Samochód firmowy: sprzedaż a podatek VAT

Przeczytaj także: Wycofanie z firmy i sprzedaż samochodu kupionego bez VAT

Podstawowym warunkiem określającym, czy sprzedaż samochodu jest opodatkowana podatkiem VAT jest to, czy przy jego nabyciu przedsiębiorca mógł odliczyć podatek VAT.

Zgodnie bowiem z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT zwalnia się z podatku od towarów i usług „dostawę towarów używanych, z zastrzeżeniem pkt 10, pod warunkiem że w stosunku do tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego; zwolnienie dotyczy również używanych budynków i budowli lub ich części, będących przedmiotem umowy najmu, dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze”

Jeżeli zatem podatnik zamierza sprzedać samochód, w stosunku do którego przy zakupie przysługiwało mu obniżenie podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktury zakupowej – sprzedaż taką musi bezwzględnie opodatkować podatkiem VAT.

Gdy więc przedsiębiorca zakupił samochód ciężarowy o masie całkowitej przekraczającej 3,5 tony do wykonywania czynności opodatkowanych, to przy jego zakupie miał prawo do odliczenia całości podatku VAT wynikającego z zakupu. Sprzedaż takiego samochodu musi więc zostać opodatkowana tym podatkiem.

Inna sytuacja występuje, gdy podatnik nabył samochód osobowy. W tej sytuacji mamy bowiem do czynienia z częściowym odliczeniem podatku VAT przy zakupie takiego auta. Sprzedaż samochodu osobowego jest też co prawda opodatkowana podatkiem VAT, lecz w niektórych sytuacjach korzysta ze zwolnienia w tym podatku. Sytuację tę reguluje § 8 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Zgodnie z nim zwalnia się z podatku od towarów i usług „dostawę samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych, przez podatników, którym przy ich nabyciu przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 3 i 5 ustawy, jeżeli te samochody i pojazdy są towarami używanymi w rozumieniu art. 43 ust. 2 pkt 2 ustawy”

Art. 86 ust. 3 ustawy o VAT mówi, iż „W przypadku nabycia samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony kwotę podatku naliczonego stanowi 60% kwoty podatku określonej w fakturze lub kwoty podatku należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów lub kwoty podatku należnego od dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca – nie więcej jednak niż 6 000 zł.”

Natomiast art. 43 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT mówi, iż towarem używanym jest – w odniesieniu do samochodów – samochód, którego okres używania przez podatnika dokonującego ich dostawy wyniósł co najmniej pół roku.

Jak zatem łatwo wywnioskować, jeżeli podatnik nabył samochód osobowy, od którego mógł odliczyć jedynie część podatku naliczonego, jego sprzedaż korzysta ze zwolnienia w podatku od towarów i usług. Ważne jednak jest, aby samochód ten był używany przez podatnika przez okres min. 6 miesięcy. Jeżeli sprzedaż nastąpi w terminie wcześniejszym – podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem VAT.

Niewątpliwie sytuacja jest bardziej skomplikowana w sytuacji, gdy przedsiębiorca zamierza sprzedać samochód osobowy wykupiony po zakończeniu umowy leasingu lecz przed upływem 6-miesięcznego okresu. Chodzi tu o sytuację, w której przedsiębiorca pewien czas miał dany samochód w leasingu a następnie go wykupił. Postanowił jednak auto sprzedać w okresie krótszym, niż 6 miesięcy licząc od dnia zakupu. Zdaniem autora – sprzedaż takiego samochodu, jeżeli łączny okres jego użytkowania przez przedsiębiorcę (czyli czas posiadania auta w leasingu plus czas liczony od dnia zakupu do dnia sprzedaży) przekracza 6 miesięcy – korzysta ze zwolnienia w podatku od towarów i usług.