Zmiana formy opodatkowania po otwarciu firmy

Przeczytaj także: Skala podatkowa formą opodatkowania działalności gospodarczej 2015

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy

Wnioskodawca otworzył działalność gospodarczą w listopadzie 2018 r., która faktycznie miała ruszyć dopiero w styczniu 2019 r. W zgłoszeniu CEIDG omyłkowo jako formę opodatkowania wybrał podatek liniowy zamiast skali podatkowej. W 2019 r. wnioskodawca wysłał zawiadomienie o zmianie formy opodatkowania na skalę podatkową.

Wnioskodawca zadał pytanie, czy za 2018 r. może rozliczyć się razem z żoną na PIT-36? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 1509 ze zm.), małżonkowie podlegają odrębnemu opodatkowaniu, od osiąganych przez nich dochodów.

Jednakże art. 6 ust. 2 ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym w roku 2018, przewiduje możliwość preferencyjnego opodatkowania dochodów osiąganych przez małżonków. Powołany przepis stanowi, iż małżonkowie podlegający obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, między którymi istnieje przez cały rok podatkowy wspólność majątkowa, pozostający w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy mogą być, z zastrzeżeniem ust. 8, na wspólny wniosek wyrażony w zeznaniu podatkowym, opodatkowani łącznie od sumy swoich dochodów określonych zgodnie z art. 9 ust. 1 i 1a, po uprzednim odliczeniu, odrębnie przez każdego z małżonków, kwot określonych w art. 26 i art. 26e; w tym przypadku podatek określa się na imię obojga małżonków w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy łącznych dochodów małżonków.

Stosownie do art. 6 ust. 8 powołanej ustawy, sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Na podstawie art. 6 ust. 9 cytowanej ustawy, zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, niekorzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c, w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo w ustawie z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. beeboys - Fotolia.com

Nie można zmienić formy opodatkowania za zakończony rok

Podatnik otwierający firmę ma prawo do zmiany wybranej formy opodatkowania do dnia uzyskania pierwszego przychodu. Chodzi tutaj jednak o taki przychód w pierwszym roku podatkowym, a nie kiedykolwiek – w roku następnym. Stąd podatnik, który wybrał opodatkowanie na pierwszy rok działalności (2018) podatkiem liniowym i nie zmienił tego wyboru do końca roku, nie może stosować opodatkowania skalą podatkową.

Natomiast art. 9a ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym w roku 2018 stanowi, iż podatnicy mogą wybrać sposób opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej na zasadach określonych w art. 30c. W tym przypadku są obowiązani do złożenia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego do dnia 20 stycznia roku podatkowego pisemnego oświadczenia o wyborze tego sposobu opodatkowania. Jeżeli podatnik rozpoczyna prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej w trakcie roku podatkowego, pisemne oświadczenie składa właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego, nie później niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu. Oświadczenie o wyborze opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej na zasadach określonych w art. 30c podatnicy mogą złożyć na podstawie przepisów ustawy o CEIDG.

Zgodnie z art. 9a ust. 4 ww. ustawy, wybór sposobu opodatkowania dokonany w oświadczeniu, o którym mowa w ust. 2, dotyczy również lat następnych, chyba że podatnik, w terminie do dnia 20 stycznia roku podatkowego, zawiadomi w formie pisemnej właściwego naczelnika urzędu skarbowego o rezygnacji z tego sposobu opodatkowania lub złoży w tym terminie pisemny wniosek lub oświadczenie o zastosowanie form opodatkowania określonych w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym. Zawiadomienie o rezygnacji ze sposobu opodatkowania, o którym mowa w ust. 2, podatnik może złożyć na podstawie przepisów ustawy o CEIDG.

Przepis art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, do którego odsyłają powyższe regulacje, dotyczy opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej wg stawki liniowej 19%.

Zgodnie z art. 30c ust. 1 ww. ustawy, podatek dochodowy od dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej uzyskanych przez podatników, o których mowa w art. 9a ust. 2 lub 7, z zastrzeżeniem art. 29, 30 i 30d, wynosi 19% podstawy obliczenia podatku. Stosownie do ust. 6 tegoż artykułu, dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej, opodatkowanych w sposób określony w ust. 1, nie łączy się z dochodami opodatkowanymi na zasadach określonych w art. 27, art. 30b, art. 30e i art. 30f.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że przepis art. 6 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi odstępstwo od generalnej zasady odrębnego opodatkowania. Możliwość jego zastosowania obwarowana jest szeregiem warunków wyraźnie wskazanych w tej ustawie. W szczególności, prawa do łącznego opodatkowania dochodów określonych w art. 9 ust. 1 i 1a pozbawieni zostali małżonkowie w sytuacji, gdy w roku podatkowym chociażby do jednego z nich miały zastosowanie przepisy art. 30c tej ustawy. W konsekwencji, już sam fakt dokonania wyboru sposobu opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej, na zasadach określonych w art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (nawet bez faktycznego ich uzyskania), stanowi przesłankę do utraty możliwości wspólnego opodatkowania dochodów obojga małżonków (nawet uzyskiwanych ze źródeł innych niż prowadzona działalność gospodarcza).

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, iż w listopadzie 2018 r. zgłosił Pan do CEIG fakt rozpoczęcia działalności z datą 13 listopada 2018 r. Od dnia 13 listopada 2018 r. ma Pan zarejestrowaną działalność gospodarczą, dla której wybrane zostało opodatkowanie 19% podatkiem liniowym. Bezspornym jest zatem, że w 2018 r. miały do Pana zastosowanie przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Fakt nieuzyskiwania przez Pana żadnych przychodów z tej działalności pozostaje bez znaczenia dla możliwości zastosowania wspólnego opodatkowania małżonków.

Odnosząc się do Pana stanowiska, że to uzyskanie przychodu ma znaczenie w sprawach dotyczących opodatkowania podatkiem dochodowym i wyboru jego formy, zauważyć należy, że podatnik dokonuje wyboru formy opodatkowania na rok podatkowy, na co wskazuje uregulowanie zawarte art. 9a ust 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych „wybór sposobu opodatkowania dokonany w oświadczeniu, o którym mowa w ust. 2, dotyczy również lat następnych”. Przepis ust. 2 określa ostateczne terminy złożenia oświadczenia, jednak nie można wywodzić z tej regulacji, że prawo to przysługuje również po zakończeniu roku podatkowego, z uwagi na nieuzyskanie w roku podatkowym przychodu. Termin „w dniu uzyskania pierwszego przychodu” odnosi się do jego uzyskania w roku rozpoczęcia działalności, a nie uzyskania go kiedykolwiek - w roku następnym. O ile dopuszczalna jest zmiana treści oświadczenia najpóźniej w dniu uzyskania przychodu, to ze względu na powyższe argumenty prawo to nie może być już realizowane po zakończeniu roku podatkowego, którego ten wybór dotyczy.

Reasumując biorąc pod uwagę przedstawiony stan faktyczny oraz powołane przepisy prawne stwierdzić należy, że w 2018 roku miały do Pana zastosowanie przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Fakt ten wyklucza możliwość opodatkowania dochodów uzyskanych przez małżonków w sposób przewidziany w art. 6 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Bez znaczenia jest w tej sytuacji, że w 2018 roku nie osiągnął żadnych przychodów z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej.

W konsekwencji nie ma Pan możliwości dokonania wspólnie z małżonką rocznego rozliczenia za 2018 r. podatku dochodowego od osób fizycznych (skorzystania z preferencyjnego opodatkowania dochodów osiąganych w roku 2018 przez małżonków) zgodnie z brzemieniem art. 6 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.(…)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów