Nadzór budowlany i kosztorysy inwestorskie zwolnione z podatku VAT

Przeczytaj także: Świadectwa i badania energetyczne bez podatku VAT?

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Wnioskodawca zamierza otworzyć działalność gospodarczą z następującymi kodami PKD:
• 71.12.Z – działalność w zakresie inżynierii i związane z nią doradztwo techniczne,
• 74.90.Z – pozostała działalność profesjonalna, naukowa, techniczna, gdzie indziej niesklasyfikowana,
• 71.12.20 usługi kierowania przedsięwzięciami związanymi z obiektami budowlanymi i inżynierii lądowej i wodnej,
• 71.20.19 pozostałe usługi w zakresie badań i analiz technicznych.

Zarazem zainteresowany chce korzystać ze zwolnienia podmiotowego z VAT. W ramach swojej firmy będzie on prowadzić nadzór budowlany, sporządzać kosztorysy inwestorskie, pełnić funkcję kierownika budowy i dozorować okresowe przeglądy techniczne budynków. Nie zamierza natomiast świadczyć usług doradczych.

Wnioskodawca zadał pytanie, czy w takiej sytuacji może skorzystać ze zwolnienia z VAT z uwagi na obroty? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Kliknij, aby powiekszyć

fot. rh2010 - Fotolia.com

Czy kierowanie budową wymaga rozliczania VAT?

Usługi szeroko rozumianego doradztwa wymagają rozliczania VAT. Fiskus podkreśla, że doradztwo polega na udzieleniu fachowych zaleceń, porad, np. ekonomicznych czy finansowych. Doradztwem nie jest jednak nadzór budowlany czy sprawowanie funkcji kierownika budowy. W związku z tym takie usługi mogą korzystać ze zwolnienia z VAT.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Należy zauważyć, że ustawodawca przewidział zwolnienie od podatku dla pewnej grupy podatników. Regulacje w tym zakresie zawarte zostały w art. 113 ustawy.

Na mocy art. 113 ust. 1 ustawy, zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.

Na podstawie art. 113 ust. 2 ustawy, do wartości sprzedaży, o której mowa w ust. 1, nie wlicza się:
1. wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju oraz sprzedaży wysyłkowej na terytorium kraju;
2. odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług, zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, z wyjątkiem:
a. transakcji związanych z nieruchomościami,
b. usług, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41,
c. usług ubezpieczeniowych
– jeżeli czynności te nie mają charakteru transakcji pomocniczych;
3. odpłatnej dostawy towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.

Jak stanowi art. 113 ust. 4 ustawy, podatnicy, o których mowa w ust. 1 i 9, mogą zrezygnować ze zwolnienia określonego w ust. 1 i 9 pod warunkiem pisemnego zawiadomienia o tym zamiarze naczelnika urzędu skarbowego przed początkiem miesiąca, w którym rezygnują ze zwolnienia, a w przypadku podatników rozpoczynających w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności określonych w art. 5, którzy chcą zrezygnować ze zwolnienia od pierwszej wykonanej czynności – przed dniem wykonania tej czynności.

W myśl art. 113 ust. 5 ustawy, jeżeli wartość sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie ust. 1 przekroczy kwotę, o której mowa w ust. 1, zwolnienie traci moc począwszy od czynności, którą przekroczono tę kwotę.

Zgodnie z ust. 9 cyt. artykułu, zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatnika rozpoczynającego w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności określonych w art. 5, jeżeli przewidywana przez niego wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym, kwoty określonej w ust. 1.

Stosownie do treści art. 113 ust. 10 ustawy, jeżeli faktyczna wartość sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie ust. 9, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej, przekroczy w trakcie roku podatkowego kwotę określoną w ust. 1, zwolnienie traci moc począwszy od czynności, którą przekroczono tę kwotę.

W myśl art. 113 ust. 13 ustawy, zwolnień o których mowa w ust. 1 i 9, nie stosuje się do podatników:
1. dokonujących dostaw:
a. towarów wymienionych w załączniku nr 12 do ustawy,
b. towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym, z wyjątkiem:
• energii elektrycznej (PKWiU 35.11.10.0),
• wyrobów tytoniowych,
• samochodów osobowych, innych niż wymienione w lit. e, zaliczanych przez podatnika, na podstawie przepisów o podatku dochodowym, do środków trwałych podlegających amortyzacji,
c. budynków, budowli lub ich części, w przypadkach, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 lit. a i b,
d. terenów budowlanych,
e. nowych środków transportu;
2. świadczących usługi:
a. prawnicze,
b. w zakresie doradztwa, z wyjątkiem doradztwa rolniczego związanego z uprawą i hodowlą roślin oraz chowem i hodowlą zwierząt, a także związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego,
c. jubilerskie;
3. nieposiadających siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju.

Jak stanowi art. 113 ust. 13 pkt 2 lit. b ustawy, zwolnień o których mowa w ust. 1 i 9, nie stosuje się do podatników świadczących usługi w zakresie doradztwa, z wyjątkiem doradztwa rolniczego w tym związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego. Wobec powyższego należy wskazać, że usługi w zakresie doradztwa (poza wskazanymi wyjątkami) nie mogą korzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zauważyć należy, że ustawa o podatku od towarów i usług oraz przepisy wykonawcze do tej ustawy nie definiują pojęcia doradztwa. W potocznym rozumieniu termin „doradztwo” obejmuje szereg usług doradczych, tj.: podatkowe, prawne, finansowe techniczne, inżynierskie i inne. Wobec braku w ustawie definicji doradztwa należy posiłkowo odwołać się do wykładni językowej.

Zgodnie z definicją zawartą w internetowym Słowniku Języka Polskiego PWN 2006, pod pojęciem „doradcy” należy rozumieć „tego, kto doradza”. Natomiast „doradzać”, w myśl powołanego słownika, oznacza „udzielić porady, wskazać sposób postępowania w jakiejś sprawie”. Doradztwo jest zatem udzieleniem fachowych zaleceń, porad, np. ekonomicznych czy finansowych. Użyty w ustawie o podatku od towarów i usług termin „usługi w zakresie doradztwa” należy rozumieć w związku z tym szeroko. (…)

Mając na uwadze przedstawione przez Wnioskodawcę okoliczności planowanego zdarzenia przyszłego, w którym Wnioskodawca wprost podał, że nie zamierza świadczyć usług doradczych a w ramach prowadzonej działalności będzie świadczyć usługi o których mowa we wniosku tj. usługi kierownika budowy, inspektora nadzoru inwestorskiego, wykonywania kosztorysów inwestorskich oraz okresowych przeglądów technicznych budynków, to w sytuacji gdy wartość sprzedaży nie przekroczy w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym kwoty 200 000 zł, Wnioskodawca będzie miał prawo do korzystania ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i ust. 9 ustawy.

Jeżeli jednak faktyczna wartość sprzedaży w proporcji do okresu prowadzonej działalności przekroczy kwotę określoną w art. 113 ust. 1 ustawy lub jeśli Wnioskodawca będzie wykonywał czynności doradcze albo wykona inne czynności wymienione w art. 113 ust. 13 ustawy, wówczas utraci prawo do zwolnienia podmiotowego od podatku od towarów i usług. (…)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów