Opodatkowanie VAT: nie koszt wytworzenia a możliwa do uzyskania cena sprzedaży

Przeczytaj także: Czy przy darowiźnie towarów trzeb naliczyć VAT?

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Spółka komandytowa działa w branży deweloperskiej. Zajmuje się budową i sprzedażą mieszkań. Obecnie spółka prowadzi inwestycję polegającą na budowie budynku mieszkaniowego wielorodzinnego. W budynku tym większość mieszkań zostanie sprzedane, a dwa z nich prawdopodobnie będą nieodpłatnie przekazane wspólnikom spółki na ich cele osobiste. Z prawnego punktu widzenia wycofanie mieszkań byłoby poprzedzone uchwałą wspólników i miałoby miejsce poprzez zawarcie w formie aktu notarialnego umowy nienazwanej polegającej na przeniesieniu udziałów we własności mieszkań z wnioskodawcy na wspólników. Wycofanie mieszkań nie wiązałoby się z żadną odpłatnością od wspólników na rzecz spółki, jak tez wypłatą zysku dla wspólników, czy zmniejszeniem wkładu wspólników, ich wystąpieniem ze spółki bądź jej likwidacją.

Nieodpłatne wycofanie i przekazanie mieszkań będzie miało miejsce w ramach pierwszego zasiedlenia albo w ciągu 2 lat od pierwszego zasiedlenia. Od wydatków związanych z budową spółka odliczała VAT. Zadano pytanie, czy na potrzeby określenia podstawy opodatkowania przekazanych nieodpłatnie mieszkań należy przyjąć koszt wytworzenia tych mieszkań? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r., poz. 106, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Kliknij, aby powiekszyć

fot. Piotr Adamowicz - Fotolia.com

Darowizna mieszkania: VAT należy liczyć od potencjalnej ceny sprzedaży

Spółka postanowiła przekazać nieodpłatnie swoim wspólnikom nowo wybudowane mieszkania. Fiskus uznał, że w takim przypadku VAT należy liczyć nie od kosztu wytworzenia tych mieszkań, a ceny, za jaką udałoby się je sprzedać.

Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Z powyższych przepisów wynika, że w sytuacji, gdy przedmiotem dostawy są towary w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy i gdy czynność ta prowadzi do przeniesienia prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel, mamy do czynienia z dostawą tych towarów w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Czynnością zrównaną z odpłatną dostawą towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy jest także, zgodnie z ust. 2 tego artykułu, przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:
1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
2. wszelkie inne darowizny
- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Zatem, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, w tym także wszelkie inne darowizny, z którym wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych.(…)

Aby rozstrzygnąć wątpliwości Wnioskodawcy należy rozpatrzyć czy w niniejszej sprawie ww. czynność nieodpłatnego przekazania mieszkań na rzecz wspólników będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jak wynika z przedstawionej wyżej analizy przepisów podatkowych, aby nieodpłatne przekazanie towarów – w świetle powołanego art. 7 ust. 2 ustawy – podlegało opodatkowaniu VAT konieczne jest łączne spełnienie następujących warunków:
• nieodpłatne przekazanie dokonywane jest przez podatnika podatku VAT,
• przekazane przez podatnika towary należą do jego przedsiębiorstwa,
• przedmiotem nieodpłatnego przekazania jest towar, w stosunku do którego podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tego towaru lub jego części składowych.

W rozpatrywanej sprawie wszystkie powyższe warunki będą spełnione. Wnioskodawca wskazał, że jest zarejestrowany jako czynny podatnik VAT. Wnioskodawca realizuje inwestycję deweloperską polegającą na budowie wielorodzinnego budynku mieszkalnego. Wnioskodawca ponosił koszty związane z wytworzeniem (wybudowaniem) mieszkań i Wnioskodawcy przysługiwało prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT związanego z tymi kosztami. W związku z powyższym wycofanie nieruchomości z działalności gospodarczej i przekazanie jej na cele osobiste wspólników Wnioskodawcy podlega opodatkowaniu właściwą stawką podatku VAT.

Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

W myśl art. 29a ust. 2 ustawy, w przypadku dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2, podstawą opodatkowania jest cena nabycia towarów lub towarów podobnych, a gdy nie ma ceny nabycia – koszt wytworzenia, określone w momencie tej dostawy towarów.

Z powołanego przepisu wynika, że w przypadku gdy ma miejsce nieodpłatna dostawa towarów spełniająca warunki do zrównania jej z odpłatną dostawą podlegającą opodatkowaniu na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, podstawą opodatkowania jest cena nabycia lub koszt wytworzenia towaru określone w momencie dostawy towaru tj. w momencie jego przekazania. Oznacza to, że podstawą opodatkowania jest wprawdzie cena nabycia lub koszt wytworzenia towaru lecz skorygowana na dzień w którym dochodzi do nieodpłatnego przekazania przedmiotowego towaru. Zatem w omawianej sytuacji na podstawie art. 29a ust. 2 ustawy podstawą opodatkowania będzie cena nabycia towarów rozumiana jako cena zaktualizowana na moment dokonania nieodpłatnego przekazania towaru, czyli cena jaką Wnioskodawca uzyskałby za wybudowane mieszkania w dniu ich nieodpłatnego przekazania wspólnikom spółki. Tym samym przy nieodpłatnym przekazaniu mieszkań na rzecz wspólników za podstawę opodatkowania Wnioskodawca powinien przyjąć cenę jaką uzyskałby za przedmiotowe mieszkania w dniu ich przekazania wspólnikom. (…)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów