Ulga rehabilitacyjna na samochód przy kilku osobach niepełnosprawnych

Przeczytaj także: Pobyt w sanatorium w uldze rehabilitacyjnej

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Wnioskodawca jest osobą niepełnosprawną (II grupa inwalidztwa), podobnie jak jego żona oraz 20-letni syn (I grupa inwalidztwa). Dochody syna nie przekraczają 10 080 zł - pozostaje on na utrzymaniu swoich rodziców.
Małżonkowie, w ramach ulgi rehabilitacyjnej, uwzględniają m.in. wydatki z tytułu korzystania z samochodu osobowego. Wnioskodawca chce jednak rozliczać ulgę na samochód także w stosunku do syna - jako podatnik mający na utrzymaniu osobę niepełnosprawną. Syn nie jest właścicielem ani współwłaścicielem samochodu. Wnioskodawca zadał w związku z tym pytanie, czy w rocznym PIT może wykazać podwójny limit tej ulgi? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(...) Zgodnie z treścią art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. (Dz. U. z 2018 r. poz. 200 z późń. zm.) podstawę obliczenia podatku, z zastrzeżeniem art. 29-30c, art. 30e i art. 30f, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 24 ust. 1, 2, 3b-3e, 4-4e i 6 lub art. 24b ust. 1 i 2, lub art. 25, po odliczeniu kwot wydatków na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, poniesionych w roku podatkowym przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne.

Rodzaje wydatków na cele rehabilitacyjne uprawniające do odliczeń od dochodu przed opodatkowaniem zostały wymienione w art. 26 ust. 7a ustawy, zaś zasady i warunki dokonywania tych odliczeń określone zostały w ust. 7 i 7b-7g tego artykułu.

Zauważyć należy, że ustawą z dnia 27 października 2017 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. z 2017 r. poz. 2175) zmieniono m. in. treść art. 26 ust. 7a pkt 14, ust. 7e i w ust. 7c uchylono pkt 3. Zmiany weszły w życie z dniem 1 stycznia 2018 r. i mają zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2017 r. (art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o zmianie ustawy o podatku od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne).

Kliknij, aby powiekszyć

fot. Andrey Popov - Fotolia.com

Jak policzyć ulgę na samochód?

Jaką wartość wydatków ponoszonych na samochód osobowy można odliczyć w ramach ulgi rehabilitacyjnej? Górny limit przypadający na jednego podatnika to 2 280 zł. Zdaniem fiskusa wartości tej nie można przekroczyć nawet wówczas, gdy odliczenie miałoby dotyczyć kilku osób.

W myśl art. 26 ust. 7a pkt 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – w brzmieniu zmienionym powyżej wskazaną ustawą z dnia 27 października 2017 r. ¬ za wydatki, o których mowa w ust. 1 pkt 6, uważa się wydatki poniesione na używanie samochodu osobowego, stanowiącego własność (współwłasność) osoby niepełnosprawnej lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną albo dziecko niepełnosprawne, które nie ukończyło 16 roku życia ¬ w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2 280 zł.

Wydatki, o których mowa w ust. 7a, podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie zostały sfinansowane (dofinansowane) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, zakładowego funduszu aktywności, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie. W przypadku gdy wydatki były częściowo sfinansowane (dofinansowane) z tych funduszy (środków), odliczeniu podlega różnica pomiędzy poniesionymi wydatkami a kwotą sfinansowaną (dofinansowaną) z tych funduszy (środków) lub zwróconą w jakiejkolwiek formie (art. 26 ust. 7b ww. ustawy).

Stosownie do art. 26 ust. 7c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w przypadku wydatków, o których mowa w ust. 7a pkt 7, 8 i 14, nie jest wymagane posiadanie dokumentów stwierdzających ich wysokość. Jednakże na żądanie organów podatkowych podatnik jest obowiązany przedstawić dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia (…).

Zgodnie zaś z art. 26 ust. 7d ww. ustawy warunkiem odliczenia wydatków, o których mowa w ust. 7a, jest posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek:
1. orzeczenia o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, określonych w odrębnych przepisach, lub
2. decyzji przyznającej rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną, albo
3. orzeczenia o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia, wydanego na podstawie odrębnych przepisów.

W świetle art. 26 ust. 7e ustawy o podatku dochodowy od osób fizycznych przepisy ust. 7a-7d i ust. 7g stosuje się odpowiednio do podatników, na których utrzymaniu pozostają następujące osoby niepełnosprawne: współmałżonek, dzieci własne i przysposobione, dzieci obce przyjęte na wychowanie, pasierbowie, rodzice, rodzice współmałżonka, rodzeństwo, ojczym, macocha, zięciowie i synowe, jeżeli w roku podatkowym dochody tych osób niepełnosprawnych nie przekraczają kwoty 10 080 zł. Do dochodów, o których mowa w zdaniu pierwszym, nie zalicza się alimentów na rzecz dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4.

Z kolei zgodnie z art. 26 ust. 13a ww. ustawy wydatki na cele określone w ust. 1 podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów lub nie zostały odliczone od przychodu na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie.

Z analizy wyżej przytoczonych przepisów prawa wynika, że aby skorzystać z możliwości odliczenia kwoty do wysokości 2 280 zł z tytułu wydatków związanych z używaniem samochodu osobowego należy być osobą niepełnosprawną posiadającą orzeczenie o niepełnosprawności lub być osobą na której utrzymaniu pozostają osoby niepełnosprawne m. in. dzieci własne, których dochody w ciągu roku podatkowego nie przekroczyły kwoty 10 080 zł. oraz być właścicielem (współwłaścicielem) samochodu osobowego.

Podkreślić również należy, iż określona w przepisach kwota 2 280 zł jest maksymalną kwotą, która może być odliczona tytułem poniesienia ww. wydatków. Wydatki te muszą być jednakże faktycznie poniesione. Użycie przez ustawodawcę, przy określaniu wielkości limitu, wyrażenia „w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2 280 zł” (a nie „w wysokości 2 280 zł) wskazuje, iż wysokość odliczenia uzależniona jest od intensywności (częstotliwości) używania samochodu. Kwota 2 280 zł nie jest bowiem odliczeniem z tytułu bycia osobą niepełnosprawną lub posiadania na utrzymaniu osoby niepełnosprawnej czy też dziecka niepełnosprawnego, które nie ukończyło 16 roku życia, lecz z tytułu używania samochodu osobowego.

Z brzemienia analizowanego przepisu – art. 26 ust. 7a pkt 14 ww. ustawy ¬ wynika także wprost, iż wysokość odliczeń z ww. tytułu w odniesieniu do danego podatnika nie może przekroczyć w roku podatkowym kwoty 2 280 zł. Zatem osoba niepełnosprawna posiadająca na utrzymaniu inną osobę niepełnosprawną może odliczyć wydatki z tytułu używania samochodu osobowego do wysokości ww. limitu. Osobie fizycznej przysługuje bowiem jeden limit, nawet jeżeli ma na utrzymaniu jedną, dwie czy więcej osób niepełnosprawnych i sama jest osobą niepełnosprawną.(...)

Mając na uwadze powyższe przepisy prawa oraz przedstawiony we wniosku stan faktyczny stwierdzić należy, że Wnioskodawca będąc osobą niepełnosprawną i jednocześnie osobą, na której utrzymaniu pozostaje niepełnosprawny syn, może odliczyć w zeznaniu podatkowym za rok 2017 kwotę poniesionych wydatków z tytułu używania samochodu osobowego będącego Jego własnością jedynie do obowiązującego limitu ¬ tj. do wysokości kwoty 2 280 zł. Oznacza to, że Wnioskodawca nie może odliczyć kwoty 4 560 zł.(...)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów