Polski Ład zwiększy wpływy z CIT od zagranicznych spółek kontrolowanych (CFC)

Przeczytaj także: Polski Ład rozszerza definicję zagranicznej spółki kontrolowanej

Istotą przepisów o CFC jest – mówiąc w skrócie – opodatkowanie w Polsce dochodów osiąganych przez zagraniczne podmioty, które spełniają przesłanki zagranicznej jednostki kontrolowanej. Przy czym przepisy definiują czym jest zarówno zagraniczna jednostka, jak i zagraniczna jednostka kontrolowana. Zmiany wprowadzone Polskim Ładem mogą sprawić, że podatnicy, posiadający udziały w spółkach zagranicznych, którzy do tej pory nie płacili podatku od CFC, od nowego roku mogą zostać objęci takim obowiązkiem.

Ustawa wskazuje kilka sytuacji, w których powstaje CFC. Jedną z nich i zarazem najbardziej typową jest spełnienie łącznie trzech warunków odnoszących się do:

• posiadania określonej liczby udziałów w jednostce zagranicznej,
• osiągania przychodów z określonego katalogu tzw. źródeł pasywnych,
• występowania różnicy w opodatkowaniu tych przychodów w miejscu siedziby zagranicznej jednostki i w Polsce.

W zakresie każdego z tych warunków, w art. 24a ustawy o CIT i art. 30f ustawy o PIT zostało wprowadzonych kilka istotnych zmian.

Po pierwsze, w definicji zagranicznej jednostki doprecyzowane zostało, że przez zagraniczną jednostkę rozumie się osobę prawną, spółkę kapitałową w organizacji, jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej inną niż spółka niemająca osobowości prawnej, spółkę niemającą osobowości prawnej, o której mowa w art. 1 ust. 3 pkt 2 ustawy o CIT, fundację, trust lub inny podmiot albo stosunek prawny o charakterze powierniczym, podatkową grupę kapitałową, wydzieloną organizacyjnie lub prawnie część zagranicznej spółki lub innego podmiotu mającego osobowość prawną albo niemającego osobowości prawnej – nieposiadające siedziby, zarządu ani rejestracji na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w których podatnik, samodzielnie lub wspólnie z podmiotami powiązanymi lub innymi podatnikami mającymi miejsce zamieszkania albo siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, posiada, bezpośrednio lub pośrednio, udział w kapitale, prawo głosu w organach kontrolnych, stanowiących lub zarządzających lub prawo do uczestnictwa w zysku, w tym ich ekspektatywę lub w których w przyszłości będzie uprawniony do nabycia takich praw, w tym jako założyciel (fundator) lub beneficjent fundacji, trustu lub innego podmiotu albo stosunku prawnego o charakterze powierniczym, lub nad którymi podatnik sprawuje kontrolę faktyczną.

Przykład
Udziałowcami węgierskiej spółki X są trzy polskie spółki kapitałowe: A, B, C, które nie są w stosunku do siebie podmiotami powiązanymi. A i B posiada 40% udziałów w X, a C 20% udziałów w X. W obecnym stanie prawnym X nie będzie dla A, B i C jednostką kontrolowaną. W wyniku zmian wprowadzonych Polskim Ładem, każdy udziałowiec powinien sumować swoje udziały z innym polskim podmiotem, który posiada ich co najmniej 25%. W związku z tym wszystkie trzy spółki: A, B i C, dla celów przepisów o CFC powinny rozpoznać swój udział w X na poziomie 100%, gdyż łączą swoje udziały z pozostałymi udziałowcami. Zatem spełniają one pierwszą przesłankę do zidentyfikowania CFC.

Po drugie, katalog przychodów pasywnych został znacząco rozszerzony. Do obecnych już przychodów z: dywidend i innych przychodów z udziału w zyskach osób prawnych, ze zbycia udziałów (akcji), z wierzytelności, z odsetek i pożytków od wszelkiego rodzaju pożyczek, z części odsetkowej raty leasingowej, z poręczeń i gwarancji, z praw autorskich lub praw własności przemysłowej, w tym z tytułu zbycia tych praw, ze zbycia i realizacji praw z instrumentów finansowych, z działalności ubezpieczeniowej, bankowej lub innej działalności finansowej, z transakcji z podmiotami powiązanymi, w przypadku gdy jednostka nie wytwarza w związku z tymi transakcjami wartości dodanej pod względem ekonomicznym lub wartość ta jest znikoma, dodane zostały przychody z tytułu:

• usług doradczych, księgowych, badania rynku, usług prawnych, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, usług rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu oraz świadczeń o podobnym charakterze,
• z tytułu najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy i innych umów o podobnym charakterze,
• z praw autorskich lub praw własności przemysłowej uwzględnionych w cenie sprzedaży produktu lub usługi.

Trzecią istotną zmianą jest obniżenie różnicy w opodatkowaniu, która powoduje, że jednostka zagraniczna może być CFC. Zgodnie z nowymi przepisami warunkiem jest, by faktycznie zapłacony podatek dochodowy przez tę jednostkę był niższy o co najmniej 25% od podatku dochodowego od osób prawnych, który byłby od niej należny z zastosowaniem stawki podatku, o której mowa w art. 19 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, gdyby jednostka ta była podatnikiem, o którym mowa w art. 3 ust. 1 ustawy CIT, przy czym przez podatek faktycznie zapłacony rozumie się podatek niepodlegający zwrotowi lub odliczeniu w jakiejkolwiek formie, w tym na rzecz innego podmiotu. W obecnych przepisach wymagana różnica wynosi 50 % podatku.

Wszystkie te zmiany mogą sprawić, że podatnik – mimo braku dokonania istotnych restrukturyzacji lub rodzajów osiąganych przychodów – może stanąć przed obowiązkiem zidentyfikowania zagranicznej jednostki kontrolowanej. A to jeszcze nie wszystko – zmiany obejmują także wprowadzenie kilku nowych kryteriów dla CFC odnoszących się to tzw. „spółek wydmuszek”. Przy czym pamiętać warto, że w dalszym ciągu obowiązują przepisy konstytuujące ważny wyjątek od opodatkowania CFC. Przepisów tych nie stosuje się bowiem, jeżeli zagraniczna jednostka kontrolowana, podlegająca opodatkowaniu od całości swoich dochodów w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, prowadzi w tym państwie istotną rzeczywistą działalność gospodarczą.