Małe/duże zmiany w ryczałcie ewidencjonowanym na 2021 r.

Przeczytaj także: Ryczałt ewidencjonowany 2021 czyli wielkie zmiany nieistotne dla firm

Definicja wolnego zawodu będzie szersza

Ustawa nowelizująca rozszerza listę wolnych zawodów o nowe profesje. Z początkiem 2021 r. pojęcie to będzie odnosić się do pozarolniczej działalności gospodarczej wykonywanej osobiście przez lekarzy, lekarzy dentystów, lekarzy weterynarii, techników dentystycznych, felczerów, położne, pielęgniarki, psychologów, fizjoterapeutów, tłumaczy, adwokatów, notariuszy, radców prawnych, architektów, inżynierów budownictwa, rzeczoznawców budowlanych, biegłych rewidentów, księgowych, agentów ubezpieczeniowych, agentów oferujących ubezpieczenia uzupełniające, brokerów reasekuracyjnych, brokerów ubezpieczeniowych, doradców podatkowych, doradców restrukturyzacyjnych, maklerów papierów wartościowych, doradców inwestycyjnych, agentów firm inwestycyjnych, rzeczników patentowych, oraz nauczycieli w zakresie świadczenia usług edukacyjnych polegających na udzielaniu lekcji na godziny, z tym że za osobiste wykonywanie wolnego zawodu uważa się wykonywanie działalności bez zatrudniania na podstawie umów o pracę, umów zlecenia, umów o dzieło oraz innych umów o podobnym charakterze osób, które wykonują czynności związane z istotą danego zawodu.

Z definicji tej znika też warunek, że działalność nie może być wykonywana na rzecz osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej albo na rzecz osób fizycznych dla potrzeb prowadzonej przez nie pozarolniczej działalności gospodarczej (który występuje jeszcze w tym roku).

Obniżeniu ulega również stawka ryczałtu. Do końca 2020 r. wolne zawody były opodatkowane ryczałtem w wysokości 20% (z czego nikt nie korzystał). Od 2021 r. stawka wyniesie 17%. Innymi stawkami opodatkowane natomiast będą przychody ze świadczenia usług, które nie wypełniają definicji wolnego zawodu – np. z uwagi na zatrudnienie pracownika wykonującego czynności związane z istotą wolnego zawodu.

Pozostawiono natomiast warunek osobistego wykonywania takiej działalności, tj. bez zatrudniania pracowników na podstawie umów o pracę, umów zlecenia, umów o dzieło oraz innych umów o podobnym charakterze osób, które wykonują czynności związane z istotą danego zawodu. Jeżeli taki pracownik się pojawi, spadnie stawka ryczałtu do 15%.

Likwidacja części ograniczeń

Do tej pory (tj. do końca 2020 r.) opodatkowania przychodów ryczałtem ewidencjonowanym nie mogą stosować podatnicy, którzy w całości lub części osiągają przychody z tytułu (art. 8 ust. 1 pkt 3, lit. b, d i e ustawy o ryczałcie ewidencjonowanym):

• działalności w zakresie udzielania pożyczek pod zastaw (prowadzenie lombardów)
• prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie wolnych zawodów innych niż określone w art. 4 ust. 1 pkt 11 ustawy (czyli lekarze, lekarze stomatolodzy, lekarze weterynarii, technicy dentystyczni, felczerzy, położne, pielęgniarki, tłumacze, nauczyciele w zakresie świadczenia usług edukacyjnych polegających na udzielaniu lekcji na godziny),
• świadczenia usług wymienionych w załączniku nr 2 do ustawy (bardzo pokaźny załącznik zawierający szeroki katalog usług, których świadczenie wyłącza prawo do ryczałtu, m.in. usługi finansowe, ubezpieczeniowe, księgowe, reklamowe, związane ze sportem i rozrywką itd.).

