Polski Ład: zmiany w podatku VAT

Przeczytaj także: Polski Ład: wybrane zmiany w podatkach dochodowych

I. Wprowadzenie rozliczeń grupowych w VAT dla podmiotów powiązanych

Projekt ustawy zakłada wprowadzenie do polskiego systemu podatkowego tzw. „grupy VAT”.
Grupa VAT umożliwia podmiotom powiązanym finansowo wspólne rozliczenia dla potrzeb podatku od towarów i usług. Rozwiązanie to przewidziane jest dla dwóch lub więcej osób prawnych mających siedzibę na terytorium Polski, które będąc niezależnymi podmiotami pod względem prawnym, są ściśle powiązane pod względem finansowym, ekonomicznym i organizacyjnym.

Zmiana polega na tym, że dostawa towarów/świadczenie usług dokonane przez członka grupy na rzecz innego członka tej samej grupy nie podlega opodatkowaniu VAT. Zapewnia to prostotę i neutralność podatkową w rozliczeniach grupowych.

Z kolei wszelkie czynności opodatkowane VAT dokonane przez jednego członka grupy VAT lub na jego rzecz w transakcjach z podmiotami trzecimi (spoza grupy) uważa się za dokonane przez całą grupę VAT lub na rzecz całej grupy. Innymi słowy przyjmuje się, że za każdym razem podmiot działający indywidualnie działa jako grupa dla celów rozliczeń VAT.

Grupę VAT tworzyć będą co najmniej 2 podmioty, z czego 1 będzie pełnić rolę przedstawiciela grupy.

II. Wprowadzenie możliwości opodatkowania VAT dla instytucji finansowych

W projekcie ustawy przewidziano możliwość wyboru opodatkowania podatkiem VAT wybranych usług finansowych w modelu B2B. Usługi świadczone na rzecz konsumentów (klientów detalicznych) przez instytucje finansowe będą nadal obligatoryjnie zwolnione z podatku VAT.

Obecnie usługi finansowe są zwolnione ustawowo z podatku VAT, co uniemożliwia odliczenie podatku VAT naliczonego od nabycia tego rodzaju usług.

Dokonanie wyboru opodatkowania usług finansowych będzie wiążące przez okres co najmniej 2 lat, po którym można ponownie dokonać wyboru zwolnienia z VAT. Warunkiem niezbędnym do skorzystania z proponowanego rozwiązania będzie zawiadomienie właściwego naczelnika urzędu skarbowego o wyborze opodatkowania.

Proponowane rozwiązania zakładają, że podatnik rezygnujący ze zwolnienia i wybierający opodatkowanie jest zobowiązany do opodatkowania wszystkich świadczonych przez podmiot usług w zakresie:

• transakcji, łącznie z pośrednictwem, dotyczącym walut, banknotów i monet używanych jako prawny środek płatniczy,
• zarządzania funduszami,
• usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług oraz zarządzania kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę,
• usług w zakresie udzielania poręczeń, gwarancji i wszelkich innych zabezpieczeń transakcji finansowych i ubezpieczeniowych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług, a także zarządzania gwarancjami kredytowymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę,
• usług w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług,
• usług, w tym także usługi pośrednictwa, których przedmiotem są udziały w spółkach lub w innych niż spółki podmiotach, jeżeli mają osobowość prawną,
• usług, których przedmiotem są instrumenty finansowe, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie.

III. Zmiany zachęcające do przyjmowania płatności bezgotówkowych

W projekcie ustawy przyjęto górny próg rozliczeń gotówkowych w kwocie 20 tys. zł, po przekroczeniu którego konsument, zawierając transakcję z przedsiębiorcą, będzie zobowiązany do skorzystania z bezgotówkowych form płatności. W celu zapewnienia możliwości wyboru najbardziej dogodnej metody zapłaty za produkt lub usługę przedsiębiorca będzie zobligowany do zapewnienia możliwości dokonywania płatności za pomocą bezgotówkowych instrumentów płatniczych. Obowiązek ten nie obejmuje natomiast przedsiębiorców, którzy nie mają obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Obecnie nie ma limitu płatności gotówką dla konsumentów także w relacji z przedsiębiorcą. W ustawie Prawo przedsiębiorców przewidziany jest limit płatności w kwocie 15 tys. zł jedynie w modelu B2B, który nie obowiązuje w modelu B2C oraz C2C. Teraz ma to ulec zmianie, co oznacza że 20 tys. zł będzie górnym limitem płatności dla konsumentów.

Kolejną zachętą do stosowania płatności bezgotówkowych jest szybki zwrot VAT dla tzw. podatników bezgotówkowych. Preferencja podatkowa będzie wiązała się ze zwrotem podatku VAT w terminie 15 dni od dnia w którym upłynął termin do złożenia deklaracji dot. podatku VAT lub od korekty deklaracji.

Warunkami do uzyskania szybkiego zwrotu VAT jest spełnienie następujących kryteriów łącznie:

• wysoki udział łącznej sprzedaży wraz z podatkiem (minimum 80% całości sprzedaży) zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kas rejestrujących online lub wirtualnych;
• wysoki udział otrzymanych płatności zrealizowanych z wykorzystaniem instrumentów płatniczych, w tym również przy użyciu usługi polecenia przelewu z tytułu sprzedaży wraz z podatkiem, zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kas rejestrujących, dokumentowanej paragonami z oznaczeniem, z którego wynika, że płatność została dokonana przy użyciu karty płatniczej, przez wykonanie płatności mobilnej lub polecenia przelewu (minimum 80% całości sprzedaży).

Z kolei dla podatników, którzy nie będą przestrzegać wprowadzanego w Prawie przedsiębiorców obowiązku pozostawania w gotowości do przyjmowania płatności bezgotówkowych wprowadzono okresowe ograniczenie niektórych preferencji w VAT, takich jak:

• czasowe wyłączenie możliwości stosowania rozliczeń kwartalnych;
• czasowe wyłączenie prawa do zwrotu VAT w terminie 25-dniowym.

Ponadto w celu dalszego ograniczania szarej strefy gospodarki i wzmacniania obrotu bezgotówkowego zapowiedziano obniżenie z 15 do 8 tys. zł limitu transakcji gotówkowych między firmami.

Eksperci