Nie przyspieszysz amortyzacji mieszkania spółdzielczego

Przeczytaj także: Budynek wybudowany na cudzym gruncie amortyzujemy liniowo

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Wnioskodawczyni kupiła w listopadzie 2019 r. spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego. Lokal ten ma zostać wynajęty w ramach najmu prywatnego. Zainteresowana przychody z najmu chce rozliczać na ogólnych zasadach i amortyzować mieszkanie. Lokal był użytkowany przez ponad 60 miesięcy przed jego nabyciem.

Wnioskodawczyni zadała pytanie, czy może do mieszkania zastosować indywidualną stawkę amortyzacji w wysokości 10% w skali roku? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…)Stosownie do treści art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1387, z późn. zm.) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Kosztem uzyskania przychodów mogą być – zgodnie art. 22 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z art. 22a-22o, z uwzględnieniem art. 23.

Na podstawie art. 22a ust. 1 ww. ustawy amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 22c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:
1. budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
2. maszyny, urządzenia i środki transportu,
3. inne przedmioty
- o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1, zwane środkami trwałymi.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. Sergey - Fotolia.com

Nie zawsze szybciej zamortyzujesz mieszkanie

Lokale czy budynki będące środkami trwałymi, które są uznawana za używane, mogą być amortyzowane nawet 10% stawką amortyzacyjną w skali roku. Preferencja ta nie dotyczy jednak spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego. Na potrzeby PIT stanowi ono bowiem wartość niematerialną i prawną.

Natomiast zgodnie z art. 22b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 22c, nabyte od innego podmiotu, nadające się do gospodarczego wykorzystania w dniu przyjęcia do używania:
1. spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego,
2. spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego,
3. prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
4. autorskie lub pokrewne prawa majątkowe,
5. licencje,
6. prawa określone w ustawie z dnia 30 czerwca 2000 r. - Prawo własności przemysłowej,
7. wartość stanowiąca równowartość uzyskanych informacji związanych z wiedzą w dziedzinie przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej (know-how)
- o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane przez niego do używania na podstawie umowy licencyjnej (sublicencji), umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1, zwane wartościami niematerialnymi i prawnymi.

Z treści ww. art. 22a ust. 1 i art. 22b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że aby określony składnik majątku oddany przez podatnika do używania m.in. na podstawie umowy najmu można było zaliczyć do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, to przewidywany okres użytkowania tego składnika majątku musi być dłuższy niż rok. Zatem składniki majątku, których przewidywany okres użytkowania jest równy lub krótszy niż rok nie stanowią środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych. Oznacza to, że przewidywany okres użytkowania jest jednym z kryteriów, które przesądzają o możliwości zaliczenia danego składnika majątku do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych.

Zauważyć również należy, że spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz lokal będący odrębną własnością stanowią różne – odmienne składniki majątku podatnika. Ponadto, zasady amortyzacji prawa własności lokalu i spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego regulują odrębne przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Na podstawie art. 22h ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odpisów amortyzacyjnych dokonuje się od wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, z zastrzeżeniem art. 22k, począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym ten środek lub wartość wprowadzono do ewidencji (wykazu), z zastrzeżeniem art. 22e, do końca tego miesiąca, w którym następuje zrównanie sumy odpisów amortyzacyjnych z ich wartością początkową lub w którym postawiono je w stan likwidacji, zbyto lub stwierdzono ich niedobór; suma odpisów amortyzacyjnych obejmuje również odpisy, których, zgodnie z art. 23 ust. 1, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Zgodnie z art. 22h ust. 2 tej ustawy podatnicy, z zastrzeżeniem art. 22l i 22ł, dokonują wyboru jednej z metod amortyzacji określonej w art. 22i-22k dla poszczególnych środków trwałych przed rozpoczęciem ich amortyzacji; wybraną metodę stosuje się do pełnego zamortyzowania danego środka trwałego.

W myśl art. 22i ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych, z zastrzeżeniem art. 22j-22ł, dokonuje się przy zastosowaniu stawek amortyzacyjnych określonych w Wykazie stawek amortyzacyjnych i zasad, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1.

Zgodnie z art. 22j ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podatnicy, z zastrzeżeniem art. 22l, mogą indywidualnie ustalić stawki amortyzacyjne dla używanych lub ulepszonych środków trwałych, po raz pierwszy wprowadzonych do ewidencji danego podatnika, z tym że okres amortyzacji nie może być krótszy niż dla budynków (lokali) i budowli, innych niż wymienione w pkt 4 – 10 lat, z wyjątkiem:
a. trwale związanych z gruntem budynków handlowo-usługowych wymienionych w rodzaju 103 Klasyfikacji i innych budynków niemieszkalnych wymienionych w rodzaju 109 Klasyfikacji, trwale związanych z gruntem,
b. kiosków towarowych o kubaturze poniżej 500 m3, domków kempingowych i budynków zastępczych
- dla których okres amortyzacji – nie może być krótszy niż 3 lata.

W myśl art. 22j ust. 3 ww. ustawy środki trwałe, o których mowa w ust. 1 pkt 3, uznaje się za:
1. używane – jeżeli podatnik wykaże, że przed ich nabyciem były wykorzystywane co najmniej przez okres 60 miesięcy, lub
2. ulepszone – jeżeli przed wprowadzeniem do ewidencji wydatki poniesione przez podatnika na ulepszenie stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Natomiast odpisów amortyzacyjnych od własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej – stosownie do treści art. 22m ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – dokonuje się przy zastosowaniu rocznej stawki amortyzacyjnej w wysokości 2,5%; przy ustalaniu wartości początkowej tych praw podatnicy mogą stosować zasadę określoną w art. 22g ust. 10, z tym że wówczas roczna stawka amortyzacyjna wynosi 1,5%.(…)

Przystępując do oceny możliwości zastosowania – w opisanym przez Wnioskodawcę zdarzeniu przyszłym – indywidualnej stawki amortyzacyjnej do spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego jeszcze raz podkreślić należy, że zasady amortyzacji prawa własności lokalu i spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego regulują odrębne – wskazane powyżej – przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ta odrębna klasyfikacja powoduje dalsze konsekwencje – np. w ograniczeniu metod amortyzacji, czy stosowaniu innych stawek amortyzacyjnych w zależności od sposobu ustalenia wartości początkowej lokalu.

Mając zatem na uwadze powołane regulacje prawne oraz opis zdarzenia przyszłego zauważyć należy, że możliwość ustalenia indywidualnej stawki amortyzacyjnej, o której mowa w art. 22j ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dotyczy środków trwałych. Nie ma zatem zastosowania do wartości niematerialnych i prawnych – w tym do spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, którego właścicielem od dnia 22 listopada 2019 r. jest Wnioskodawca. Prawo to podlega amortyzacji zgodnie z powołanym art. 22m ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. przy zastosowaniu rocznej stawki amortyzacyjnej w wysokości 2,5%. Zatem Wnioskodawca nie może skorzystać z amortyzacji w zakresie 1,5%-10% stawki rocznej, mimo iż lokal był już użytkowany przez ponad 60 miesięcy przez osobę wcześniej tam zamieszkującą.(…)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów