Posiłki w pracy i wydatki na alkohol - ujęcie podatkowe

Przeczytaj także: Alkohol na spotkaniu biznesowym a koszty uzyskania przychodów

Podatek VAT od artykułów spożywczych i usług gastronomicznych

W zależności od tego, co jest przedmiotem zakupu, VAT niekiedy będzie podlegał odliczeniu. Co do zasady bowiem podatnicy mogą odliczyć VAT od nabytych towarów i usług w zakresie, w jakim te służą wykonywaniu czynności opodatkowanych, chyba że zostały wprost z takiego prawa wyłączone.

Kupując zatem samą usługę gastronomiczną, trzeba liczyć się z tym, że podatku z niej nie odliczymy i to nawet wówczas, gdy zakup taki będzie „służył” czynnościom opodatkowanym.

Słuszność powyższego stanowiska potwierdził również Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 13.02.2018 r., nr 0114-KDIP1-1.4012.716.2017.1.KBR (w której wyjaśniano m.in. kwestię odliczenia VAT od eventów pracowniczych, których częścią składową, wpływającą na kalkulację ceny, były także usługi gastronomiczne), w której czytamy:
„(...) podatek naliczony z tytułu nabycia usług noclegowych i gastronomicznych - co do zasady - nie podlega odliczeniu. Powyższe ograniczenie nie ma jednak zastosowania w sytuacji, gdy przedmiotem zakupu jest kompleksowa usługa organizacji Eventów oraz Eventów Pracowniczych, czyli co do istoty jedna usługa, na którą składają się poszczególne elementy, w tym usługi gastronomiczne czy też noclegowe. (...)”

Nadto w praktyce mogą wystąpić sytuacje, w których to dana usługa gastronomiczna jest nabywana w celu jej dalszej odsprzedaży, a więc „przerzucana” na innym podmiot, który faktycznie z niej korzysta.
W takim przypadku organy podatkowe odmawiają odliczenia VAT, ale sądy administracyjne już nie, o czym pisaliśmy m.in. w artykule: Przewrót w VAT: odliczenie podatku od usług gastronomicznych i hotelowych. Sprawę ostatecznie wyjaśni TSUE, do którego NSA skierował w tej sprawie pytanie prejudycjalne (postanowienie NSA z 23.10.2017 r. sygn. akt I FSK 2084/15).

Inaczej jest w przypadku usług cateringowych czy produktów spożywczych. Jeżeli tylko te służą wykonywaniu czynności opodatkowanych, VAT od nich można odliczyć na zasadach ogólnych.

Posiłki dla pracowników w trakcie świadczenia pracy

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 29.12.2017 r. nr 0111-KDIB2-1.4010.276.2017.3.JP przyznał, że pracodawca może zaliczać do kosztów podatkowych wydatki na zakup usług gastronomicznych/cateringowych (gotowe posiłki) spożywanych przez pracowników w trakcie czasu pracy.

W rozpatrywanej sprawie spółka, zgodnie ze swoją polityką zakładającą zapewnienie jak najlepszej efektywności wykonywanej pracy, ponosiła dobrowolnie wydatki ze środków obrotowych na usługi gastronomiczne i cateringowe. Działania te miały na celu przyczynić się do zwiększenia jej przychodów poprzez lepszą organizację pracy, w tym m.in. zmniejszyć opuszczanie przez pracowników w godzinach obiadowych zajmowanych miejsc pracy celem nabycia posiłków w sklepach czy stołówkach.

W interpretacji czytamy:
„(...) ponoszone przez Spółkę wydatki dotyczące zakupu posiłków w postaci usługi gastronomicznej/cateringowej z przeznaczeniem dla pracowników, są przejawem i wyrazem starań Spółki o stan zdrowia, kondycji fizycznej i samopoczucia jej pracowników, co w dalszej perspektywie może przyczyniać się do poprawy atmosfery pracy i w konsekwencji do zwiększania wydajności pracy z przełożeniem na uzyskiwane przez Spółkę przychody. Nie są to również wydatki wyłączone z kosztów podatkowych (...), gdyż, jak wskazuje Wnioskodawca w treści wniosku, wydatki te są/będą finansowane ze środków obrotowych, a także nie można ich uznać za koszty reprezentacji, gdyż przy ocenie wydatków pod kątem ich reprezentacyjnego charakteru należy mieć na względzie ich cel, który musi polegać na wykreowaniu pozytywnego obrazu podatnika (w tym wypadku Wnioskodawcy) jako celu wyłącznego bądź dominującego, co w omawianej sytuacji nie ma miejsca. Reasumując stwierdzić należy, że wskazane we wniosku wydatki poniesione na rzecz pracowników mogą stanowić koszty podatkowe pod warunkiem należytego ich udokumentowania.(...)”

Podobnie jest w przypadku zakupu artykułów spożywczych do samodzielnego przygotowania posiłków. Kosztem podatkowym są także wydatki na usługi gastronomiczne czy cateringowe ponoszone na rzecz pracowników podczas ich spotkań służbowych, narad, konferencji, szkoleń itd. (por. Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z dnia 19.12.2017 r. nr 0111-KDIB1-2.4010.330.2017.2.BD).

Wydatki na alkohol

Niestety fiskus będzie negował zaliczanie do kosztów wydatków ponoszonych na zakup alkoholu. Tak też uznał m.in. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 01.09.2017 r., nr 0114-KDIP2-1.4010.127.2017.1, w której czytamy:

„(...) odnosząc się do wydatków związanych z zakupem napojów alkoholowych, uznać należy, że wydatki te nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, gdyż nie można jednoznacznie powiązać wydatku na alkohol z zakładanym celem spotkań działowych mających na celu zwiększenie poziomu motywacji do pracy oraz poprawę atmosfery pracy Spotkania te mają służyć zwiększeniu poziomu motywacji do pracy oraz integracji, co w konsekwencji przekłada się na zwiększanie przychodów osiąganych przez Spółkę, lecz uzyskiwanie tego efektu poprzez zakup napojów alkoholowych należy uznać za pozostające poza związkiem przyczynowym, którego istnienie zakłada art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Jako argument potwierdzający stanowisko Organu należy wskazać także na art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości (t. j. Dz. U. z 2016 r., poz. 487 z późn. zm.), który stanowi, że zadania w zakresie przeciwdziałania alkoholizmowi wykonuje się przez odpowiednie kształtowanie polityki społecznej, w szczególności tworzenie warunków sprzyjających realizacji potrzeb, których zaspokajanie motywuje powstrzymywanie się od spożywania alkoholu.(...)”