JPK na żądanie organu podatkowego. Co warto wiedzieć?

Przeczytaj także: Od lipca 2018 r. księgi, faktury i wyciągi bankowe do fiskusa elektronicznie

Mniej kontroli w firmach?

Rozszerzenie obowiązku składania JPK na mikroprzedsiębiorców miało na celu, według Ministerstwa Finansów, ograniczenie liczby kontroli w firmach. Podobnie na temat patrzyli ankietowani przez inFakt w 2017 roku ci spośród mikroprzedsiębiorców, którzy oceniali wprowadzenie obowiązku składania JPK_FA pozytywnie.

Tymczasem urzędy skarbowe już mogą wezwać każdego mikroprzedsiębiorcę, który prowadzi księgi w formie elektronicznej, do złożenia pozostałych struktur JPK. Mogą to być:

• JPK_WB (wyciąg bankowy)
• JPK_MAG (magazyn)
• JPK_FA (faktury VAT, jedynie sprzedażowe)
• JPK_PKPIR (podatkowa księga przychodów i rozchodów)
• JPK_EWP (ewidencja przychodów)
• JPK_KR (księgi rachunkowe)

Jak zatem widać, organy skarbowe będą nadal mogły kontrolować szeroki zakres działalności mikrofirm. Nie dziwi fakt, że przedsiębiorcy pytani przez inFakt wskazywali, że ich główne obawy związane z JPK dotyczą inwigilacji oraz nakładania kolejnych uciążliwych obowiązków.

Jak odpowiedzieć na żądanie urzędu?

Wezwany do złożenia odpowiedniej struktury JPK przedsiębiorca ma na to przynajmniej trzy dni liczone od dnia otrzymania wezwania. Można to zrobić na dwa sposoby – albo przesłać do urzędu w formie elektronicznej z potwierdzonym bezpiecznym podpisem elektronicznym lub za pomocą profilu zaufanego, albo zapisać na nośniku danych (płycie CD/DVD, pendrive) i złożyć na dzienniku podawczym w urzędzie skarbowym lub wysłać pocztą. W tym wypadku będzie liczyła się data nadania przesyłki. W przypadku przesyłki kurierskiej będzie to natomiast data otrzymania przez odbiorcę.

Kogo nie obowiązuje JPK na żądanie?

Co natomiast powinien zrobić przedsiębiorca, który prowadzi papierową księgę przychodów i rozchodów? – Jeśli organ podatkowy zażąda od niego złożenia JPK_PKPIR, to może on wówczas odmówić przesłania takiej struktury. Moim zdaniem na wezwanie powinien odpowiedzieć, ale w odpowiedzi wykazać, że prowadzi KPiR papierowo, więc obowiązek złożenia tej struktury JPK go nie dotyczy. Podobnie wygląda sprawa z żądaniem struktury JPK_MAG, jeśli przedsiębiorca nie prowadzi ewidencji magazynu w postaci elektronicznej – wskazuje Magda Sławińska-Rzemek, ekspert podatkowy w firmie inFakt, oferującej nowoczesne rozwiązania księgowe.

Niejednoznaczna jest za to kwestia składania na żądanie JPK_FA przez przedsiębiorców, którzy wystawiają faktury w formie papierowej. – Jeśli przedsiębiorca jest podatnikiem VAT i rejestry sprzedaży oraz zakupów prowadzi w formie elektronicznej, ale same faktury wystawia w formie papierowej, to zgodnie z obecnymi wymogami ustawy o VAT organ podatkowy może argumentować, że prowadzi księgi przy użyciu programów komputerowych, a więc powinien przedstawić na żądanie JPK_FA – dodaje Magda Sławińska-Rzemek.

„Nie odpowiedziałem na wezwanie, i co teraz...?”

Jeśli przedsiębiorca we wskazanym przez skarbówkę terminie nie złoży JPK, grozi mu kara porządkowa, która w 2018 roku wynosi 2800 zł.

Warto mieć na uwadze, że w przypadku braku złożenia JPK na żądanie nie można skutecznie złożyć czynnego żalu. Instytucja ta polega na tym, że przedsiębiorca musi złożyć dokument w takim terminie, gdy urząd skarbowy nie posiada jeszcze wiedzy o zawinieniu lub wykroczeniu popełnionym przez podatnika. Tymczasem w momencie, gdy w podanym terminie nie złożymy JPK, organ podatkowy już o tym wie i za późno wtedy na czynny żal.

JPK_WB – jak to będzie?

Wiele emocji wzbudza zwłaszcza konieczność przedstawiania na żądanie danych z wyciągów bankowych. Banki są w tym zakresie przygotowane do współpracy z przedsiębiorcami, ponieważ tę strukturę JPK największe firmy składają już od 2016 roku. Sam obowiązek dostarczenia JPK_WB do urzędu skarbowego ciąży na podatniku. Dla rachunków walutowych operacje w strukturze JPK_WB powinny być prezentowane wyłącznie w walucie rachunku, nie ma obowiązku pokazywania takich informacji z przeliczeniem na złotówki. Co istotne, niektóre banki za przygotowanie JPK naliczają opłatę.