Darowizny odliczane od dochodu w rocznym PIT 2020 - z limitem

Przeczytaj także: Podstawa opodatkowania w PIT-28 za 2020 r.: odliczenia i ulga na złe długi

W tym miejscu warto dodać, że darowizny przekazane na cele pożytku publicznego, kultu religijnego, lub krwiodawstwa podlegają odliczeniu wyłącznie przez podatników opodatkowanych według skali podatkowej lub zryczałtowanym podatkiem dochodowym od przychodów ewidencjonowanych (czyli ryczałtu ewidencjonowanego). Z kolei darowizny przekazane na kształcenie zawodowe podlegają odliczeniu wyłącznie przez podatników osiągających przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej opodatkowane według skali podatkowej, podatkiem liniowym lub ryczałtem ewidencjonowanym.

Kwota odliczenia

Odliczeniu podlega kwota lub wartość (w przypadku darowizn innych niż pieniężne) przekazanej darowizny. Jeżeli przedmiotem darowizny są towary opodatkowane podatkiem od towarów i usług, za kwotę darowizny uważa się wartość towaru wraz z podatkiem od towarów i usług. Podatnik podatku VAT pomniejsza wartość brutto o tę część podatku naliczonego, którą ma prawo odliczyć zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej darowizny. Wartość takiej darowizny nie może być wyższa niż wartość rynkowa.

Omawiane darowizny są jednak limitowane. Otóż darowizny przekazane na cele pożytku publicznego, kultu religijnego, krwiodawstwa i kształcenia zawodowego podlegają odliczeniu w kwocie faktycznie dokonanej darowizny, jednakże łącznie w nie wyższej wartości aniżeli 6% dochodu (przychodu w przypadku ryczałtowców) uzyskanego w danym roku podatkowym. Odliczeniu podlegają jedynie darowizny przekazane w danym roku.

Darowizny dla organizacji pożytku publicznego

Odliczeniu podlegają jedynie darowizny przekazane na rzecz określonych organizacji pozarządowych (osób prawnych lub jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, w tym fundacji i stowarzyszeń) działających w sferze zadań publicznych określonych w ustawie o działalności pożytku publicznego, które nie są jednostkami sektora finansów publicznych, w rozumieniu przepisów o finansach publicznych i nie działają w celu osiągnięcia zysku.

W gronie takich organizację mieszczą się także:

1. osoby prawne i jednostki organizacyjne działające na podstawie przepisów o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, o stosunku Państwa do innych kościołów i związków wyznaniowych oraz o gwarancjach wolności sumienia i wyznania, jeżeli ich cele statutowe obejmują prowadzenie działalności pożytku publicznego
2. stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego
3. spółdzielnie socjalne;
4. spółki akcyjne i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz kluby sportowe będące spółkami działającymi na podstawie przepisów ustawy z dnia 25 czerwca 2010 r. o sporcie, które nie działają w celu osiągnięcia zysku oraz przeznaczają całość dochodu na realizację celów statutowych oraz nie przeznaczają zysku do podziału między swoich członków, udziałowców, akcjonariuszy i pracowników.

Odliczyć można przekazane tym organizacjom darowizny na cele charytatywne. Jest to działalność pożytku publicznego, czyli działalność społecznie użyteczna, prowadzona przez organizacje pozarządowe w sferze zadań publicznych określonych w tej ustawie. Sfera tych zadań obejmuje zaś zadania w zakresie:

1. pomocy społecznej, w tym pomocy rodzinom i osobom w trudnej sytuacji życiowej oraz wyrównywania szans tych rodzin i osób;
2. wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej;
3. działalności na rzecz integracji i reintegracji zawodowej i społecznej osób zagrożonych wykluczeniem społecznym;
4. działalności charytatywnej;
5. podtrzymywania i upowszechniania tradycji narodowej, pielęgnowania polskości oraz rozwoju świadomości narodowej, obywatelskiej i kulturowej;
6. działalności na rzecz mniejszości narodowych i etnicznych oraz języka regionalnego;
7. ochrony i promocji zdrowia;
8. działalności na rzecz osób niepełnosprawnych;
9. promocji zatrudnienia i aktywizacji zawodowej osób pozostających bez pracy i zagrożonych zwolnieniem z pracy;
10. działalności na rzecz równych praw kobiet i mężczyzn;
11. działalności na rzecz osób w wieku emerytalnym;
12. działalności wspomagającej rozwój gospodarczy, w tym rozwój przedsiębiorczości;
13. działalności wspomagającej rozwój techniki, wynalazczości i innowacyjności oraz rozpowszechnianie i wdrażanie nowych rozwiązań technicznych w praktyce gospodarczej;
14. działalności wspomagającej rozwój wspólnot i społeczności lokalnych;
15. nauki, szkolnictwa wyższego, edukacji, oświaty i wychowania;
16. wypoczynku dzieci i młodzieży;
17. kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i dziedzictwa narodowego;
18. wspierania i upowszechniania kultury fizycznej;
19. ekologii i ochrony zwierząt oraz ochrony dziedzictwa przyrodniczego;
20. turystyki i krajoznawstwa;
21. porządku i bezpieczeństwa publicznego;
22. obronności państwa i działalności Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej;
23. upowszechniania i ochrony wolności i praw człowieka oraz swobód obywatelskich, a także działań wspomagających rozwój demokracji;
24. ratownictwa i ochrony ludności;
25. pomocy ofiarom katastrof, klęsk żywiołowych, konfliktów zbrojnych i wojen w kraju i za granicą;
26. upowszechniania i ochrony praw konsumentów;
27. działalności na rzecz integracji europejskiej oraz rozwijania kontaktów i współpracy między społeczeństwami;
28. promocji i organizacji wolontariatu;
29. pomocy Polonii i Polakom za granicą;
30. działalności na rzecz kombatantów i osób represjonowanych;
31. promocji Rzeczypospolitej Polskiej za granicą;
32. działalności na rzecz rodziny, macierzyństwa, rodzicielstwa, upowszechniania i ochrony praw dziecka;
33. przeciwdziałania uzależnieniom i patologiom społecznym;
34. działalności na rzecz organizacji pozarządowych oraz podmiotów wymienionych w ustawie w zakresie określonym wyżej.

Darowizny na cele kultu religijnego

Przepisy podatkowe mówią jedynie, że odliczeniu podlegają darowizny na cele kultu religijnego, o górnym limicie tego odliczenia oraz sposobie dokumentowania samych darowizn. Przemilczał natomiast całkowicie kwestię tego, co faktycznie może podlegać odliczeniu oraz kto może być beneficjentem darowizn. Trzeba w tym zakresie odnieść się do dorobku orzeczeń sądowych i interpretacji. I tak ulga obejmuje darowizny przeznaczone dla kościołów, związków religijnych i kościelnych osób prawnych. Kult religijny to zaś zewnętrzny aspekt religii w odróżnieniu od teoretycznej doktryny; ogół obrzędów religijnych jakiejś religii, całokształt czynności religijnych. Celom kultu religijnego służą zarówno te działania, które odnoszą się do praktyk, obrzędów i uroczystości religijnych, jak też dotyczące obiektów sakralnych i związanej z nimi infrastruktury.

Wśród darowizn podlegających odliczeniu można wymienić m.in. te przeznaczone na remont czy budowę kościoła, jego wyposażenie, zakup przedmiotów liturgicznych (takich jak chociażby szaty, naczynia, kuminikanty, hostia, wino mszalne). Odliczeniu podlegają również darowizny na związane z wydatkami na wystrój kościoła, jego ogrzewanie, wodę, środki czystości, energię elektryczną czy pozostałe media, a nawet na wynagrodzenia dla osób pracujących dla Parafii. Fiskus dopuszcza również odliczanie darowizn przekazywanych na rzecz Radia Maryja, Katolickiego Towarzystwa Kulturalnego czy komitet odbudowy przedwojennego pomnika, przy którym mają być odprawiane nabożeństwa przez Kościół Katolicki.

Ulga na krew

Dorosła osoba jednorazowo może oddać do 450 ml krwi, zaś wymagana przerwa pomiędzy pobraniami nie może być krótsza niż 8 tygodni. Krwi nie można oddać też częściej niż 6 razy w ciągu roku przez mężczyzn i 4 razy w ciągu roku przez kobiety.
Jak nietrudno policzyć, kobieta może w ciągu jednego roku oddać maksymalnie 1,8 litra krwi, zaś mężczyzna 2,7 litra krwi.

