dorosłych.

Przepisy tego rozporządzenia wskazują, że w przypadku podjęcia nauki bez skierowania zakładu pracy, może on przyznać pracownikowi następujące świadczenia:

• zwrócić koszty przejazdu, zakwaterowania i wyżywienia na zasadach obowiązujących przy podróżach służbowych na obszarze kraju, o ile nauka odbywa się w innej miejscowości niż miejsce zamieszkania i miejsce pracy pracownika,
• pokryć koszty podręczników i innych materiałów szkoleniowych,
• pokryć opłaty za naukę, pobierane przez szkołę,
• udzielić dodatkowego urlopu szkoleniowego.

Należy jednak pamiętać, że przyznane świadczenia są przychodem pracownika ze stosunku pracy, o czym mówi art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W art. 21 ust. 1 pkt 90 tejże ustawy ustawodawca wskazał jednak, że wolna od podatku dochodowego jest wartość świadczeń przyznanych zgodnie z odrębnymi przepisami przez pracodawcę na podnoszenie kwalifikacji zawodowych i wykształcenia ogólnego pracownika, z wyjątkiem wynagrodzeń otrzymywanych za czas urlopu szkoleniowego oraz za czas zwolnień z części dnia pracy, przysługujących pracownikom podejmującym naukę w szkołach lub podnoszącym kwalifikacje zawodowe w formach pozaszkolnych.

Oznacza to, że świadczenia opisane wyżej, poza odpłatnym urlopem szkoleniowym, korzystają ze zwolnienia w podatku dochodowym. Dodatkowo, zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 29 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe przyznane świadczenia nie stanowią podstawy wymiaru składek (z wyjątkiem wynagrodzeń otrzymywanych za czas urlopu szkoleniowego oraz za czas zwolnień z części dnia pracy).

Z drugiej strony, wypłacone świadczenia w większości będą stanowiły koszty uzyskania przychodów u pracodawcy. Należy tutaj jednak pamiętać, iż powyższe wydatki muszą zostać poniesione w celu uzyskania przez firmę przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów (odpowiednio art. 22 ust. 1 ustawy o PIT i art. 15 ust. 1 ustawy o CIT). Powyższe oznacza, że kierunek kształcenia pracownika musi mieć związek z profilem działalności zakładu pracy lub z rodzajem wykonywanej pracy (np. studia podatkowe dla pracownika księgowości). Ponadto studia takie mogą również przygotowywać pracownika do objęcia innego stanowiska w zakładzie pracy. Jeżeli jednak nie występuje żaden z powyższych związków, świadczenia przyznane pracownikowi nie mogą zostać uznane za koszty zyskania przychodu.