Firmowy samochód osobowy czy skuter: rozliczanie kosztów podatkowych

Przeczytaj także: Ministerstwo Finansów potwierdza: pełna amortyzacja samochodu możliwa

W małych, jednoosobowych firmach majątek prywatny przeplata się z tym firmowym. Tylko specjalistyczne narzędzia, maszyny czy programy służą tutaj wyłącznie firmie. Natomiast środki transportu, w postaci czy to samochodów osobowych czy pojazdów dwukołowych (skutery, motocykle) bądź innych, które mogą być wykorzystywane zarówno służbowo jak i prywatnie, na ogół są w taki też sposób używane. Postępowanie takie nie jest niczym niezwykłym i jak najbardziej akceptowalnym.

Problem rodzi się jednakże na etapie podatkowego rozliczania wydatków związanych ze składnikami majątku w taki sposób wykorzystywanych. Z uwagi bowiem na to, że służą one m.in. firmie, przedsiębiorcy są zainteresowani tym, aby wydatki z nimi związane (czy to samym zakupem czy też późniejszą eksploatacją) zmniejszały dochód i należny fiskusowi podatek. Ile jednak z tych wydatków można do kosztów zaliczyć?

Prosta sprawa: amortyzacja

Od dłuższego czasu organy podatkowe jednogłośnie twierdzą, że samochody osobowe wykorzystywane zarówno służbowo jak i prywatnie, ale zaliczone do majątku firmowego przedsiębiorcy, mogą być amortyzowane od swojej pełnej wartości początkowej, a naliczane od nich odpisy amortyzacyjne (oczywiście z uwzględnieniem limitu 20 000 euro) mogą w pełnej wysokości trafiać do kosztów uzyskania przychodu. Na taki sposób rozliczenia nie wpływa fakt wykorzystywania auta także do celów prywatnych przedsiębiorcy (czy jego rodziny).

W 2017 r. wprawdzie nastąpił wyłom w takiej linii interpretacyjnej, niemniej ta zdaje się nie znalazła szerszego poparcia, na co zdaje się wskazywać chociażby wydana ostatnio interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 09.07.2018 r. nr 0115-KDIT3.4011.214.2018.2.DB.

W przytoczonej interpretacji organ uznał, że „(…) w przypadku skutera zakupionego przez Wnioskodawcę na potrzeby działalności gospodarczej, zaliczonego do środków trwałych i wykorzystywanego w tej działalności możliwe będzie zaliczenie odpisów amortyzacyjnych do kosztów uzyskania przychodów, niezależnie od tego, że będzie on częściowo wykorzystywany również do celów prywatnych.(…)”

Eksploatacja wszystko psuje

Niestety sprawa nie jest już tak oczywista w przypadku innych wydatków (eksploatacyjnych) związanych z samochodami czy innymi pojazdami używanymi w sposób mieszany. Tutaj bowiem fiskus nakazuje dokonać podziału tych wydatków pomiędzy prywatne i służbowe, zaś do kosztów podatkowych można zaliczyć jedynie te ostatnie.

W przytoczonej wyżej interpretacji dnia 09.07.2018 r. nr 0115-KDIT3.4011.214.2018.2.DB czytamy: „(…) Wydatki na bieżącą eksploatację skutera, pod warunkiem ich właściwego udokumentowania - będą stanowiły koszty uzyskania przychodów wyłącznie w takiej części, w jakiej faktycznie będą służyć uzyskiwaniu przychodów z prowadzonej działalności gospodarczej. Tylko takie wydatki, które rzeczywiście związane są z wykorzystaniem środka trwałego na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej, spełniają bowiem warunki określone w art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.(…)”

Niestety jak dokonać podziału takich wydatków pomiędzy prywatne i firmowe, tego organ już nie powiedział. Wskazał za to, że „(…) obowiązek jednoznacznego wykazania związku przyczynowo - skutkowego pomiędzy poniesionym wydatkiem, a przychodem uzyskanym z działalności, zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła tego przychodu - każdorazowo spoczywa na podatniku, zgodnie z zasadą, że ciężar dowodu spoczywa na tym podmiocie, który z danego faktu wywodzi korzystne dla siebie skutki prawne.(…)”.

Reasumując podatnik może do kosztów uzyskania przychodów zaliczać pełne odpisy amortyzacyjne dokonywane od wartości początkowej nabytego środka transportu i wyłącznie te wydatki eksploatacyjne, które zostaną poniesione w związku z wykorzystywaniem go do celów prowadzonej działalności gospodarczej (czy też stosowną część tych wydatków).

I o ile w przypadku niektórych takich wydatków nie ma problemu z ich odpowiednim przydzieleniem (np. za parkingi, autostrady), tak w zdecydowanej większości podział nie będzie należał do zadań prostych, a fiskus zastosowanie odpowiedniego klucza podziału zrzuca na barki przedsiębiorców nie dając żadnych wskazówek co do tego, jak go ustalić.