Podatek dochodowy: rozliczanie kosztów w czasie

Przeczytaj także: Rozliczanie kosztów pośrednich w CIT

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Wnioskodawca ponosi koszty pośrednie odnoszące się do zdarzeń, których skutek jest rozłożony w czasie. Chodzi tutaj m.in. o koszty ubezpieczeń, które na ogół dotyczą okresu dwunastu miesięcy, nie zawsze pokrywających się z rokiem podatkowym, kosztów podatku od nieruchomości, podatku od środków transportowych, opłat za użytkowanie wieczystym, opłat wstępnych leasingu, czasopism i prasy fachowej itp. Dla celów bilansowych powyższe są rozliczane w czasie, jako czynne rozliczenia międzyokresowego kosztów. Ich wartość jest dzielona przez ilość miesięcy, których one dotyczą, zaś uzyskana w wyniku tego podzielenia kwota – zaliczana w każdym miesiącu w poczet kosztów.

Zadano pytanie, w jakim momencie powyższe koszty pośrednie winny być rozliczane w podatkowych kosztach uzyskania przychodu? W przedmiotowej sprawie, po rozpoznaniu sprawy przez sąd, organ podatkowy zgodził się ze stanowiskiem wnioskodawcy, które było następujące:

„(…) Zdaniem Wnioskodawcy, na wstępie wskazać wypada, że moment identyfikacji analizowanych kosztów pośrednich, jako podatkowych kosztów uzyskania przychodów, musi być rozpatrywany odrębnie w stosunku do tych z nich, których skutek rozłożony jest w czasie niewykraczającym poza rok podatkowy, oraz w stosunku do tych, których skutek nie odnosi się tylko do jednego roku podatkowego. Wskazany sposób postępowania zdeterminowany jest przy tym treścią art. 15 ust. 4d ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 851, ze zm.). Zgodnie bowiem z tym przepisem, koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te zaś dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. Andrey Popov - Fotolia.com

Jak rozliczać koszty podatkowe w czasie?

Koszty pośrednie dotyczące dłuższego okresu czasu tak też powinny być rozliczane w podatku dochodowym. Jeżeli jednak koszty takie nie przekraczają roku podatkowego – można je rozliczyć jednorazowo w dacie ujęcia kosztu, zaś w przypadku kosztów dłuższych, te w części przypadającej na dany rok można ujmować na dzień otwarcia ksiąg na ten rok.

W konsekwencji powyższej regulacji prawnej potrącalność kosztów odnoszących się wyłącznie do jednego roku podatkowego następować będzie w jednym czasie, tzn. w dacie ich poniesienia. Stosownie do art. 15 ust. 4e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów uważa się w rozpatrywanym przypadku dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów. Rozpatrywane więc koszty, jako podatkowe koszty uzyskania przychodów, będą musiały być identyfikowane w dacie ich zaksięgowania na kontach zespołu 6, jako dacie ujęcia kosztów w księgach rachunkowych. Odstępstwo od tej zasady nastąpi jedynie w sytuacji, gdy koszty dotyczące w całości danego roku podatkowego zostaną zaksięgowane w roku poprzedzającym ten rok podatkowy. W przypadku takim bowiem na zasadzie art. 15 ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, koszty te będą musiały być potrącone w całości w roku, którego dotyczą. Zważywszy natomiast, że w księgach rachunkowych tego roku podatkowego będą ujęte w bilansie otwarcia, jako podatkowy koszt uzyskania przychodów będą musiały być, stosownie do art. 15 ust. 4e powyższej ustawy zidentyfikowane w pierwszym dniu tego roku (w dniu otwarcia ksiąg rachunkowych).

Nieco inna sytuacja będzie z kolei miała miejsce, jeśli chodzi o koszty, które dotyczą okresu wykraczającego poza rok podatkowy. W przypadku takim, zgodnie z art. 15 ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w dacie zaksięgowania tych kosztów na kontach zespołu 4 i 6, jako podatkowy koszt uzyskania przychodów podlegać będzie zidentyfikowaniu ta ich część, która odnosić się będzie do danego roku podatkowego, natomiast pozostała część będzie musiała być zidentyfikowana jako koszt podatkowy w następnym roku podatkowym (następnych latach podatkowych) na dzień otwarcia ksiąg rachunkowych w tym roku, tzn. na dzień wprowadzenia tej części kosztów do ksiąg rachunkowych kolejnego roku jako pozycja bilansu otwarcia. (…)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów