Wycena prywatnego majątku wnoszonego do firmy

Przeczytaj także: Budynek wybudowany na cudzym gruncie amortyzujemy liniowo

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

W 2004 r. wnioskodawca kupił grunt z budynkiem mieszkalnym do generalnego remontu. Wartość tej nieruchomości, z uwagi na zły stan techniczny była bardzo niska.

W latach 2004-2014 zainteresowany przeprowadził szereg prac remontowych i modernizacyjnych, na które składały się m.in.
• modernizacja termiczna budynku (ocieplenie),
• dobudowanie schodów,
• dobudowanie dachu,
• postawienie podłóg, wstawienie nowych drzwi i częściowa ich wymiana,
• zainstalowanie ogrzewania,
• wybudowanie szamba,
• wymiana okien,
• wymiana instalacji elektrycznej,
• wymiana instalacji wodno-kanalizacyjnej,
• wymiana/montaż urządzeń sanitarnych w łazience i kuchni.

Po wykonaniu powyższych praca budowlanych wnioskodawca przekazał w 2014 r. darowizną ½ swoich udziałów w nieruchomości ojcu. Wartość darowizny została wyceniona na 80.000 zł. Zainteresowany nie posiada wszystkich dowodów zakupu materiałów i usług budowlanych.

Obecnie zamierza on wykorzystywać powyższą nieruchomość na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej, która jest opodatkowana podatkiem liniowym. Uzna ją zatem za środek trwały. Wnioskodawca zadał pytanie, w jaki sposób powinien ustalić tutaj wartość początkową? W przedmiotowej organ podatkowy zgodził się ze stanowiskiem strony i odstąpił od jego uzasadnienia prawnego. Stanowisko to było następujące:

„(…) Zdaniem Wnioskodawcy, wartością początkową nieruchomości opisanej w zdarzeniu przyszłym będzie wycena przeprowadzona zgodnie z art. 22g ust. 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128).

Kliknij, aby powiekszyć

fot. pixabay.com

Remont domu a wartość początkowa środka trwałego

Wprowadzasz prywatny składnik majątku do firmy, który staje się środkiem trwałym? Masz prawo go amortyzować, w związku z czym konieczne jest określenie jego wartości początkowej. Tą nie zawsze będzie cena zakupu/wytworzenia. Ta bowiem może nie być tutaj znana. Wówczas to wartość początkową określa się na podstawie ceny rynkowej.

Na podstawie art. 22 ust. 1 powyższej ustawy, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Stosownie do art. 22 ust. 8 ww. ustawy, kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z art. 22a-22o, z uwzględnieniem art. 23.

W myśl art. 22a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 22c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością, o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1, zwane środkami trwałymi.

Zgodnie z art. 22g ust. 3 ww. ustawy, za cenę nabycia uważa się kwotę należną zbywcy, powiększoną o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej do używania, a w szczególności o koszty transportu, załadunku i wyładunku, ubezpieczenia w drodze, montażu, instalacji i uruchomienia programów i oraz systemów komputerowych, opłat notarialnych, skarbowych i innych, odsetek, prowizji, oraz pomniejszoną o podatek od towarów i usług, z wyjątkiem przypadków, gdy zgodnie z odrębnymi przepisami podatek od towarów i usług nie stanowi podatku naliczonego albo podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty należnego podatku o podatek naliczony albo zwrot różnicy podatku w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

W myśl powołanego przepisu, na prawidłowe ustalenie wartości początkowej środka trwałego będą miały wpływ wszelkie wydatki mające związek z jego przystosowaniem do stanu kompletności i zdatności do użytku w dniu przyjęcia do używania. W związku z tym do wartości początkowej środka trwałego należy zaliczyć zarówno wydatki poniesione na jego zakup, jak również wydatki związane z jego remontem i modernizacją poniesione do dnia przyjęcia tego środka trwałego do używania.

Stosownie do art. 22g ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli nie można ustalić ceny nabycia środków trwałych lub ich części nabytych przez podatników przed dniem założenia ewidencji lub sporządzenia wykazu, o których mowa w art. 22n, wartość początkową tych środków przyjmuje się w wysokości wynikającej z wyceny dokonanej przez podatnika, z uwzględnieniem cen rynkowych środków trwałych tego samego rodzaju z grudnia oku poprzedzającego rok założenia ewidencji lub sporządzenia wykazu oraz stanu i stopnia ich zużycia.

