Mały podatnik i amortyzacja jednorazowa a sp. cywilna

Przeczytaj także: Amortyzacja jednorazowa a spółka małżonka

Zgodnie z nowelizacją ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, która weszła w życie z dniem 01 stycznia 2007 r. tzw. mali podatnicy mogą m.in. skorzystać z tzw. jednorazowej amortyzacji środków trwałych zaliczanych do grupy 3-8 Klasyfikacji Środków Trwałych z wyłączeniem samochodów osobowych. Odpis taki może zostać dokonany w miesiącu wprowadzenia środka trwałego do ewidencji, w równych ratach co miesiąc, w równych ratach co kwartał lub jednorazowo na konie roku podatkowego. Amortyzacja ta ma zastosowanie zarówno do nowych jak i używanych środków trwałych.

Nowelizacja określa także limit wartości odpisów amortyzacyjnych. Otóż ich łączna wartość w danym roku podatkowym nie może przekroczyć równowartości 50 tys. EURO w przeliczeniu na złote polskie (na rok 2007 wynosi on 199 000 zł). Do limitu nie wlicza się jednak środków trwałych, których wartość nie przekracza 3 500 zł. Dodać także należy, iż amortyzacja ta stanowi pomoc de minimis.

Amortyzacja jednorazowa pozwala zatem odnieść bezpośrednio w koszty wydatki poniesione na zakup środka trwałego. Nie trzeba takiego wydatku rozkładać w czasie (nawet na kilkanaście lat). W efekcie zmniejsza się zobowiązanie z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych, przez co podatnik operuje większymi środkami finansowymi.

Jak wskazano jednak wyżej, ustawodawca wskazał, że z jednorazowej amortyzacji mogą skorzystać m.in. mali podatnicy. Zatem krąg przedsiębiorców został tutaj ograniczony (poza małymi podatnikami z preferencji takich mogą korzystać jedynie podatnicy rozpoczynający działalność gospodarczą).

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje, że za małego podatnika (art. 5a pkt 20) uważa się takiego podatnika, u którego wartość przychodu ze sprzedaży (wraz z kwotą należnego podatku od towarów i usług) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 800 000 euro. Przeliczenia na złote polskie limitu określonego w euro dokonuje się według średniego kursu ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1 000 zł. Zatem małym podatnikiem w roku 2007 jest przedsiębiorca, który w roku 2006 nie przekroczył przychodu w wysokości 3 180 000 zł.

Sytuacja jest zatem prosta, jeżeli podatnikiem jest osoba fizyczna. Sumuje się wtedy wszystkie jego przychodu uzyskane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej i na tej podstawie określa, czy jest on małym podatnikiem. Co jednak w sytuacji, gdy podatnikiem jest spółka cywilna prowadzona przez kilku wspólników? Czy limity te należy odnosić do poszczególnych wspólników czy może do spółki?

Wyjaśnienia w powyższej kwestii udzieliło Ministerstwo Finansów (pismo z dnia 29 czerwca 2007 r. nr MB8/522/2007). Resort wskazał mianowicie, że w przedstawionej sytuacji ważne jest, kto nabywa środki trwałe, prowadzi ich ewidencję oraz dokonuje odpisów amortyzacyjnych.

Zgodnie z kolei z art. 24a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych spółki cywilne są zobowiązane prowadzić (z pewnymi wyjątkami) podatkową księgę przychodów i rozchodów lub księgi rachunkowe. Przepis ten wskazuje, że urządzenia te powinny być prowadzone w sposób zapewniający ustalenie dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, w tym za okres sprawozdawczy, a także uwzględniać w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacje niezbędne do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych zgodnie z przepisami art. 22a-22o.

W związku z tym resort finansów uważa, że zarówno limit określający maksymalne odpisy jednorazowe oraz limit, do wysokości którego dany podmiot gospodarczy jest małym podatnikiem w myśl ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy odnieść do spółki a nie jej wspólników.