Rozliczenie VAT przy sprzedaży detalicznej bez kasy

Przeczytaj także: MF zaostrza nadzór nad firmami w zakresie rejestrowania sprzedaży

Ustawodawca w art. 84 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług wskazał, że podatnicy świadczący usługi w zakresie handlu, którzy dokonują sprzedaży opodatkowanej i zwolnionej od podatku lub opodatkowanej według różnych stawek, a nie są obowiązani prowadzić ewidencji, o której mowa w art. 111 ust. 1, mogą w celu obliczenia kwoty podatku należnego dokonać podziału sprzedaży towarów w danym okresie rozliczeniowym w proporcjach wynikających z udokumentowanych zakupów z tego okresu, w którym dokonano zakupu. Do obliczenia tych proporcji przyjmuje się wyłącznie towary przeznaczone do dalszej sprzedaży według cen uwzględniających podatek.

Art. 111 ust. 1 ustawy o VAT wskazuje, że podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących. Pamiętać jednak należy, iż ustawodawca w stosownym rozporządzeniu zawarł liczne wyjątki od powyższej zasady. Do nich m.in. mają zastosowanie przepisy art. 84 ustawy.

Na czym polega rozwiązanie przedstawione w art. 84?

Jeżeli przedsiębiorca (podatnik VAT) zajmuje się handlem detalicznym, musi z tego tytułu rozliczać ten podatek. Jeżeli nie ma on obowiązku ewidencjonowania sprzedaży przy użyciu kasy rejestrującej – stosować musi inne narzędzia, które umożliwią mu prawidłowe rozliczenie tego podatku. W cytowanym artykule ustawodawca zawarł przykładowe rozwiązanie powyższego problemu, które jest zgodne z prawem.

W rozwiązaniu tym przyjmuje się, że sprzedaż tą rozlicza się w takich samych proporcjach, jakie miały miejsce przy zakupach towarów w danym okresie rozliczeniowym.

Przykładowo, jeżeli w danym okresie zakupy opodatkowane wg stawki 22 proc. wynosiły 70 proc., a zakupy opodatkowane wg stawki 7 proc. wynosiły 30 proc. – w takich samych proporcjach zostanie ustalona wartość sprzedaży wg stawek podatkowych oraz wartość podatku należnego.

W celu ustalenia proporcji można wykorzystać ewidencję zakupu z tego okresu rozliczeniowego. Pamiętać w tym miejscu jednak należy, iż owa ewidencja w tej sytuacji musi zawierać wszelkie zakupy. Muszą się zatem w niej znaleźć także te, które nie mają wpływu na wyliczenie podatku naliczonego (a więc np. zakupy zwolnione z podatku). Informacje te będą miały bowiem znaczenie przy ustalaniu wartości podatku należnego wg metody określonej w art. 84 ustawy. W ewidencji tej należy także ująć zakupy dokonane od tzw. niewatowców. Zakupy te należy rozbić ze względu na stawkę podatku, jaka obowiązywałaby w przypadku nabycia ich od podatników opodatkowanych VAT. Na tej podstawie dokonuje się ustalenia proporcji.