Z dniem 1 stycznia 2021 r. powyższe regulacje prawne (w tym cały załącznik nr 2) zostaną uchylone. W efekcie do ryczałtu ewidencjonowanego zostanie uprawniona dużo szersza grupa przedsiębiorców. Jednakże z uwagi na stosunkowo wysokie stawki podatku (15% lub 17%) oraz brak możliwości rozliczania kosztów uzyskania przychodu zmiany te raczej nie spowodują masowej zmiany formy opodatkowania firm na ryczałt.

Limity w górę

Jednym z głównych ograniczeń w stosowaniu ryczałtu ewidencjonowanego, które obejmuje wszystkich przedsiębiorców, jest limit przychodów. Do końca 2020 r. podatnicy mogli wybrać ryczałt ewidencjonowany, jeżeli w roku poprzedzającym rok podatkowy:

• uzyskali przychody z tej działalności, prowadzonej wyłącznie samodzielnie, w wysokości nieprzekraczającej 250 000 euro
• uzyskali przychody wyłącznie z działalności prowadzonej w formie spółki, a suma przychodów wspólników spółki z tej działalności nie przekroczyła kwoty 250 000 euro

Kwartalnie ryczałt mogli rozliczać natomiast ci podatnicy, których otrzymane przychody z działalności prowadzonej samodzielnie albo przychody spółki – w roku poprzedzającym rok podatkowy – nie przekroczyły kwoty stanowiącej równowartość 25 000 euro.

Z dniem 1 stycznia 2021 r. limity te rosną odpowiednio do2 000 000 euro oraz 200 000 euro, co w przeliczeniu na złote w przyszłym roku daje limity na poziomie: 9 030 600 zł oraz odpowiednio 906 060 zł.

Zmiany stawek ryczałtu

Do końca 2020 r. ustawa o ryczałcie ewidencjonowanym przewiduje następujące podstawowe stawki ryczałtu: 20%, 17%, 12,5%, 8,5%, 5,5%, 3%, 2% oraz 10% stawkę w przypadku sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych należących do firmy.

Z dniem 1 stycznia 2021 r. w stawkach tych nastąpią istotne zmiany. Będą one wynosić: 17%, 15%, 12,5%, 10% (jako stawka podstawowa), 8,5%, 5,5%, 3,0% i 2,0%. Zlikwidowana zostanie zatem stawka najwyższa (z której i tak nie korzystał) oraz wprowadzone zostaną dwie nowe stawki podstawowe: 15% i 10%.

Do jakich przychód wstawki te będą stosowane?
Stawka najwyższa, 17% - obejmie przychody osiągane w ramach wolnych zawodów (zamiast stawki 20%).

Stawka 15% obejmie te przychody, które do końca 2020 r. w większości były opodatkowane stawką 17% jak też te, które do końca 2020 r. były wyłączone z możliwości opodatkowania ryczałtem (poprzez umieszczenie ich w załączniku nr 2 do ustawy o ryczałcie ewidencjonowanym).

Stawka 10% obejmie przychody ze świadczenia usług w zakresie kupna i sprzedaży nieruchomości na własny rachunek (do tej pory usługi te były wyłączone z możliwości opodatkowania ryczałtem).

Stawka 8,5% obejmie m.in. przychody nieopodatkowane innymi stawkami, jak też przychody ze świadczenia usług związanych ze zwalczaniem pożarów, usług w zakresie edukacji, działalnością bibliotek, archiwów, muzeów, prowizji uzyskanej przez komisanta, prowizji uzyskanej prze kolportera prasy.

Będzie ona stosowana również do przychodów z tytułu prywatnego najmu, przychodów z najmu składników firmowego majątku, świadczenia usług związanych z zakwaterowanie, wykonywania usługi w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych. Tutaj jednakże osiągnięta w danym roku nadwyżka przychodów ponad kwotę 100.000 zł będzie opodatkowana stawką 12,5%.

Bez zmian pozostanie natomiast stosowanie stawek ryczałtu: 5,5%, 3% oraz 2%.