Darowizna firmy a koszty podatkowe obdarowanego

Przeczytaj także: Środki trwałe w darowiźnie: zasada kontynuacji amortyzacji

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

W zapytaniu wyjaśniono, że podatniczka prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą opodatkowaną na zasadach ogólnych. Swoją firmę w całości darowała matce (czyli środki trwałe, wyposażenie, towary, nazwę, należności itp.). Firma ta posiada także środki trwałe w leasingu. W związku z tym wystosowano pytanie, czy do czasu podpisania cesji umowy z leasingodawcą obdarowany może traktować faktury wystawione przez leasingodawcę na darczyńcę, jako swój koszt podatkowy, w sytuacji, gdy pokrywa należności wynikające z tych faktur? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ww. ustawy.

W świetle powołanego uregulowania, aby dany wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodu zaistnieć muszą łącznie trzy warunki:

* celem poniesienia wydatku (bezpośrednim lub pośrednim) powinno być osiągnięcie przychodu, lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów,
* wydatek ten nie może być wymieniony w zawartym w art. 23 ust. 1 ww. ustawy katalogu wydatków i odpisów, które nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów,
* musi być prawidłowo udokumentowany.

Sposób prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów oraz szczegółowe warunki, jakim powinna odpowiadać ta księga, aby stanowiła dowód pozwalający na określenie zobowiązań podatkowych uregulowany został w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. Nr 152, poz. 1475 ze zm.).

Zgodnie z § 12 ust. 3 pkt 1 ww. rozporządzenia, podstawą zapisów w księdze są dowody księgowe, którymi są: faktury VAT, w szczególności faktury VAT marża, faktury VAT RR, faktury VAT MP, dokumenty celne, rachunki oraz faktury korygujące i noty korygujące, zwane dalej „fakturami”, odpowiadające warunkom określonym w odrębnych przepisach.

Ww. odrębnymi przepisami są przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 95, poz. 798). Zgodnie z § 9 ust. 1 ww. rozporządzenia, faktura VAT stwierdzająca dokonanie sprzedaży powinna w szczególności zawierać imiona i nazwiska lub nazwy bądź nazwy skrócone sprzedawcy i nabywcy oraz ich adresy.

Natomiast podstawą zapisu w księdze rachunkowej jest stwierdzający dokonanie operacji gospodarczej dowód księgowy, który zgodnie z art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t. j. Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 ze zm.) powinien w szczególności zawierać określenie stron (nazwy, adresy) dokonujących operacji gospodarczej.

W świetle powyższego stwierdzić należy, iż dowód księgowy, będący podstawą do zaewidencjonowania określonego wydatku w księgach podatkowych, a w konsekwencji i jego zaliczenia do kosztów podatkowych, powinien być wystawiony na osobę (podmiot), która wydatek ten poniosła.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz powołane przepisy należy stwierdzić, iż wydatki wynikające z ww., a wystawionych na darczyńcę przedsiębiorstwa faktur nie mogą stanowić dla nabywcy tego przedsiębiorstwa (obdarowanego) kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, także w przypadku ich faktycznego poniesienia. Wydatki te nie są bowiem udokumentowane w sposób określony w obowiązujących przepisach prawa.(…)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów