Pomieszczenia szkolne: nieodpłatne użyczenie a VAT

Przeczytaj także: Użyczenie lokalu użytkowego małżonkowi a podatek VAT

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

W zapytaniu wyjaśniono, że podatnik w ramach rachunku dochodów własnych odpłatnie wynajmuje pomieszczenia szkoły, na potwierdzenie czego wystawia faktury VAT, nalicza podatek i odprowadza go do urzędu. Podatnik rozważa jednak możliwość bezpłatnego użyczania tych pomieszczeń. Wnioskodawca wyjaśnił także, iż wynajem pomieszczeń jest związany z prowadzoną przez niego działalnością w ramach rachunku dochodów własnych zgodnie z uchwałami Rady Miejskiej. Nie przysługiwało mu także prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, gdyż jako jednostka budżetowa otrzymał budynek szkolny w zarząd z przeznaczeniem na działalność statutową. W związku z powyższym wystąpił on z zapytaniem, czy takie nieodpłatne użyczenie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Umowa użyczenia została uregulowana w art. 710 – 719 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Do essentialia negotii umowy użyczenia zalicza się:
- oddanie rzeczy do używania na czas oznaczony albo nieoznaczony,
- nieodpłatność.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Według art. 8 ust. 1 cyt. ustawy przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ww. ustawy.

Z odpłatnym świadczeniem usług na mocy art. 8 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług zrównano nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami w całości lub w części.

Za usługi niezwiązane z prowadzeniem przedsiębiorstwa należy uznać wszelkie usługi, których świadczenie odbyło się bez związku z potrzebami działalności gospodarczej. Usługi musi świadczyć podatnik działający w tym charakterze, a więc prowadzący działalność gospodarczą. Nieodpłatne świadczenie usług przez osobę fizyczną, która wprawdzie jest podatnikiem, lecz nie działa w tym charakterze, nie podlega opodatkowaniu.