Jawność rozliczeń podatkowych podatników CIT

Przeczytaj także: Nowy podatek od nieruchomości komercyjnych i zakaz handlu w niedziele

Założenia projektu

Obowiązkiem, który wprowadziła ustawa, objęte zostały wszystkie podatkowe grupy kapitałowe, czyli grupy co najmniej dwóch spółek z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółek akcyjnych spełniających ustawowe warunki pozwalające na utworzenie takiej grupy. Pozostali podatnicy CIT są objęci tym obowiązkiem, jeśli wartość przychodu przekroczy u nich równowartość 50 mln euro. Podstawą przeliczenia tej równowartości na złote jest średni kurs ogłaszany przez Narodowy Bank Polski w ostatnim dniu roboczym roku kalendarzowego poprzedzającego podanie danych na temat rozliczeń podatkowych do publicznej wiadomości.

Wątpliwości

Rozwiązania w niej zawarte wywołują pewne zastrzeżenia, gdy rozpatruje się je z punktu widzenia zasady równego traktowania podatników i działania organów podatkowych w sposób budzący do nich zaufanie.

Niezrozumiałe jest, dlaczego podmioty osiągające wysokie przychody, świadczące o efektywności prowadzonej przez nie działalności gospodarczej, mają być obarczone jeszcze jednym z wielu obowiązków sprawozdawczych wynikających z polskich przepisów. Zwłaszcza że realizacja tych obowiązków pochłania czas i energię, którą przedsiębiorca mógłby spożytkować na rozwój prowadzonej działalności gospodarczej.

Wyłączenie określonych w ustawie podmiotów spod reżimu tajemnicy skarbowej (art. 27 ust. 10 ustawy o CIT) nie znajduje uzasadnienia i może świadczyć o nierównym traktowaniu podatników, którzy w normalnych okolicznościach nie byliby zainteresowani tym, aby ich rozliczenia podatkowe były powszechnie znane.

Nowy art. 27b ust. 5 ustawy o CIT mówi, iż podatnik, którego dane zostały podane do publicznej wiadomości, może złożyć do ministra właściwego ds. finansów publicznych wniosek o usunięcie lub sprostowanie opublikowanych danych wraz z uzasadnieniem. Przepis ten nie stanowi, z jakich konkretnie powodów podatnik może zwrócić się o usunięcie dotyczących go rozliczeń danych, zatem mogłoby się wydawać, że ma on duże możliwości, jeśli chodzi o uzasadnienie swojego wniosku.

Zaskakuje również objęcie omawianym obowiązkiem podatkowych grup kapitałowych bez względu na wysokość osiąganych przez nie przychodów. Z jednej strony ustawodawca oferuje podatnikom instytucję, która umożliwia im bardziej korzystne opodatkowanie osiąganych dochodów, niż byłoby to w przypadku odrębnego opodatkowania każdego z podmiotów tworzących podatkową grupę kapitałową, a z drugiej strony zniechęca ich do skorzystania z tego rozwiązania, skoro informacje na temat rozliczeń podatkowych każdej grupy podlegać będą obligatoryjnej publikacji. Rozwiązanie to jest jednak szczególnie niekorzystne dla istniejących już grup – podatkową grupę kapitałową zakłada się na co najmniej 3 lata podatkowe, a rezygnacja z tego modelu opodatkowania jest trudna, a w wielu przypadkach wręcz niemożliwa.

Remedium na zmiany

Aby uniknąć obowiązku podawania do publicznej wiadomości informacji na temat rozliczeń podatkowych, należy rozważyć zmianę modelu prowadzonej działalności gospodarczej w zakresie struktury przychodów. Podatkowe grupy kapitałowe można w miarę możliwości zastąpić konstrukcjami równie – lub nawet bardziej – korzystnymi podatkowo, a nieobjętymi obowiązkiem publikowania informacji o rozliczeniach ze Skarbem Państwa.