Inaczej jest w przypadku osocza. Tutaj limit jest jeden dla kobiet i mężczyzn, a wynosi on 25 litrów na rok. To też można oddawać dużo częściej, bo co 2 tygodniowe, nie więcej niż 650 ml za jednym razem. Oddawanie krwi nie koliduje przy tym z oddawaniem osocza. Dzięki temu osoba, która oddała krew, nie musi czekać 8 miesięcy, aby oddać także osocze.

Mężczyzna może zatem oddać 27,7 litra krwi i osocza, a kobieta 26,8 litra krwi oraz osocza. Odliczeniu oczywiście podlega pieniężny ekwiwalent powyższych, który wynosi 130 zł za każdy litr zarówno krwi jak i osocza.

Ulga przewidziana jest wyłącznie dla honorowych dawców krwi. Tymi są osoby, które oddają bezpłatnie krew i zostaną zarejestrowane w jednostce organizacyjnej publicznej służby krwi.

Odliczeniu podlega jedynie krew przekazana wybranym organizacjom, tj. jednostkom organizacyjnym, które realizują zadania w zakresie pobierania krwi. Wymaganym dokumentem potwierdzającym darowiznę jest zaświadczenie takiej jednostki o ilości oddanej bezpłatnie przez krwiodawcę krwi bądź jej osocza.

Odliczeniu od dochodu podlegają wyłącznie krew i osocze darowane, tj. przekazane nieodpłatnie. Jeżeli dawca sprzedał krew, jej wartość nie może być ujęta w rocznym PIT. Odliczyć można natomiast oddaną krew ze wskazaniem osoby, dla której została oddana.

Darowizny na cele kształcenia zawodowego

W odróżnieniu od powyższych trzech darowizn, darowizna na cele kształcenia zawodowego przewidziana jest wyłącznie dla przedsiębiorców. Odliczenie to stosuje się, gdy przedmiotem darowizny są materiały dydaktyczne lub środki trwałe. Muszą one być kompletne i zdatne do użytku oraz nie starsze niż 12 lat. W ramach ulgi nie można odliczyć darowizn pieniężnych.

Ważne jest także to, na czyją rzecz darowizna następuje. Ulga obejmuje bowiem wyłącznie darowizny przekazane:

• publicznym szkołom prowadzącym kształcenie zawodowe, o których mowa w art. 4 pkt 28a ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe (Dz. U. z 2019 r. poz. 1148 ze zm.) oraz
• publicznym placówkom i centrom, o których mowa w art. 2 pkt 4 ustawy - Prawo oświatowe.

Warunki/dowody odliczenia

Podstawą odliczenia są dowody, z których wynika wysokość poniesionych wydatków, tj. jak też to, kto jest obdarowanym.

W przypadku darowizny pieniężnej jest to dowód wpłaty na rachunek płatniczy obdarowanego lub jego rachunek w banku, inny niż rachunek płatniczy. Darowizny takie nie mogą być przekazane w gotówce.

W przypadku darowizny innej niż pieniężna jest to dowód, z którego wynikają dane identyfikujące darczyńcę oraz wartość przekazanej darowizny wraz z oświadczeniem obdarowanego o jej przyjęciu.

W przypadku darowizny na cele krwiodawstwa dowodem takim jest zaświadczenie jednostki organizacyjnej realizującej zadania w zakresie pobierania krwi o ilości bezpłatnie oddanej krwi lub jej składników przez krwiodawcę. Tutaj nie jest wymagane oświadczenie o przyjęciu darowizny. Z zaświadczenia nie musi też wynikać wartość pieniężna oddanej krwi.

Przekazane darowizny podlegają odliczeniu jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, nie odliczone wcześniej od dochodu (przychodu) albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie.

Nadto odliczeniu nie podlegają darowizny poniesione na rzecz:

1. osób fizycznych;
2. osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, prowadzących działalność gospodarczą polegającą na wytwarzaniu wyrobów przemysłu elektronicznego, paliwowego, tytoniowego, spirytusowego, winiarskiego, piwowarskiego, a także pozostałych wyrobów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,5%, oraz wyrobów z metali szlachetnych albo z udziałem tych metali, lub handlu tymi wyrobami.

Podatnicy korzystający z odliczenia darowizn są obowiązani wykazać w zeznaniu rocznym kwotę przekazanej darowizny, kwotę dokonanego odliczenia oraz dane pozwalające na identyfikację obdarowanego. Darowizny te wykazuje się w załączniku PIT/O, skąd następnie ich sumy są przenoszone do zeznania podstawowego (PIT-28, PIT-36, PIT-36L bądź PIT-37).