Ulga prorodzinna (na dzieci) w PIT za 2018 r.

Przeczytaj także: Podatek liniowy: nawet zawieszona firma wyłącza preferencyjne opodatkowanie

Ulga prorodzinna wymaga spełnienia dwóch podstawowych warunków. Po pierwsze – trzeba uzyskiwać dochody opodatkowane skalą podatkową. Drugim warunkiem jest posiadanie dzieci uprawniających do odliczenia. I w zasadzie to cała filozofia tego odliczenia. Praktyka bywa jednak bardziej skomplikowana.

Z jednym dzieckiem nie zawsze ulgę rozliczysz

I tak pierwsze utrudnienia występują już w przypadku rodziców jedynaków. Tutaj prawo do ulgi zarezerwowane jest jedynie dla podatników, którzy za dużo nie zarabiają.

Kluczowe znaczenie ma tutaj ustalenie dochodu rodzica bądź rodziców. Ustawodawca określił w przepisach, które dochody wliczać do limitu, a które nie są dla niego przy tym odliczeniu istotne.

I tak przy ustalaniu prawa do ulgi przy jednym dziecku pod uwagę brane są uzyskane przez podatnika w danym roku podatkowym:

• dochody, do których ma zastosowanie skala podatkowa (mieszczą się tutaj m.in. dochody z umowy o pracę, działalności wykonywanej osobiście, najmu czy działalności gospodarczej rozliczanych na zasadach ogólnych, rent, emerytur itp.),
• dochody określone art. 30b ustawy, a więc m.in. ze zbycia akcji, udziałów w spółkach i pochodnych papierów wartościowych oraz praw z nich wynikających, które są wykazywane w PIT-38 (tzw. kapitały pieniężne),
• dochody opodatkowane podatkiem liniowym (przewidzianym dla pozarolniczej działalności gospodarczej i działów specjalnych produkcji rolnej, rozliczane na PIT-36L)

- po ich pomniejszeniu o kwotę składek na ubezpieczenie społeczne zapłaconych w danym roku przez podatnika bądź potrąconych przez płatnika.

Ustawodawca określił też, kiedy należy stosować łączny limit 112 tys. zł dla obojga rodziców, a kiedy 56 tys. zł dla każdego z rodziców z osobna. I tak przy określaniu prawa do tego odliczenia za podatnika pozostającego w związku małżeńskim nie uważa się:

1. osoby, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów;
2. osoby pozostającej w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.

W tych sytuacjach zatem rodzice określają prawo do ulgi odrębnie.

Przy dwójce dzieci i więcej nie ma kryterium dochodowego

Gdy rodzice posiadają co najmniej dwoje dzieci, ich dochody nie są limitowane. Niemniej w dalszym ciągu należy pamiętać o uzyskiwaniu dochodów opodatkowanych skalą podatkową. Jeżeli bowiem takich nie ma (np. rodzice są przedsiębiorcami opłacającymi ryczałt czy podatek liniowy), to ulgi i tak nie da się rozliczyć.

Liczba dzieci uprawniających do ulgi ma jeszcze jedno, bardzo istotne znaczenie. To bowiem głównie od ilości posiadanych pociech zależy wartość samego odliczenia. Na każde dziecko przysługuje odrębny limit ulgi, który dodatkowo wraz z liczbą dzieci rośnie.

Ile zatem można tutaj odliczyć? Miesięczne odliczenie na pierwsze dziecko wynosi 92,67 zł (1.112,04 zł rocznie). Te same wartości występują przy drugim dziecku. Przy trzeciej pociesze kwota ulgi rośnie do 166,67 zł miesięcznie (2.004,02 zł rocznie). Przy czwartym i kolejnym dziecku rodzice odliczą natomiast ulgę w wysokości 225 zł miesięcznie (2.700 zł w skali roku). Należy też pamiętać, że ulga prorodzinna jest odliczeniem od podatku. Pomniejsza go zatem w stosunku 1:1. Sposób ustalania limitu prezentuje poniższa tabela:

Wartość odliczeń w ramach ulgi prorodzinnej 2018
Liczba posiadanych dzieci (uprawnionych do skorzystania z ulgi):	Podatnik będący
	Singlem, rozwodnikiem, wdowcem, pozostający w związku małżeńskim przez część roku	Małżonkiem przez cały rok, osobą samotnie wychowującą dziecko
1 dziecko	Kwota dochodu do 56.000 zł	Kwota dochodu małżonków /osoby samotnie wychowującej dziecko do 112.000 zł
	92,67 zł ulgi/mc (1.112,04 zł/rok)
	Kwota dochodu przekraczająca 56.000 zł	Kwota dochodu małżonków /osoby samotnie wychowującej dziecko przekraczająca 112.000 zł
	0 zł ulgi
2 dzieci	Pierwsze dziecko	92,67 zł/mc	1.112,04 zł/rok
	Drugie dziecko	92,67 zł/mc	1.112,04 zł/rok
3 dzieci	Pierwsze dziecko	92,67 zł/mc	1.112,04 zł/rok
	Drugie dziecko	92,67 zł/mc	1.112,04 zł/rok
	Trzecie dziecko	166,67 zł/mc	2.000,04 zł/rok
4 i więcej dzieci	Pierwsze dziecko	92,67 zł/mc	1.112,04 zł/rok
	Drugie dziecko	92,67 zł/mc	1.112,04 zł/rok
	Trzecie dziecko	166,67 zł/mc	2.000,04 zł/rok
	Czwarte i każde następne dziecko	225,00 zł/mc	2.700,00 zł/rok

Na jakie dzieci przysługuje odliczenie?

Ulgą prorodzinną objęte są przede wszystkim dzieci małoletnie. Nadto odliczeniem objęte są także dzieci pełnoletnie:

• które otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną – tutaj nie jest istotny wiek dziecka jak i jego dochody,
• uczące się (lub studiujące i to zarówno w kraju jak i za granicą) do ukończenia 25. roku życia.

Niestety w stosunku do dzieci z ostatniego z wymienionych wyżej punktów ulga przysługuje, o ile takie dziecko w 2018 r. nie uzyskało dochodów podlegających opodatkowaniu, na zasadach określonych w art. 27 i art. 30b ustawy (czyli dochodów opodatkowanych na zasadach ogólnych wg skali podatkowej bądź dochodów z kapitałów pieniężnych, np. ze sprzedaży akcji), w łącznej wysokości przekraczającej kwoty wolnej od podatku, za wyjątkiem renty rodzinnej. W pozostałych przypadkach dochody dzieci co do zasady nie mają większego znaczenia przy określaniu samego prawa do odliczenia.

Należy w tym miejscu dodać, że powyższy sposób ustalania dochodu potwierdzają organy podatkowe. Niemniej istnieje też inna linia interpretacyjna, zgodnie z którą dochodem jest przychód pomniejszony o koszty jego uzyskania oraz dostępne odliczenia. Niemniej takie ustalenie dochodu dziecka będzie równoznaczne ze sporem z fiskusem.

Fiskus przy tym bardzo wyraźnie podkreśla, że ulgą objęte są tylko dzieci danego podatnika.