Będzie abolicja podatkowa?

Przeczytaj także: Dochód w USA a abolicja podatkowa

Obecna sytuacja prowadzi do różnego traktowania na gruncie polskiego prawa podatkowego osób fizycznych, będących polskimi rezydentami, pracujących za granicą.

W zawartych przez Polskę umowach dwustronnych występują, w zależności od umowy, dwie różne metody unikania podwójnego opodatkowania.

Metoda wyłączenia z progresją zakłada, że w Polsce wyłącza się z podstawy opodatkowania dochód osiągnięty za granicą. Jego wysokość bierze się jedynie pod uwagę przy ustalaniu stawki podatku od pozostałych dochodów osiąganych w Polsce. Ta metoda obowiązuje m.in. od 1 stycznia 2007 w umowie z Wielką Brytanią.

Metoda proporcjonalnego odliczenia zakłada, że dochód osiągany za granicą jest opodatkowany w Polsce, ale od należnego podatku odlicza się podatek zapłacony za granicą.

Proponowane przez rząd rozwiązanie adresowane jest do podatników, którzy pracowali za granicą i byli zobowiązani do rozliczenia uzyskanych dochodów zgodnie z metodą zaliczenia proporcjonalnego.

Zasadniczym celem ustawy jest zrównanie obciążenia podatkowego osób pracujących za granicą wynikającego z różnic pomiędzy metodami unikania podwójnego opodatkowania.

Ustawa przewiduje dwa sposoby realizacji powyższego celu. Pierwszy z nich to umorzenie zaległości podatkowych wraz z należnymi odsetkami - dla podatników, którzy nie dokonali rozliczenia z tytułu podatku dochodowego, pod warunkiem złożenia przez tych podatników zeznania podatkowego. Drugi zaś to zwrot podatku dochodowego - dla podatników którzy dokonali takiego rozliczenia i zapłacili podatek.

Rozwiązanie to będzie obejmowało lata 2002-2007, co związane jest z upływem okresu przedawnienia zobowiązań podatkowych (data początkowa).

Umorzenie zaległości, zwrot podatku, jak i ulga będzie dotyczyć różnicy pomiędzy podatkiem obliczonym zgodnie z metodą zaliczenia proporcjonalnego, a podatkiem obliczonym zgodnie metodą wyłączenia z progresją.

Rozwiązanie to eliminuje niekorzystne w odczuciu podatników skutki zastosowania metody zaliczenia proporcjonalnego, która miała zastosowanie do dochodów osiąganych przez podatników pracujących m.in. w Wielkiej Brytanii do końca 2006 roku.

W opinii ministra finansów proponowane rozwiązanie jest zgodne z Konstytucją i nie narusza dwustronnych międzynarodowych umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. Rozwiązanie to jedynie wyrównuje różnice w opodatkowaniu osób pracujących za granicą.

Proponowane rozwiązanie wymaga uchwalenia stosownej ustawy, która miałaby wejść w życie jeszcze w tym roku. Ustawa nie zwalnia jednak podatników z obowiązku złożenia swojego zeznania podatkowego za ubiegły rok do końca kwietnia.

Wcześniej zgłaszane propozycje budziły wątpliwości konstytucjonalistów i ekspertów podatkowych. Jedna z propozycji naruszała umowy międzynarodowe ponieważ dawała podatnikowi możliwość wyboru metody opodatkowania w przypadku gdy sama umowa przesądzała o tym według jakiej metody opodatkowane były ich dochody. W odniesieniu do innej propozycji podnoszono m.in., że ewentualne rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie zaniechaniu poboru podatku nie może działać wstecz.

Proponowane rozwiązanie dotyczy tylko dochodów osiągniętych legalnie. Podatnicy, którzy w latach ubiegłych nie rozliczyli się z tych dochodów będą mogli złożyć wniosek do Urzędu Skarbowego o umorzenie zaległości podatkowej wraz z odsetkami dotyczącej dochodu uzyskanego z pracy za granicą. Do wniosku będzie trzeba dołączyć zaległe zeznanie podatkowe za dany rok podatkowy i kopie dokumentów potwierdzających uzyskiwanie dochodów z pracy za granicą.

Podatnicy, którzy rozliczyli się prawidłowo mogą złożyć podobny wniosek, tym razem o zwrot zapłaconego podatku od dochodu uzyskanego z pracy za granicą. Również i w tym wypadku podatnik będzie zobowiązany przedstawić kopie dokumentów potwierdzających uzyskiwanie dochodów z pracy za granicą.

Minister finansów określi wzór wniosku składanego do urzędów skarbowych. Kwota ewentualnego umorzenia lub zwrotu będzie obliczana za podatnika przez urząd skarbowy.