PKPP Lewiatan: nowelizacja VAT niewystarczająca

Przeczytaj także: Podatek w VAT: nowe faktury i obowiązek podatkowy

Natomiast zgodnie z zasadą proporcjonalności środki podjęte w celu zwalczania unikania bądź uchylania się od opodatkowania muszą być odpowiednie do ewentualnych nadużyć. Niedopuszczalna jest sytuacja, iż cel regulacji, jakim jest uniknięcie nadużyć związanych z obniżaniem obrotu, stanowiących niewielki odsetek dokonywanych transakcji, powoduje, że utrudnione jest, a czasem wręcz niemożliwe, korzystanie z prawa do obniżenia podatku należnego przez każdego podatnika. Należy bowiem podkreślić, iż istnieją inne, mniej uciążliwe dla podatników sposoby potwierdzenia udzielenia rabatu czy innych przypadków zmniejszenia lub zwrotu wynagrodzenia (przykładowo na podstawie analizy rachunków bankowych).

Rozliczenie podatku naliczonego od importu towarów w deklaracji rozliczeniowej; postponed accounting (art. 1 pkt 17 i n. projektu)

Jest to zmiana bardzo ważna i oczekiwana przez podatników/importerów, oparta na przepisie art. 211 Dyrektywy 2006/112/WE. Jej istotą jest wprowadzenie regulacji pozwalającej na rozliczenie podatku od importu towarów w deklaracji rozliczeniowej podatnika a zatem w sposób analogiczny do rozliczenia stosowanego w przypadku importu usług oraz wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów. Pozwala to importerowi – podatnikowi na niepłacenie podatku od importu towarów organom celnym a tym samym uwalnia go od konieczności zamrożenia często znacznych kwot związanych z podatkiem od importu towarów.

Szereg państw członkowskich, w tym także państwa, które wraz z Polską weszły do Wspólnoty 1 maja 2004 r. (jak np. Czechy, Słowacja czy Węgry) – stosują zasadę rozliczenia podatku od importu towarów w deklaracji miesięcznej. Polski importer może więc dokonać importu przez Czechy, co spowoduje, że nie dokona żadnych płatności – ani podatku niemieckiego ani polskiego (ze względu na to, iż w Polsce zadeklaruje wewnątrzwspónotowe nabycie towarów, podatek należny, od którego jest jednocześnie podatkiem naliczonym). Skoro więc w praktyce polscy importerzy i tak mogą uniknąć płatności podatku to nie ma sensu utrzymywać przepisu zmuszającego ich do płatności i dokonywania odpraw celnych w innych państwach członkowskich, i w tym sensie projektodawca działa racjonalnie.

Tyle że projekt ogranicza zastosowanie omawianego rozwiązania jedynie do importerów/podatników korzystających z procedur uproszczonych określonych w art. 76 ust. 1 lit b lub c rozporządzenia Rady nr 2913/92 ustanawiającej Wspólnotowy Kodeks Celny a zatem „sprawdzonych” przez organy celne. Wydaje się z nie ma przeszkód, aby możliwością takiego odliczenia objęci byli wszyscy importerzy. Co więcej przepis w proponowanym brzmieniu (poprzez odniesienie się do procedur uproszczonych) wyłącza z możliwości zastosowania tego ułatwienia rozliczania podatku VAT od importu podatników niemających siedziby ani miejsca zamieszkania na terytorium Wspólnoty. Tym samym nie zachęci ich to do wprowadzania towarów na terytorium Wspólnoty przez Polskę, tym bardziej, że w innych państwach członkowskich, takie ułatwienia są stosowane także w przypadku takich właśnie podatników.

Stawka 0% VAT w eksporcie towarów (art. 1 pkt. 23 projektu)

Proponowana regulacja prawna, podobnie jak i analogiczna, obecnie obowiązująca regulacja, jest niezgodna z przepisami wspólnotowymi. Przepis krajowy, który uzależnia prawo do zastosowania 0% stawki podatku przy eksporcie towarów od spełnienia obowiązków formalnych, nie uwzględniając wymogów merytorycznych, a w szczególności nie biorąc pod uwagę kwestii, czy zostały one spełnione, wykracza poza to, co jest niezbędne dla zapewnienia prawidłowego poboru podatku. Zgodnie z orzecznictwem ETS czynności powinny być opodatkowane z uwzględnieniem ich obiektywnych cech. Jeżeli fakt dokonania eksportu towarów jest bezsporny, to zasada neutralności podatkowej wymaga aby 0% stawka podatku VAT została zastosowana w razie spełnienia przesłanek merytorycznych, nawet jeśli podatnik pominął pewne wymogi formalne.

Niedopuszczalne jest natomiast zastosowanie stawek krajowych, jeśli dokumenty potwierdzające wywóz nie zostaną zebrane w odpowiednim czasie jeśli obiektywnie doszło do eksportu towaru.