Kradzież środka trwałego a koszty podatkowe w PKPiR

Przeczytaj także: Przekwalifikowanie towaru handlowego na środek trwały w PKPiR

Zgodnie z art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy.

Artykuł 23 zawiera katalog wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów. Rozpatrując, czy dany wydatek może zostać zaliczony do kosztów podatkowych, trzeba zatem odpowiedzieć na dwa pytania: czy mieści się on w definicji zawartej w artykule 21 oraz czy nie został wymieniony w art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Koparka ta była wykorzystywana niewątpliwie w celu prowadzenia działalności gospodarczej i osiągania przychodów z tego źródła. Dodatkowo w art. 23 ust. 1 pkt 5 ustawy o PIT ustawodawca wskazał, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów strat w środkach trwałych oraz wartościach niematerialnych i prawnych w części pokrytej sumą odpisów amortyzacyjnych.

Kradzież koparki stanowi dla pana Mariana stratę w środkach trwałych. Jak wynika z powyższego przepisu, kosztem podatkowym nie jest w takim przypadku jedynie strata w środku trwałym, która została pokryta sumą odpisów amortyzacyjnych. Zatem część wartości środka trwałego, która nie została zamortyzowana, jest dla podatnika kosztem uzyskania przychodu w myśl przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Pan Marian zatem w podatkowej księdze przychodów i rozchodów powinien w kolumnie 13 księgi „pozostałe wydatki” wpisać koszt straty w środku trwałym z tytułu kradzieży w wysokości różnicy pomiędzy wartością początkową środka trwałego a sumą naliczonych odpisów amortyzacyjnych w miesiącu jej poniesienia (czyli w naszym przypadku w miesiącu lutym).

Oczywiście pamiętać należy o tym, aby kradzież taką odpowiednio udokumentować. Dowodem może być np. sporządzony na tę okoliczność protokół.

Przedstawmy to na przykładzie

Załóżmy, że wartość początkowa koparki wynosiła 250 000 zł, z czego pan Marian do chwili kradzieży zamortyzował ją w wysokości 130 000 zł. Fakt kradzieży (luty 2008 r.) potwierdził protokół policji sporządzony na tę okoliczność. Wysokość kosztu podatkowego z tytułu straty na kradzieży będzie następująca:

Wartość początkowa koparki: 250 000 zł
Dotychczasowa amortyzacja: 130 000 zł
Strata będąca kosztem podatkowym: 250 000 zł – 130 000 zł = 120 000 zł

Pan Marian w podatkowej księdze przychodów i rozchodów za miesiąc luty w kolumnie 13 ujmie stratę z tytułu kradzieży koparki w wysokości 120 000 zł. Warto także wspomnieć, iż podatnik musi dokonać odpowiedniej adnotacji także w ewidencji środków trwałych (musi ująć likwidację tego środka trwałego, określić datę likwidacji oraz powód).