Założenie spółki a koszty uzyskania przychodu

Przeczytaj także: Zakładanie spółki kapitałowej w kosztach podatkowych

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

W zapytaniu wyjaśniono, że spółka została zawiązana aktem notarialnym 19 października 2007 r. W związku z zawarciem tej umowy, notariusz – jako płatnik – pobrał od spółki podatek od czynności cywilnoprawnych. Zadano zatem pytanie, czy podatek ten stanowi koszt uzyskania przychodów spółki? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…)W świetle art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2000 r., Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych są m. in. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Spółki kapitałowe w organizacji, zgodnie z przepisem art. 161 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2000 r. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.), powstają z chwilą zawarcia umowy spółki.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji to forma przejściowa: z chwilą zawarcia umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością powstaje spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji (art. 161 K.s.h.) do czasu jej rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym. Do powstania spółki w organizacji nie są potrzebne żadne inne czynności. W tym np. wniesienie wkładu. Spółka w organizacji to tzw. ułomna osoba prawna. Nie ma osobowości prawnej, ale może we własnym imieniu nabywać prawa (np. prawo własności), zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozwaną (art. 11 K.s.h.).

Z chwilą rejestracji spółka z o. o. w organizacji uzyskuje osobowość prawną stając się spółką właściwą, tzn. spółką z o. o., która przejmuje prawa i obowiązki spółki w organizacji. Kontynuacja funkcjonowania dotyczy także sfery podatkowej – spółka właściwa przejmuje przychody i koszty uzyskania przychodu spółki w organizacji, które stają się przychodami i kosztami spółki właściwej.

Natomiast zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy. Warunkiem uznania wydatku za koszt uzyskania przychodu jest istnienie pomiędzy nim a osiągnięciem przychodu związku przyczynowo – skutkowego, czyli wykazanie, że poniesienie wydatku ma wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodu.

Koszty podatkowe ponoszone przez podmiot gospodarczy można podzielić na koszty bezpośrednie i pośrednie. Koszty bezpośrednie obejmują wydatki, które są ściśle (bezpośrednio) związane z konkretnymi przychodami, jakie osiąga podmiot gospodarczy. Natomiast do kosztów pośrednich zalicza się wydatki, które nie mają bezpośredniego odzwierciedlenia w osiąganych przychodach, jakkolwiek ich ponoszenie warunkuje prawidłowe funkcjonowanie podmiotu gospodarczego. Co istotne również muszą być to wydatki, dzięki którym podatnik może osiągnąć przychód podlegający opodatkowaniu.

Biorąc pod uwagę powyższe przepisy, należy stwierdzić, że wydatki związane z utworzeniem Spółki akcyjnej tj. koszt aktu notarialnego dotyczący zawarcia umowy spółki (opłaty notarialne), w tym podatek od czynności cywilnoprawnych uiszczony od tego aktu, czyli wydatek poniesiony przed zawiązaniem spółki w organizacji, nie stanowią kosztów uzyskania przychodów tej Spółki.

Koszty zawarcia umowy Spółki, ze swej istoty nie obciążają bowiem samej Spółki, lecz jej założycieli, u których stanowić będą koszt uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia objętych przezeń udziałów, tzw. udziałów założycielskich (zależnie od zaliczenia założyciela do danej kategorii podatników, zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych).

Ponadto zaznaczyć należy, że okoliczność, iż do poniesienia przez Spółkę wydatku dotyczącego podatku od czynności cywilnoprawnych zobowiązują ją przepisy prawa, nie przesądza na gruncie przepisów prawa podatkowego o możliwości zaliczenia tych wydatków do kosztów podatkowych.(…)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów