Pieniądze na mieszkanie a podatek od darowizny

Przeczytaj także: Darowane mieszkanie: sprzedaż a podatek od darowizny

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

W zapytaniu podatnik wyjaśnił, że w sierpniu 2007 r. w jego dom wjechał samochód ciężarowy. Po tym wypadku dom nadawał się tylko do rozbiórki. Podatnik wraz z rodziną pozostał bez dachu nad głową. W związku z tym Burmistrz Miasta zwrócił się do mieszkańców o pomoc finansową dla niego i jego rodziny, podając numer rachunku bankowego podatnika. Na konto zaczęły spływać pieniądze od firm jak i od osób prywatnych. Podatnik zadał pytanie, czy otrzymane darowizny są zwolnione z podatku od spadków i darowizn? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983r. o podatku od spadków i darowizn t. j. Dz. U. z 2004r. Nr 142, poz. 1514 ze zm.) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. darowizny .

Najczęściej darowizna polega na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego.

W rozumieniu przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) darowizna jest umową, w której darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku –art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego. Świadczenie darczyńcy jest bezpłatne wtedy, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Nie stanowią darowizny nieodpłatne świadczenia, jakie występują w związku z umowami regulowanymi innymi przepisami Kodeksu cywilnego, np. umowa użyczenia, pożyczki, przechowywania.

Ustawodawca, mając na względzie różnorodność sytuacji występujących w obrocie prawnym oraz zasadę ochrony rodziny, zdeterminował zarówno minimum wolne od opodatkowania, jak i wysokość obciążenia podatkowego od stopnia powiązań osobistych występujących pomiędzy uczestnikami czynności prawnej jaką jest darowizna. I tak w art. 9 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej:

* dla nabywcy zaliczonego do I grupy podatkowej (małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów) kwotę 9.637,00 zł,
* dla nabywcy zaliczonego do II grupy podatkowej (zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków
* dla nabywcy zaliczonego do III grupy podatkowej (innych nabywców) kwotę 4.902,00 zł.

Zgodnie z art. 9 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, jeżeli nabycie własności rzeczy i praw majątkowych od tej samej osoby następuje więcej niż jeden raz, do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych od tej osoby lub po tej samej osobie w okresie pięciu lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostanie nabycie.

W przedmiotowej sprawie mamy doczynienia z osobami będącymi w stosunku do Wnioskodawcy w III grupie podatkowej (czyli osobami nie będącymi rodziną).

Otrzymane przez Wnioskodawcę i jego rodzinę darowizny od osób fizycznych i instytucji przekazane na rachunek bankowy Wnioskodawcy nie podlegają opodatkowaniu wyłącznie wówczas, jeżeli wartość jednorazowej darowizny jaką otrzyma wnioskodawca i członkowie jego rodziny od darczyńców lub wartość darowizn otrzymanych od tej samej osoby w ciągu 5 lat nie przekroczy kwoty wolnej od podatku tj. kwoty 4.902 zł.

Natomiast obowiązek uiszczenia podatku od darowizny powstanie zawsze jeżeli jednorazowo wartość darowizny przekroczy kwotę wolną od podatku w danej grupie podatkowej, ewentualnie jeżeli po zliczeniu wartości darowizn otrzymanych od tego samego darczyńcy w ciągu ostatnich pięciu lat ich suma również przekroczy kwotę wolną.

Reasumując otrzymane przez Wnioskodawcę i jego rodzinę kwoty pieniężne nie będą podstawą do zapłaty podatku od spadków i darowizn, jeżeli jednorazowa wartość darowizny dla danej osoby nie przekroczy kwoty wolnej od podatku (w danej grupie podatkowej) ewentualnie jeżeli po zsumowaniu wartości darowizn otrzymanych od tego samego darczyńcy w ciągu ostatnich pięciu lat poprzedzających darowiznę związaną z przedmiotowym wypadkiem ich suma nie przekroczy kwoty wolnej t.j. 4.902,00zł. (…)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów