Podatkowa ulga termomodernizacyjna traci na popularności

Przeczytaj także: Ulga termomodernizacyjna. Podatnicy karani za braki w przepisach

Ministerstwo Finansów poinformowało, że w 2023 r., czyli w piątym roku obowiązywania podatkowej ulgi termomodernizacyjnej, skorzystało z niej 357 tys. podatników, a łączna kwota odliczeń sięgała 6,4 mld zł. Ekspert portalu GetHome.pl Marek Wielgo zwraca uwagę, że w ostatnich dwóch latach popularność tej ulgi podatkowej wyraźnie zmalała. Jeszcze w 2021 r. skorzystało z niej aż 595 tys. podatników będących właścicielami lub współwłaścicielami domów jednorodzinnych. Wartość odliczeń od podstawy obliczenia podatku wyniosła wówczas 10,4 mld zł. Trzeba jednak uwzględnić, że przynajmniej część z rozpoczętych w 2019 r. przedsięwzięć termomodernizacyjnych było kontynuowanych w 2020 i 2021 r. Ustawa podatkowa dopuszcza bowiem nawet trzyletni okres ich realizacji.

Dla porównania, po dopłatę do termomodernizacji domu i wymiany źródła ogrzewania (obecnie nawet 135 tys. zł) sięgnęło do tej pory ok. 743 tys. beneficjentów programu „Czyste Powietrze” (obowiązuje od września 2018 r.). Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) podaje, że zawarte umowy zakładają wypłatę przeszło 22,3 mld zł bezzwrotnej dotacji. Przy czym wypłacono już blisko 11,5 mld zł.

Wprawdzie łączna kwota odliczeń w ramach podatkowej ulgi termomodernizacyjnej (36,8 mld zł) wciąż robi wrażenie, ale już przeciętna wartość inwestycji w termomodernizację domów nie za bardzo.

W pierwszych czterech latach wzrosła z blisko 15 tys. do ponad 19 tys. zł, ale w 2023 r. zmniejszyła się do 17,9 tys. zł. Tymczasem dopuszczalny odpis wydatków na materiały, urządzenia i usługi związane z realizacją przedsięwzięcia termomodernizacyjnego wynosi 53 tys. zł. W przypadku małżeństw limit dotyczy każdego z małżonków odrębnie. Mogą więc w sumie odliczyć nawet 106 tys. zł. Nie dziwi więc, że Ministerstwo Finansów nie planuje zwiększenia limitu ulgi – mówi Marek Wielgo.

I dodaje, że w zależności od stawki płaconego podatku podatnik może zaoszczędzić od ok. 6,4 tys. do blisko 17 tys. zł. Warto wiedzieć, że można odliczyć od dochodu/przychodu wyłącznie wydatki na materiały, urządzenia i usługi, które są wymienione w załączniku do rozporządzenia ministra inwestycji i rozwoju. Wszystkie koszty muszą być udokumentowane fakturami VAT. Ulga przysługuje tylko wtedy, gdy przedsięwzięcie trwa nie dłużej niż trzy kolejne lata, licząc od końca roku podatkowego, w którym poniesiono pierwszy wydatek. Jeżeli ten termin nie zostanie dotrzymany, wówczas podatnik musi ulgę zwrócić. Gdyby kwota odliczenia nie miała pokrycia w rocznym dochodzie podatnika, to możne on jej dokonać w kolejnych latach. Jednak nie dłużej niż przez 6 lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym dany inwestor poniósł pierwszy wydatek. I jeszcze jedno: ulgą są objęte wydatki, które podatnik sfinansował z własnej kieszeni lub zaciągnął na ten cel kredyt.

Ekspert portalu GetHome.pl przyznaje, że ulga termomodernizacyjna nie ma szans dorównać popularnością uldze remontowej, z której w latach 1997-2003 skorzystało rocznie nawet osiem milionów Polaków. Z ulgi remontowej można było skorzystać np. malując mieszkanie czy wymieniając kafelki w łazience. Ponadto obejmowała ona również mieszkania. Natomiast z ulgi termomodernizacyjnej mogą skorzystać wyłącznie właściciele i współwłaściciele domów jednorodzinnych.

Ministerstwo Finansów nie dysponuje danymi, jakie wydatki na termomodernizację odliczają podatnicy korzystający z ulgi podatkowej. Natomiast z danych NFOŚiGW wynika, że złożone do tej pory przez właścicieli domów wnioski o dopłatę w programie „Czyste Powietrze” dotyczą m.in. wymiany blisko 741,4 tys. źródeł ciepła. W okresie od września 2018 r. do końca maja 2024 r. najczęściej inwestowali oni w kotły gazowe kondensacyjne. Przypadło na nie blisko 35% złożonych wniosków. W 2022 r. gwałtownie wzrosła popularność pomp ciepła (głównie powietrznych). Jednak w tym roku gwałtownie zmalała, a wzrosła z kolei kotłów na biomasę. W maju tego roku blisko połowa wniosków dotyczyła tego źródła ciepła.