Sprzedaż gruntu z budynkiem w podatku PIT

Przeczytaj także: Najem nieruchomości nie powinien wykluczać zwolnienia z podatku

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Wnioskodawca nie prowadzi z firmy. Pracuje na etacie. W 2007 r. jeszcze przed zawarciem ślubu kupił działkę budowlaną z zamiarem wybudowania na niej domu i zamieszkania w nim. Budowę budynku jednorodzinnego wolnostojącego z dwoma lokalami mieszkalnymi rozpoczął wraz z żoną w grudniu 2018 r.

Po wybudowaniu nieruchomości i oddaniu jej do używania wnioskodawca zamierza sprzedać ją w całości lub części. Będzie to czynność jednorazowa. Wnioskodawca nie prowadził oraz nie zamierza prowadzić działalności gospodarczej. Zainteresowany zadał pytanie, czy będzie musiał z tytułu tej sprzedaży rozliczyć podatek dochodowy? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1509 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. Bernd Leitner - Fotolia.com

Podatek PIT: data zakupu gruntu a budowa domu

Grunt jest nieruchomością, której sprzedaż podlega opodatkowaniu, jeżeli ma miejsce przed pięcioma laty od jego nabycia. Budynek natomiast co do zasady stanowi część składową gruntu (chyba że ten jest wzięty w użytkowanie wieczyste). Dla PIT ważna jest data nabycia gruntu, a nie data wybudowania na nim budynku.

W świetle art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ww. ustawy, jednym ze źródeł przychodów jest odpłatne zbycie:
a. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
b. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
c. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Wobec powyższego, dla określenia skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części bądź udziału w nieruchomości oraz ww. praw majątkowych decydujące znaczenie ma ustalenie daty ich nabycia.

Z uwagi na fakt, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji nieruchomości, należy odnieść się do przepisów prawa cywilnego.

Zgodnie z art. 46 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2018 r., poz. 1025 ze zm.), nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Stosownie natomiast do treści art. 47 § 1-3 powołanej ustawy, część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych. Częścią składową rzeczy jest wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego. Przedmioty połączone z rzeczą tylko dla przemijającego użytku nie stanowią jej części składowych. Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane, jak również drzewa i inne rośliny od chwili zasadzenia lub zasiania (art. 48 Kodeksu cywilnego).

Grunty stanowiące odrębny przedmiot własności są więc z natury swej nieruchomościami, budynki natomiast trwale z gruntem związane są częścią składową nieruchomości zgodnie z zasadą superficies solo cedit, w myśl której własność nieruchomości gruntowej rozciąga się na budynki, które stały się częścią składową nieruchomości. Budynek trwale związany z gruntem jako część składowa gruntu, nie może być przedmiotem odrębnej własności. Odrębnym przedmiotem własności budynek będzie wówczas, gdy wzniesiono go na gruncie będącym w użytkowaniu wieczystym i w takim przypadku istotne znaczenie będzie miała data jego wybudowania.

Z powyższego wynika, że w przypadku wybudowania budynku na własnym gruncie, grunt ten wraz z budynkiem stanowi jedną rzecz (nieruchomość). Oznacza to, że skoro budynek nie stanowi odrębnej nieruchomości, to nie może być samodzielnym przedmiotem zbycia bez gruntu, na którym został wzniesiony. Sprzedaż nieruchomości obejmuje zarówno zbycie gruntu, jak i znajdującego się na nim budynku trwale z nim związanego. Dlatego za datę nabycia nieruchomości w takim wypadku uznać należy datę nabycia gruntu niezależnie od tego, kiedy na gruncie tym wzniesiono budynek.

W rozpatrywanej sprawie, po zakończeniu budowy budynku mieszkalnego na działce zakupionej w roku 2007 i oddaniu go do użytku, Wnioskodawca zamierza dokonać sprzedaży nieruchomości. Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, sprzedaż nie nastąpi w wykonaniu działalności gospodarczej.

Uwzględniając powyższe należy więc zgodzić się z Wnioskodawcą, że dla oceny skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości istotne znaczenie ma data nabycia działki budowlanej, tj. rok 2007. W konsekwencji, planowana sprzedaż nieruchomości nastąpi po upływie pięcioletniego okresu, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym doszło do nabycia gruntu, zatem nie będzie stanowić źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a co za tym idzie nie wystąpi obowiązek zapłaty podatku dochodowego w związku z taką sprzedażą.(…)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów