Spłata kredytu na cudzy dom nie jest celem mieszkaniowym
2021-03-24 12:23
Przeczytaj także: Sprzedaż, zakup i ponowna sprzedaż mieszkania w uldze mieszkaniowej
Należy zauważyć, że z wykładni językowej przytoczonych wyżej przepisów, a w szczególności z zawartego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy sformułowania: „(…) wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości (…), jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe (…)” wynika, że podstawową okolicznością decydującą o stosowaniu powyższego zwolnienia jest przeznaczenie w określonym czasie przychodów uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych na własne cele mieszkaniowe. Innymi słowy ważny jest moment uzyskania przychodu i poniesienia wydatku. Termin do wydatkowania środków rozpoczyna się bowiem począwszy od dnia sprzedaży a kończy z upływem trzech lat liczonych od końca roku, w którym miała miejsce sprzedaż nieruchomości lub praw. Środki przeznaczone na ww. cele mieszkaniowe muszą bezwzględnie pochodzić ze sprzedaży nieruchomości lub praw.
Ponadto treść ww. art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy wskazuje, że oprócz czasu, w którym przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości ma zostać wydatkowany, istotny jest również cel, na który został wydatkowany. Ustawodawca w art. 21 ust. 25 ww. ustawy zawarł katalog wydatków stanowiących „własne cele mieszkaniowe” podatnika, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy. Katalog tych wydatków ma charakter zamknięty – jest to wyliczenie enumeratywne. Ustawodawca formułując zwolnienie przedmiotowe w sposób jednoznaczny wskazał realizację celów mieszkaniowych, które pozwalają na skorzystanie ze zwolnienia z opodatkowania dochodu ze sprzedaży.
Ze zwolnienia tego wypływa daleko idąca konsekwencja zawarta w stwierdzeniu „własne cele mieszkaniowe”. Poprzedzenie wyrażenia „cele mieszkaniowe” przymiotnikiem „własne” świadczy o tym, że ustawodawca przewidując podstawę do zastosowania ww. zwolnienia i dopisując ten przymiotnik podkreślił, że celem nadrzędnym jest zwolnienie tylko takiego przychodu, który wydatkowany zostanie na zaspokojenie „własnych celów mieszkaniowych” rozumianych jako potrzeba zapewnienia sobie dachu nad głową. Tak więc uregulowane w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy zwolnienie od podatku dochodowego w zamierzeniach ustawodawcy realizować ma cel, jakim jest zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych podatnika, a nie lokata kapitału lub zdobywanie źródła zarobkowania bądź zapewnienie dachu nad głową innym osobom niż podatnik. Wyraz „mieszkaniowe” w wyrażeniu „własne cele mieszkaniowe” należy odnosić podmiotowo do zamiaru zamieszkiwania związanego z różnymi sposobami wydatkowania przychodu, a nie do wydatkowania przychodu w znaczeniu jedynie przedmiotowym.
Zamiarem ustawodawcy tworzącego zwolnienie przedmiotowe w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych było zachęcanie podatników do nabywania w miejsce zbywanych praw majątkowych czy nieruchomości, innych nieruchomości lub praw przeznaczonych do zaspokajania ich indywidualnych potrzeb mieszkaniowych. U podstaw omawianego zwolnienia legło założenie, że nie powinny być opodatkowane środki wydane na realizację własnego celu mieszkaniowego. Powyższe wnioski wynikają wprost z brzmienia przepisu normującego powyższe zwolnienie.
Jak wskazała Wnioskodawczyni planuje Ona w terminie 3 lat od końca roku podatkowego, w którym dokonała zbycia nieruchomości, wydatkować część środków z jej sprzedaży na zakup połowy domu jednorodzinnego od matki, która obecnie jest jedynym właścicielem tej nieruchomości. Co więcej, Wnioskodawczyni wskazała, że planuje tam zamieszkać wraz ze swoją matką, realizując swój podstawowy cel mieszkaniowy. Wnioskodawczyni będzie zatem rzeczywiście realizować własną potrzebę mieszkaniową, wyremontuje sobie górę domu, itp.
Mając na uwadze przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że w sytuacji gdy kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości stanowiącej majątek Wnioskodawczyni zostanie w okresie 3 lat od końca roku podatkowego w którym nastąpiła ww. sprzedaż, w części przeznaczona na nabycie od matki ½ własności nieruchomości (domu jednorodzinnego), w którym Wnioskodawczyni będzie zaspokajać swoje potrzeby mieszkaniowe, to uzyskany dochód, wydatkowany w tej części będzie korzystał ze zwolnienia od podatku dochodowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w związku z art. 21 ust. 25 lit. a tej ustawy, przy czym dochód zwolniony należy obliczyć według wskazanego wyżej wzoru.(…)
Odnosząc się do kwestii uznania za wydatki na własne cele mieszkaniowe wydatków poniesionych na spłatę kredytu budowlano–hipotecznego obciążającego nabywaną nieruchomość, wskazać trzeba, że zgodnie z uprzednio cytowanym przepisem art. 21 ust. 25 pkt 2 lit. a ustawy za wydatki poniesione na własne cele mieszkaniowe uważa się m.in. spłatę kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, mających siedzibę w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej, na budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego.
Konstrukcja powołanych przepisów oraz ich wykładnia literalna prowadzą do jednoznacznych rezultatów, jeżeli chodzi o kwestię uzależnienia prawa do zwolnienia od faktu zaciągnięcia określonego kredytu. Zwolnienie w sposób literalny odnosi się do sytuacji spłaty kredytu, w przypadku którego wynika, że został on zaciągnięty na ściśle określony cel mieszkaniowy; ustawodawca wymaga dla takiego kredytu określenia konkretnego celu.
W analizowanej sprawie, jedynie spłata kredytu zaciągniętego na nabycie/budowę przez Wnioskodawczynię własnego budynku mieszkalnego uprawniałaby ją do skorzystania z przedmiotowej ulgi w postaci wydatkowania środków uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości na spłatę kredytu, o którym mowa w art. 21 ust. 25 pkt 2 lit. a ustawy.
Natomiast jak wynika z opisu sprawy, Wnioskodawczyni była współkredytobiorcą wraz z matką, ale kredyt budowlano-hipoteczny zawarty w dniu 29 maja 2014 r. nie został zaciągnięty na sfinansowanie przez Wnioskodawczynię budowy budynku mieszkalnego, którego właścicielem lub współwłaścicielem stała się Wnioskodawczyni, lecz w celu budowy domu jednorodzinnego, którego jedynym właścicielem stała się jej matka.
Wnioskodawczyni była zatem jednym z kredytobiorców kredytu budowlano-hipotecznego zaciągniętego na budowę domu jednorodzinnego będącego własnością matki. Natomiast ustawodawca w art. 21 ust. 25 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych warunkuje prawo do ulgi z tytułu spłaty kredytu od wypełnienia wszystkich warunków wskazanych w przepisach, tj.:
• kredyt musi być zaciągnięty przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c,
• kredyt musi być zaciągnięty jedynie na cele określone w pkt 1, czyli miedzy innymi na budowę budynku mieszkalnego stanowiącego własność lub współwłasność podatnika, a nie budowę takiego budynku na rzecz innej osoby, nawet jeżeli jest z nim spokrewniona.
Innymi słowy, w momencie zaciągania omawianego kredytu Wnioskodawczyni nie była/ nie stałą się współwłaścicielką ww. nieruchomości , natomiast przepis art. 21 ust. 25 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wprost określa, że wolne od podatku dochodowego są wydatki poniesione na spłatę kredytu oraz odsetek od tego kredytu zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, na cele wskazane w art. 21 ust. 25 pkt 1, czyli m.in. budowę własnego budynku mieszkalnego, a więc takiego, do którego przysługuje podatnikowi tytuł własności bądź współwłasności. Warunek ten musi być zatem spełniony już w momencie zaciągania kredytu.
Natomiast w rozpatrywanej sprawie nie mamy z taką sytuacją do czynienia, gdyż zaciągnięty kredyt został przeznaczony na sfinansowanie budowy budynku mieszkalnego, którego właścicielką stała się matka Wnioskodawczyni. Dopiero na skutek planowanej transakcji nabycia udziału w tej nieruchomości Wnioskodawczyni nabędzie od matki ½ własności. W konsekwencji, przeznaczenie przez Wnioskodawczynię środków pieniężnych z odpłatnego zbycia nieruchomości, na spłatę kredytu budowlano-hipotecznego zaciągniętego przez Wnioskodawczynię i Jej matkę na budowę domu jednorodzinnego należącego do matki Wnioskodawczyni a nie do Niej – wbrew Jej twierdzeniom – nie jest realizacją własnego celu mieszkaniowego, określonego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie zmienia tego również okoliczność, że spłatę kredytu Wnioskodawczyni dokona będąc już współwłaścicielką ww. nieruchomości. Fakt, że w dacie zawarcia umowy kredytowej Wnioskodawczyni nie była właścicielką lub współwłaścicielką tej nieruchomości, której wyłącznym właścicielem była wówczas matka Wnioskodawczyni, jednoznacznie przesądza o braku możliwości skorzystania ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 131 w związku z art. 21 ust. 25 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Uwzględniając zatem powyższe, stwierdzić należy, że wydatki na spłatę kredytu budowlano-hipotecznego zaciągniętego w 2014 r. wraz z matką, na sfinansowanie budowy domu jednorodzinnego dla matki, którego część planuje zakupić Wnioskodawczyni od matki, a który obciążony jest hipoteką z tytułu ww. kredytu, nie stanowią wydatków na cele mieszkaniowe, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 2 lit. a) w związku z brzmieniem pkt 1 tego ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i z uwagi na powyższe nie wypełniają wszystkich ustawowych warunków do skorzystania ze zwolnienia na zasadach określonych w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.(…)”
Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów
Przeczytaj także:
![Zadatek za sprzedaż mieszkania na własne cele mieszkaniowe]( "Zadatek za sprzedaż mieszkania na własne cele mieszkaniowe [© bzyxx - Fotolia.com]")
Zadatek za sprzedaż mieszkania na własne cele mieszkaniowe
Zadatek za sprzedaż mieszkania na własne cele mieszkaniowe
1 2
oprac. : Ministerstwo Finansów
Przeczytaj także
Skomentuj artykuł Opcja dostępna dla zalogowanych użytkowników - ZALOGUJ SIĘ / ZAREJESTRUJ SIĘ
Komentarze (0)
![Wynajem mieszkania za drogi dla Polaka? [© Freepik]](https://s3.egospodarka.pl/grafika2/wynajem-mieszkania/Wynajem-mieszkania-za-drogi-dla-Polaka-262933-50x33crop.jpg "Wynajem mieszkania za drogi dla Polaka? [© Freepik]")
Wynajem mieszkania za drogi dla Polaka?
