Moment opodatkowania VAT usług ochrony

Przeczytaj także: Usługi i dostawy ciągłe w podatku VAT: nowe podejście

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Spółka z o.o. świadczy usługi ochrony osób i mienia (ochrona fizyczna, monitoring obiektów, patrole interwencyjne, zabezpieczenie obiektu przez dozór fizyczny oraz zapewnienie załogi interwencyjnej, konwojowanie wartości).

W ramach zawartych niektórych umów ochrony wynagrodzenie należny spółce jest płatne z góry za umownie określone okresy rozliczeniowe, na podstawie wystawionej faktury. Termin zapłaty każdorazowo jest wskazywany na fakturze.

W treści innych umów ochrony wskazuje się natomiast, że wynagrodzenie jest kalkulowane wg stawki godzinowej i płatne co miesiąc/kwartał z dołu na podstawie wystawionej faktury – w ciągu wyznaczonej liczby dni liczonych od dnia jej wystawienia. Dla przykładu:
• faktura VAT z dnia 31 października 2017 r., wskazująca datę sprzedaży 30 września 2017 r. z terminem płatności upływającym 14 listopada 2017 r.,
• faktura VAT z dnia 13 października 2017 r., wskazująca datę sprzedaży 30 września 2017 r. z terminem płatności upływającym 16 stycznia 2018 r.,
• faktura VAT z dnia 26 października 2017 r., wskazująca datę sprzedaży 24 września 2017 r. z terminem płatności upływającym 9 listopada 2017 r. czy
• faktura VAT z dnia 26 września 2017 r., wskazująca datę sprzedaży 31 lipca 2017 r., z terminem płatności upływającym 10 października 2017 r.

Zawarte umowy o ochronę nie określają terminu płatności wystawianych przez spółkę faktur. Ten zawsze jest określony na fakturze. Spółka zadała pytanie, kiedy powstaje obowiązek podatkowy w VAT od świadczonych usług ochrony? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Zgodnie z art. 19a ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221 z późn. zm.), obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

Z konstrukcji podatku od towarów i usług wynika, że podatnik, który wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu tym podatkiem, zobowiązany jest opodatkować daną czynność w momencie powstania obowiązku podatkowego. Przywołany przepis formułuje zasadę ogólną, zgodnie z którą obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towaru bądź wykonania usługi, co oznacza, że podatek staje się wymagalny w rozliczeniu za okres, w którym dokonana została dostawa towarów bądź świadczenie usług i powinien być rozliczony za ten okres.

Dla niektórych czynności ustawodawca przewidział inny, niż wynikający z ww. przepisu, moment powstania obowiązku podatkowego. I tak, w myśl art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury z tytułu:
a. dostaw energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego,
b. świadczenia usług:
• telekomunikacyjnych i radiokomunikacyjnych,
• wymienionych w poz. 140-153, 174 i 175 załącznika nr 3 do ustawy,
• najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze,
• ochrony osób oraz usług ochrony, dozoru i przechowywania mienia,
• stałej obsługi prawnej i biurowej,
• dystrybucji energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego,

Jak stanowi ust. 7 przywołanego artykułu, w przypadkach, o których mowa w ust. 5 pkt 3 i 4, gdy podatnik nie wystawił faktury lub wystawił ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminów wystawienia faktury określonych w art. 106i ust. 3 i 4, a w przypadku gdy nie określono takiego terminu – z chwilą upływu terminu płatności.

Natomiast według ust. 8 tego artykułu, jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z zastrzeżeniem ust. 5 pkt 4.

W art. 2 pkt 31 ustawy ustawodawca zdefiniował pojęcie „faktura” Zgodnie z tym przepisem, ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o fakturze – rozumie się przez to dokument w formie papierowej lub w formie elektronicznej zawierający dane wymagane ustawą i przepisami wydanymi na jej podstawie.

W myśl art. 106a pkt 1 ustawy, przepisy niniejszego rozdziału stosuje się do sprzedaży, z wyjątkiem przypadków, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 i 5 oraz ust. 1a, w których usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego i faktura dokumentująca te transakcje nie jest wystawiana przez usługobiorcę lub nabywcę towarów w imieniu i na rzecz usługodawcy lub dokonującego dostawy towarów.

Stosownie do art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Według ust. 3 pkt 1 przywołanego artykułu, na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, z wyjątkiem czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4, oraz otrzymanie całości lub części zapłaty przed wykonaniem tych czynności, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów – jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1 – jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.

Zgodnie z art. 106i ust. 1 ustawy, fakturę wystawia się nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru lub wykonano usługę, z zastrzeżeniem ust. 2-8.

W myśl ust. 3 pkt 4 ww. artykułu, fakturę wystawia się nie później niż z upływem terminu płatności – w przypadku, o którym mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4.

Jak stanowi ust. 7 pkt 1 ww. artykułu, faktury nie mogą być wystawione wcześniej niż 30. dnia przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi.

Przepis ust. 7 pkt 1 nie dotyczy wystawiania faktur w zakresie dostawy i świadczenia usług, o których mowa w art. 19a ust. 3, 4 i ust. 5 pkt 4, jeżeli faktura zawiera informację, jakiego okresu rozliczeniowego dotyczy (art. 106i ust. 8 ustawy). (…)

Odnosząc się do powyższego wskazać należy, że łączna analiza przywołanych norm prawnych – dotyczących zarówno obowiązku podatkowego, jak też dokumentowania sprzedaży – prowadzi do stwierdzenia, że obowiązek podatkowy z tytułu wskazanych usług powstaje z chwilą wystawienia faktury.

Innymi słowy, o tym, kiedy ma być rozliczony podatek należny z tytułu ww. dostaw świadczonych przez Wnioskodawcę decyduje moment wystawienia faktury, jednak nieprzekraczalnym momentem powstania obowiązku podatkowego jest termin płatności ustalony pomiędzy stronami.

Tym samym, obowiązek podatkowy z tytułu usług ochrony osób i mienia należy określić na zasadach szczególnych, zgodnie z powołanym art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b ustawy o VAT. W przypadku, gdy Wnioskodawca udokumentuje świadczoną usługę poprzez wystawienie faktury, z zachowaniem terminów określonych przepisami art. 106i ust. 3 pkt 4 cyt. ustawy – obowiązek podatkowy powstanie z dniem wystawienia faktury. (…)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów