Spłata kredytu nie jest darowizną i nie podlega podatkowi

Przeczytaj także: Rozliczenie podatku od kredytu zaciągniętego dla rodziców

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Wnioskodawczyni jest właścicielką mieszkania kupionego na kredyt. Kredytobiorcami są zainteresowana oraz jej rodzice (w sumie 3 osoby). Wszyscy kredytobiorcy są solidarnie zobowiązani do spłaty kredytu. Obecnie spłacają go rodzice wnioskodawczyni ze swojego konta bankowego.

Wnioskodawczyni zadała pytanie, czy comiesięczne spłaty rat kredytu i innych kwot związanych z jego zaciągnięciem przez rodziców powinna zgłosić do urzędu skarbowego jako darowiznę? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2018 r., poz. 644) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, m.in. tytułem darowizny.

Jak stanowi art. 5 cyt. ustawy, obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Stosownie do treści art. 6 ust. 1 pkt 4 tej ustawy, obowiązek podatkowy powstaje – przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera pojęcia „darowizna”, dlatego w tym zakresie należy stosować prawną definicję tego pojęcia unormowaną w przepisach ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 2018 r., poz. 1025, ze zm.).

Zgodnie z art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego – przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. Agnieszka - Fotolia.com

Spłata wspólnego kredytu nie jest darowizną dla współkredytobiorcy

Zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego wierzyciel może żądać całości lub części swojego świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna. Zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych (solidarność dłużników). Spłata świadczenia przez jednego z dłużników nie jest przy tym rozpatrywana w kategorii darowizny na rzecz pozostałych.

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu w postaci świadczenia wzajemnego i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Treść tego świadczenia określa umowa darowizny.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawczyni wspólnie z rodzicami zaciągnęła kredyt na zakup mieszkania, którego wyłącznym właścicielem jest Wnioskodawczyni. Raty kredytu spłacają rodzice Wnioskodawczyni jako dłużnicy solidarnie zobowiązani; spłata kredytu przez rodziców Wnioskodawczyni następuje w celu wykonania ich własnego zobowiązania, zwolnienia się z długu.

Mając zatem na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny należy wskazać, że zgodnie z art. 366 § 1 Kodeksu cywilnego – kilku dłużników może być zobowiązanych w ten sposób, że wierzyciel może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna, a zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych (solidarność dłużników).

W myśl natomiast § 2 tego przepisu, aż do zupełnego zaspokojenia wierzyciela, wszyscy dłużnicy solidarni pozostają zobowiązani.

Z istoty solidarnej odpowiedzialności dłużników wynika więc, że aż do zupełnego zaspokojenia wierzyciela wszyscy dłużnicy solidarni pozostają zobowiązani. Każdy z dłużników solidarnych odpowiada więc za całość długu, a nie tylko część, jaką można by mu przypisać poprzez np. równy podział kwoty długu pomiędzy zobowiązanych.

Zatem w sytuacji, gdy strona zobowiązania solidarnego spłaca całość zadłużenia bez woli czynienia tego w celu obdarowania pozostałych stron tego zobowiązania, a jedynie w zamiarze zwolnienia się z długu, poprzez samą zapłatę całości, czy też części zobowiązania solidarnego nie może dojść do obdarowania kogokolwiek. Dłużnik solidarny spłaca bowiem własny dług, a nie cudzy.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane wyżej uregulowania prawne należy zgodzić się ze stanowiskiem Wnioskodawczyni, że spłata przez rodziców (dłużników solidarnych) całości lub części rat kredytu, nie możne być postrzegana w kategorii darowizny. Oznacza to, że powyższe nie będzie skutkować powstaniem po stronie Wnioskodawczyni obowiązku podatkowego określonego w ustawie o podatku od spadków i darowizn. Tym samym z tytułu spłaty rat kredytu przez rodziców na Wnioskodawczyni nie będzie ciążył obowiązek składania zgłoszenia SD-Z2, które służy do zgłoszenia nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych. (…)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów