Obowiązek założenia ksiąg rachunkowych: otrzymana dotacja

Przeczytaj także: Dla kogo księgi rachunkowe w 2015 roku?

Zgodnie z art. 24a ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych ciąży na osobach fizycznych, spółkach cywilnych osób fizycznych, spółkach jawnych osób fizycznych oraz spółkach partnerskich, jeżeli ich przychody, w rozumieniu art. 14 ustawy (a więc przychody z działalności gospodarczej) za poprzedni rok podatkowy wyniosły w walucie polskiej co najmniej równowartość kwoty określonej w euro w przepisach o rachunkowości.

Art. 14 ustawy o PIT mówi zaś, że za przychód z działalności gospodarczej uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Wśród przychodów z działalności gospodarczej znalazły się także różnego rodzaje subwencje, dopłaty i dotacje. Nie każda dotacja jednak skutkuje jednocześnie wystąpieniem podatku. I tak przykładowo wśród wyłączeń znalazły się dotacje otrzymane na zakup czy wytworzenie środków trwałych bądź wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji (art. 14 ust. 2 pkt 2 ustawy oPIT). Z drugiej strony dokonany odpis amortyzacyjny od tej części wartości początkowej, która przypada na dotację, jest wyłączony z kosztów podatkowych.

Część dotacji jest też zwolniona od podatku. Tutaj przykładowo w art. 21 ust. 1 pkt 129 ustawy o PIT wskazano, że z podatku zwolnione są dotacje w rozumieniu przepisów o finansach publicznych, otrzymane z budżetu państwa lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego (z pewnymi wyjątkami).

Rodzi się zatem pytanie, czy otrzymane dotacje, które nie skutkują wystąpieniem podatku, również należy uwzględniać w limicie przychodu, przy ustalaniu obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych?

Kwestię tę wyjaśniał Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 29 października 2018 r., nr 0112-KDIL3-3.4011.317.2018.1.AA. Z interpretacji tej wynika, iż ważny jest rodzaj otrzymanej dotacji.

Jak czytamy w wyjaśnieniu fiskusa „(…) zakres normy określonej w art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jedynie definiuje przychód z tytułu działalności gospodarczej. W ustawie nie zawarto rozróżnienia dla celów poziomu przychodu powodującego obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych na przychody podlegające opodatkowaniu oraz na przychody zwolnione od opodatkowania, tym samym do limitu należy zaliczyć również dotacje, o których mowa we wniosku.(…)”, czyli korzystające ze zwolnienia od podatku. Zdaniem organu niezależno od przysługującego zwolnienia z opodatkowania, dotacje takie stanowią przychód z działalności gospodarczej, który należy uwzględnić przy ustalaniu obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych.

Inaczej jest jednak z dotacjami przeznaczonymi na zakup albo wytworzenie we własnym zakresie środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, od których dokonuje się odpisów amortyzacyjnych. Te dotacje zostały bowiem wyłączone z przychodów z działalności gospodarczej. Należałoby zatem przyjąć, że ich do przychodu branego pod uwagę przy ustalaniu obowiązku prowadzenia ksiąg się nie dolicza.