Spóźniona faktura z odwróconym VAT nie wpływa na odliczenie podatku
2018-03-08 13:17
![Spóźniona faktura z odwróconym VAT nie wpływa na odliczenie podatku [© Andrey Popov - Fotolia.com] Spóźniona faktura z odwróconym VAT nie wpływa na odliczenie podatku](https://s3.egospodarka.pl/grafika2/wewnatrzwspolnotowe-nabycie-towaru/Spozniona-faktura-z-odwroconym-VAT-nie-wplywa-na-odliczenie-podatku-203242-200x133crop.jpg)
Sankcje za spóźnione rozliczenie VAT sprzeczne z prawem UE © Andrey Popov - Fotolia.com
Przeczytaj także: Sankcja VAT za spóźnione rozliczenie WNT sprzeczna z prawem UE
Czasami prawo unijne trzeba stosować wprost
Zgodnie z dyrektywą VAT w przypadku korekty faktury VAT prawo do odliczenia podatku wynikające z tej faktury odnosi się do okresu, w którym powstał obowiązek podatkowy, a nie do okresu, w którym dokonana została korekta faktury. Takiej wykładni dyrektywy, w tym zwłaszcza jej art. 167 i 178, dokonał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku Senatex GmbH z dnia 15 września 2016 r., sygn. C-518/14.
Niestety polski ustawodawca oraz polskie organy podatkowe często nie zauważają przepisów unijnych o nadrzędnym charakterze w stosunku do regulacji krajowych. Podobnie jest z orzecznictwem Trybunału. W wielu sytuacjach po stronie podatników stają jednak krajowe sądy administracyjne, które zwracają większą uwagę na spójność polskich przepisów z prawem europejskim i stosują dyrektywy unijne, nawet wbrew brzmieniu polskich ustaw.
fot. Andrey Popov - Fotolia.com
Sankcje za spóźnione rozliczenie VAT sprzeczne z prawem UE
Podatek należny rozliczany przez nabywcę zawsze należy wykazać w dacie powstania obowiązku podatkowego od zawartej transakcji - nawet jeżeli fakturę otrzymano z opóźnieniem. A jak jest z podatkiem naliczonym? Ten rozliczany jest w tej samej deklaracji, o ile to odliczenie nastąpi w ciągu 3 miesięcy od powstania obowiązku podatkowego. Gdy przedsiębiorca rozliczy fakturę później, VAT naliczony odliczy na bieżąco a VAT należny wstecznie - co wydaje się być sprzeczne z prawem unijnym.
Przełomowy wyrok WSA w Krakowie
Tak stało się m.in. w przypadku wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 29 września 2017 r., I SA/Kr 709/17, w którym sąd stwierdził, że nie zawsze ograniczenia w odliczeniu VAT wynikające z polskich przepisów są zgodne z regulacjami unijnymi, a tym samym konieczne staje się pominięcie polskich regulacji i zastosowanie przepisów dyrektywy VAT wprost. To, w kontekście hierarchii źródeł prawa i zasad prawa podatkowego, stwierdzenie dość oczywiste. Mimo to wspomniane orzeczenie może mieć olbrzymie znaczenie dla polskich przedsiębiorców.
W przedmiotowej sprawie sąd rozstrzygał, czy w stanie prawnym obowiązującym od 1 stycznia 2017 r. na gruncie ustawy o VAT istnieje możliwość odliczenia podatku w tym samym okresie, w którym podatnik wykazał podatek należny, jeżeli otrzymał on fakturę lub fakturę korygującą po upływie 3 miesięcy od upływu terminu wykazania obowiązku podatkowego.
Co na to polskie przepisy?
W myśl polskich przepisów ustawy o VAT nie jest to możliwe. Regulacje art. 86 ust. 10i w związku z ust. 10b ustawy o VAT przewidują bowiem, że w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów podatnik powinien rozliczyć podatek w miesiącu powstania obowiązku podatkowego. Prawo do odliczenia podatku następuje natomiast w miesiącu wykazania podatku należnego na podstawie prawidłowo wystawionej faktury lub jej korekty, jednak nie później niż przed upływem 3 miesięcy od powstania obowiązku podatkowego. W przypadku późniejszego rozliczenia podatku może pojawić się konieczność uregulowania odsetek.
Wynika to z prostego faktu. Obowiązek podatkowy w WNT powstaje z chwilą wystawienia faktury lub, w razie niedotrzymania tego obowiązku, 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru. Prawo do odliczenia co do zasady powstaje w okresie powstania obowiązku podatkowego. Odliczenie VAT możliwe jest także w dwóch kolejnych okresach rozliczeniowych.
Konieczne jest jednak otrzymanie faktury dokumentującej transakcję najpóźniej w terminie 3 miesięcy od końca miesiąca, w którym powstał obowiązek podatkowy. Wtedy też konieczne jest ujęcie podatku w deklaracji podatkowej. Po tym okresie fakturę można ująć jedynie na bieżąco, co może rodzić konieczność uregulowania odsetek, gdyż powstaje opóźnienie.
Praktyczne problemy
Problem w tym, że w wielu sytuacjach podatnik nie ma możliwości zachowania trzymiesięcznego okresu – często bowiem otrzymuje faktury z dużym opóźnieniem lub są one błędnie wystawione, a później długi czas trzeba czekać na otrzymanie faktury korygującej. Dopiero natomiast otrzymanie właściwej faktury od sprzedawcy pozwala na wykazanie podatku należnego.
Bywa to problematyczne zwłaszcza przy transakcjach z kontrahentami zagranicznymi, dla których podobne problemy są obce. Nie rozumieją więc oni, dlaczego tak ważne dla polskiego podatnika jest otrzymanie faktury we właściwym czasie. Takie podejście jest też całkowicie sprzeczne z regulacjami unijnymi oraz orzecznictwem TSUE.
Zauważył to WSA w Krakowie i przyznał rację podatnikowi, który wskazywał, że zgodnie z przywołanym orzecznictwem TSUE prawo do odliczenia podatku co do zasady nie może być ograniczone spełnieniem dodatkowych wymogów formalnych, do których można zaliczyć otrzymanie i rozliczenie faktury w określonym czasie. Takie regulacje naruszają bowiem jedną z podstawowych zasad podatku VAT – jego neutralność.
Jak to wpłynie na rozliczenia polskich podatników?
Tym samym zgodnie z orzeczeniem WSA w Krakowie i TSUE podatnik zachowuje prawo do odliczenia niezależnie od tego, z jakim opóźnieniem otrzyma fakturę i kiedy rozliczy podatek. W przypadku opóźnienia nie może być też mowy o odsetkach. W przeciwnym wypadku zasada neutralności podatku VAT byłaby fikcją.
Jednak dla organów podatkowych bardzo często orzeczenia sądów, zwłaszcza jednostkowe, niewiele znaczą. Często ważniejsze od działania zgodnego z prawem jest dla nich działalnie nakierowane na wpływy do budżetu państwa, nawet nieuzasadnione. Z praworządnością ma to niewiele wspólnego, ale organy podatkowe wiele razy pokazały już, że nie to jest dla nich nadrzędną wartością. Przywołany wyrok WSA w Krakowie daje jednak bardzo silny argument na etapie ewentualnego sporu z organem podatkowym.
Autor: radca prawny Robert Nogacki
![Zmiany w rozliczaniu VAT od WNT w 2017 r. [© wsf-f - Fotolia.com] Zmiany w rozliczaniu VAT od WNT w 2017 r.](https://s3.egospodarka.pl/grafika2/wewnatrzwspolnotowe-nabycie-towaru/Zmiany-w-rozliczaniu-VAT-od-WNT-w-2017-r-189148-150x100crop.jpg)
oprac. : Kancelaria Prawna Skarbiec
Przeczytaj także
Skomentuj artykuł Opcja dostępna dla zalogowanych użytkowników - ZALOGUJ SIĘ / ZAREJESTRUJ SIĘ
Komentarze (0)