Przy ustalaniu wartości początkowej poszczególnych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, zgodnie z ust. 1 pkt 3-5 oraz ust. 2, 8, 9, 14 i 15, przepis art. 19 stosuje się odpowiednio (art. 22g ust. 16 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Zgodnie z art. 19 ust. 3 ww. ustawy, wartość rynkową, o której mowa w ust. 1, rzeczy lub praw majątkowych określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia.

Z powyższego wynika, że zasadnicze znaczenie dla sposobu ustalenia wartości początkowej środka trwałego ma sposób jego nabycia. Przy czym, możliwość ustalenia wartości początkowej środka trwałego poprzez wycenę dokonaną przez podatnika dotyczy jedynie przypadków, w których:
• środek trwały został nabyty przed dniem założenia ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, i
• brak jest możliwości ustalenia ceny nabycia.

W ocenie Wnioskodawcy powyższe przesłanki zostały spełnione. Tego typu sposób ustalenia wartości początkowej stanowi wyjątek od obowiązujących zasad ustalania tejże wartości wg zasad określonych w art. 22g ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i mogą mieć zastosowanie wyłączenie wówczas gdy są spełnione łącznie.

Pewną kwestią, która na pozór może budzić wątpliwości jest druga przesłanka, a mianowicie „brak możliwości ustalenia ceny nabycia”. Dla celów ustalenia wartości początkowej środka trwałego powinny mieć wpływ, w kontekście opisanego stanu faktycznego, wartość wynikająca z odrębnej wyceny. Podatnik nie ma możliwości określenia wartości opierając się jedynie na akcie notarialnym i faktycznych wydatkach za remonty i modernizację, z uwagi na brak faktur i rachunków. Jeżeli podatnik ustalałby wartość początkową opierając się na jedynie na akcie notarialnym prowadziłoby to do znaczącego zaniżenia wartości.

Oparcie się na wycenie nieruchomości, zgodnie z art. 22g ust. 8, jest działaniem najbardziej logicznym i ekonomicznie zasadnym.

Brak możliwości określenia wartości początkowej środka trwałego zgodnie z generalną zasadą winna mieć przy tym charakter obiektywny, a więc dotyczyć np. tych sytuacji, w których podatnik nie posiada - bo nie musiał posiadać - stosownych dokumentów stwierdzających wysokość poniesionych przez niego wydatków na nabycie określonego składnika majątku (dotyczących np. nabycia określonego składnika majątku przed rozpoczęciem prowadzenia działalności gospodarczej, czy też przeznaczenia do działalności gospodarczej prywatnego składnika majątku).

Wnioskodawca od 2004 r. do 2014 r. dokonał znaczących remontów i modernizacji przedmiotowej nieruchomości, które w całości były wykonywane na Jego koszt. Zapłata za powyższe usługi, jak również za materiały niezbędne do ich realizacji miała charakter w większości gotówkowy. Wnioskodawca nie zachował wszystkich paragonów i faktur, ponieważ po upływie okresu gwarancji zakupionych materiałów, a także prac usługowych związanych z wykończeniem budynku, nie były Mu potrzebne. Podkreślić należy, że w czasie ponoszenia wydatków remontowo-modernizacyjnych nie było planów wprowadzenia nieruchomości do działalności gospodarczej. Obecnie Wnioskodawca podjął decyzję o wprowadzeniu przedmiotowej nieruchomości do działalności gospodarczej.

Jak już wskazano, ustalenie wartości początkowej środka trwałego w drodze wyceny dokonywanej przez podatnika ma charakter wyjątku od ogólnej zasady ustalania tej wartości na podstawie rzeczywistych, udokumentowanych wydatków poniesionych na nabycie środka trwałego.

Jako wyjątek, ten sposób ustalenia wartości początkowej może być stosowany wyłącznie w ustawowo określonych sytuacjach, tj. wtedy, gdy ustalenie rzeczywistej wysokości wydatków na podstawie posiadanej dokumentacji nie jest możliwe z przyczyn obiektywnych. W ocenie Wnioskodawcy taka sytuacja ma miejsce w rozpatrywanej sprawie.

Biorąc zatem pod uwagę treść wniosku oraz przytoczone przepisy prawa, zdaniem Wnioskodawcy, wartością początkową przedmiotowej nieruchomości będzie wycena, z uwzględnieniem cen rynkowych środków trwałych tego samego rodzaju z grudnia roku poprzedzającego rok założenia ewidencji oraz stanu i stopnia jego zużycia, tj. z grudnia 2020 r. Stanowisko Wnioskodawcy znajduje również potwierdzenie w wydawanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej interpretacjach podatkowych, m.in. w interpretacji indywidualnej z dnia 27 listopada 2020 r., Nr 0115-KDIT3.4011.550.2020.2.JG.(…)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów