Spadki i darowizny - który urząd skarbowy właściwy?

Przeczytaj także: Nabycie mieszkania a podatek od spadków i darowizn

Wysokość podatku od spadków i darowizn ulega zmianie, m.in. w zależności od tego, czy pomiędzy stronami (lub spadkobiercami w stosunku do spadkodawcy) występuje pokrewieństwo. Ustawa przewiduje trzy podstawowe grupy podatników:

• Pierwsza grupa - najbliżsi krewni - małżonek, wstępni (czyli rodzice, dziadkowie, pradziadkowie), zstępni (czyli dzieci, wnuki, prawnuki), pasierb, zięć, synowa, rodzeństwo, ojczym, macocha i teściowie.
• Druga grupa - zstępni rodzeństwa (czyli np. dzieci siostry, wnuki brata), rodzeństwo rodziców (czyli np. ciotki, wujowie), zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonkowie rodzeństwa małżonków, małżonkowie innych zstępnych (np. żona wnuka).
• Trzecia grupa to inni nabywcy.

Ustawa ta przewiduje także pewne kwoty wolne od tego podatku, które wynoszą:

• dla nabywców należących do pierwszej grupy podatkowej 9.637,00 zł
• dla nabywców należących do drugiej grupy podatkowej 7.276,00 zł
• dla nabywców należących do trzeciej grupy podatkowej 4.902,00 zł

Podatek ten liczy się od nadwyżki wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych ponad kwotę wolną od podatku. Wysokość podatku od spadków i darowizn zależy zawsze od tego, do której grupy podatkowej należy podatnik. Wynosi ona odpowiednio:
Dla pierwszej grupy podatkowej:

• do 10 278 zł – 3%
• od 10 278 zł do 20 556 zł - 308 zł 30 gr i 5 % nadwyżki ponad 10 278 zł
• od 20 556 zł - 822 zł 20 gr i 7 % nadwyżki ponad 20 556 zł

Dla II grupy podatkowej:

• do 10 278 zł – 7%
• od 10 278 zł do 20 556 zł - 719 zł 50 gr i 9 % od nadwyżki ponad 10 278 zł
• od 20 556 zł – 1 644 zł 50 gr i 12 % od nadwyżki ponad 20 556 zł

Dla III grupy podatkowej:

• do 10 278 zł – 12%
• od 10 278 zł do 20 556 zł - 1.233 zł 40 gr i 16 % od nadwyżki ponad 10 278 zł
• od 20 556 zł – 2 877 zł 90 gr i 20 % od nadwyżki ponad 20 556 zł

Występują również dodatkowe zwolnienia dla najbliższej rodziny, tj. małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, po spełnieniu warunków określonych w ustawie.

W celu dopełnienia obowiązków podatkowych w zakresie podatku od spadków i darowizn, podatnicy muszą wpłacić należny podatek i/lub złożyć stosowną deklarację wraz z załącznikami we właściwym urzędzie skarbowym. W ustawie znalazł się jedynie zapis dotyczący określenia właściwości organu podatkowego w przypadku, gdy podatek ten jest wpłacany przez płatnika (czyli notariusza). Wtedy właściwym organem jest urząd skarbowy właściwy dla płatnika ze względu na jego siedzibę.