NSA potwierdza: pracownik nie płaci dodatkowego podatku od paliwa

Przeczytaj także: Koszty paliwa w ryczałcie za używanie służbowego samochodu?

Zgodnie z art. 12 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli pracownik może prywatnie korzystać z firmowego samochodu w sposób nieodpłatny, uzyskuje z tego tytułu przychód z nieodpłatnych świadczeń określany ryczałtowo. Przychód ten wynosi:

• 250 zł miesięcznie - dla samochodów o pojemności silnika do 1.600 cm³;
• 400 zł miesięcznie - dla samochodów o pojemności silnika powyżej 1.600 cm³.

Jeżeli z samochodu mógł korzystać prywatnie jedynie przez część miesiąca, przychód ten ulega proporcjonalnemu zmniejszeniu. Jest on też niższy, gdy korzystanie z samochodu odbywało się za częściową odpłatnością (szczegóły regulują tutaj dalsze przepisy art. 12).

Przedmiotem sporu pomiędzy podatnikami a fiskusem jest tutaj określenie, co konkretnie w zryczałtowanym przychodzie pracownika się mieści, a mówiąc dokładniej, czy swym zakresem obejmuje on także zużyte prywatnie paliwo, które kupił pracodawca.

Organy podatkowe zajmują tutaj jednolite stanowisko, zgodnie z którym ryczałtowo określona wartość nieodpłatnego świadczeni obejmuje wyłącznie koszty wynikające z udostępnienia pracownikowi samochodu do celów prywatnych, tj. koszty ubezpieczenia, bieżące naprawy, przeglądy, wymianę części eksploatacyjnych, do poniesienia których pracodawca jest zobowiązany niezależnie od tego, czy pracownik korzysta prywatnie z samochodu czy nie. Wartość ta nie obejmuje jednakże paliwa udostępnionego pracownikowi. To winno stanowić odrębne świadczenie podlegające opodatkowaniu. Pisaliśmy o tym m.in. w artykule Fiskus nieugięty: paliwo nie mieści się w ryczałcie za samochód

Zarówno dla podatników jak sądów administracyjnych takie podejście fiskusa jest niezrozumiałe. Dlaczego bowiem akurat ten rodzaj kosztu, bez którego samochód nie spełnia swojej funkcji, z ryczałtu ma być wyłączone.

Naczelny Sąd Administracyjny po raz kolejny wytknął fiskusowi jego błędne podejście w wyroku z dnia 8 stycznia 2019 r., sygn. akt II FSK 3642/16.

Jak czytamy w uzasadnieniu do wyroku „(…) Podzielając w pełni stanowisko wyrażone w zaskarżonym wyroku należy przyjąć, że przepis art. 12 u.p.d.o.f. nie zawiera ograniczeń dotyczących sposobu korzystania z samochodu, liczby przejechanych kilometrów, używania samochodu do jazd lokalnych, czy też pozamiejscowych. Pracodawca (w tym wypadku Spółka), przekazując samochód służbowy, zgodnie z regulaminem jego użytkowania, oddaje poszczególnym pracownikom do użytku pojazd gotowy do jazdy zarówno z zapewnionym paliwem, jak i materiałami eksploatacyjnymi. Korzystanie z samochodu służbowego nie jest przecież możliwe bez paliwa. To tylko potwierdza konstatację, że przepisy ustanawiające ryczałtowy przychód wskazują na czynność "wykorzystania" samochodu służbowego, a nie na "prawo do wykorzystywania. Tylko wówczas możliwe jest jego skuteczne wykorzystywanie, jeżeli samochód jest w pełni przygotowany do eksploatacji. Odmienne rozwiązanie, wskazujące na wyłączenie paliwa z wydatków związanych z użytkowaniem samochodu służbowego, tj. wskazujące na jego odrębność w konsekwencji stanowiłoby dalsze skomplikowanie w zakresie prowadzenia niezbędnych ewidencji. To z kolei niweczyłoby ideę ryczałtu i założonego nią celu. Przytoczony przepis nie daje podstaw do różnicowania dla celów podatkowych kosztów, które mogą być objęte ryczałtem (np. ubezpieczenie, bieżące naprawy i przeglądy) od tych, których ryczałt nie obejmuje (paliwo). To wszystko prowadzi do wniosku, że brzmienie art. 12 ust. 2a u.p.d.o.f. w pełni uzasadnia wykładnię, iż wartość przychodu z tytułu użytkowania samochodu służbowego do celów prywatnych obejmuje również udostępnienie danemu pracownikowi paliwa, które nie stanowi odrębnego świadczenia.(…)”

Wcześniej NSA orzekał identycznie w wyrokach z 28 września 2018 r., sygn. akt II FSK 2654/16, z 27 września 2018 r., sygn. akt II FSK 2430/16 czy z 10 lipca 2018 r., sygn. akt II FSK 1185/16. Mimo to fiskus nadal uparcie nakazuje odrębnie (poza ryczałtem) koszty paliwa udostępnionego pracownikowi razem z samochodem.