Studia podyplomowe mogą być kosztem podatkowym firmy

Przeczytaj także: Studia podyplomowe z coachingu w koszty podatkowe firmy?

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Wnioskodawca buduje sieci i przyłącza gazowe, wodociągowe oraz kanalizacyjne. Prace te często są prowadzone na terenach zielonych, skwerach, ogródkach itp. Właściciele gruntów i działek chcą przy tym, aby po przeprowadzonych robotach ziemnych grunty i tereny zielone były przywrócone do stanu pierwotnego. Niestety ani wnioskodawca ani jego pracownicy nie posiadają w tym zakresie wystarczającej wiedzy, w związku z czym po zakończeniu prac porządkowych często wymagane były poprawki i roboty dodatkowe.

Wnioskodawca znalazł studia podyplomowe z rolnictwa, których profil pokrywa się z jego zapotrzebowaniem na wskazaną wyżej wiedzę. Odbywają się bowiem na nich zajęcia chemii rolnej, łąkarstwa czy technologii uprawy roli i roślin. Na studia podyplomowe wnioskodawca zapisał siebie oraz kierownika budowy, którego zatrudnia na podstawie umowy o pracę.

Zainteresowany chciałby wiedzieć, czy płacone czesne jak i opłatę rekrutacyjną może tutaj zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(...) Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 200 z późn. zm.) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Wyrażenie „w celu osiągnięcia przychodów” zawarte we wskazanym przepisie art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oznacza, że nie wszystkie wydatki ponoszone przez podatnika w związku z osiąganiem przychodów z tytułu działalności gospodarczej podlegają odliczeniu od podstawy opodatkowania. Zauważyć należy, iż przez sformułowanie „w celu” należy rozumieć dążenie do osiągnięcia jakiegoś stanu rzeczy (przychodu), a dążenie podatnika ma przymiot „celowości”, jeżeli na podstawie dostępnej wiedzy o związkach przyczynowo-skutkowych można zasadnie uznać, że poniesiony koszt może przynieść oczekiwane następstwo (przychód).

Koszty poniesione na zachowanie źródła przychodu to koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu uzyskiwano, oraz aby takie źródło w ogóle dalej istniało. Natomiast za koszty służące zabezpieczeniu źródła przychodów należy uznać koszty poniesione na ochronę istniejącego źródła przychodów, w sposób gwarantujący bezpieczne funkcjonowanie tego źródła. Istotą tego rodzaju kosztów jest więc ich obligatoryjne poniesienie w celu niedopuszczenia do utraty źródła przychodu w przyszłości.

W związku z powyższym kosztem uzyskania przychodu są wszelkie wydatki, których poniesienie pozostaje w związku przyczynowo-skutkowym z uzyskaniem przychodu z tego źródła, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodu i nie są wymienione w art. 23 ww. ustawy.

W odniesieniu do działalności gospodarczej kosztami uzyskania przychodów są racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Z oceny związku z prowadzoną działalnością winno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może się przyczynić do osiągnięcia (zwiększenia) przychodów z danego źródła. Aby zatem wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodu, winien – w myśl powołanego przepisu – spełniać łącznie następujące warunki:
• pozostawać w związku przyczynowo-skutkowym z przychodem lub źródłem przychodu i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,
• nie znajdować się na liście kosztów nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
• być właściwie udokumentowany.

W takim ujęciu kosztami uzyskania przychodów będą zarówno koszty pozostające w bezpośrednim, ale także pośrednim związku z uzyskanymi przychodami, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów (w tym dla zagwarantowania funkcjonowania źródła przychodów), nawet wówczas gdyby z obiektywnych powodów przychód nie został osiągnięty. Jednak, aby dany wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów, podatnik musi wykazać jego związek z prowadzoną działalnością oraz to, że jego poniesienie miało lub mogło mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu. Ustawodawca wiąże bowiem koszty uzyskania przychodów z celem ich poniesienia, jakim jest osiągnięcie przychodów, ewentualnie zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów.

Należy podkreślić również to, że o tym co jest celowe i potrzebne w prowadzonej działalności, decyduje podmiot prowadzący działalność gospodarczą, a nie organ podatkowy. Na podatniku spoczywa zatem obowiązek wykazania związku poniesionych kosztów z działalnością gospodarczą, w tym okoliczności, że ich poniesienie ma wpływ na wysokość osiągniętych przychodów.

W art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawarto katalog wydatków, które nie mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów. Powołany przepis nie przewiduje jednak wyłączenia z kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych na podnoszenie kwalifikacji zawodowych w formie studiów podyplomowych przez osoby prowadzące działalność gospodarczą. Nie jest to jednak jak wcześniej wskazano wystarczająca przesłanka do zaliczenia takich wydatków do kosztów uzyskania przychodów. Koniecznie jest tutaj ustalenie istnienia związku między poniesionym wydatkiem na studia, a celem, jakim jest osiągnięcie przychodu lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Przepisy art. 23 ww. ustawy nie przewidują również wyłączenia z kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych pracownika. Celowość ponoszenia tego rodzaju kosztów przez pracodawcę jest uzasadniona wynikającym z przepisów prawa pracy nakazem ułatwiania pracownikom podnoszenia kwalifikacji zawodowych. Zakres wiedzy, jaki pracownicy mogą zdobywać na koszt pracodawcy w ramach wyżej wymienionego obowiązku podnoszenia kwalifikacji nie jest jednak nieograniczony. Wydatki na podnoszenie kwalifikacji pracowniczych – aby mogły stanowić koszt uzyskania przychodu dla pracodawcy – muszą mieć ścisły związek z zakresem obowiązków pracownika wynikającym ze stosunku pracy oraz charakterem działalności pracodawcy. Wówczas bowiem wiedza zdobyta na koszt pracodawcy pozwala przynieść wymierne efekty. Jeżeli zatem wydatek poniesiony na kształcenie pracownika jest racjonalny i uzasadniony z punktu widzenia przewidywanych korzyści, jakie może osiągnąć z tego tytułu pracodawca, wydatek taki może zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów.

Do stwierdzenia, czy ww. opłaty mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, istotnym jest zatem ustalenie:
• czy takie wydatki związane ze zdobywaniem wiedzy i umiejętności są potrzebne w prowadzonej działalności gospodarczej i mają związek z tą działalnością,
• czy też wydatki te służą tylko podnoszeniu ogólnego poziomu wiedzy i wykształcenia niezwiązanego z działalnością gospodarczą, a więc które co do zasady mają charakter osobisty.(...)

Biorąc pod uwagę przytoczone przepisy prawne oraz przedstawiony we wniosku stan faktyczny należy stwierdzić, że wydatki poniesione w związku z podjęciem studiów podyplomowych przez Wnioskodawcę oraz zatrudnionego przez niego kierownika budowy są związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Jak wskazał Wnioskodawca, brak należytej wiedzy w zakresie odbudowy terenów zielonych, na których często są prowadzone prace związane z prowadzoną działalnością, wielokrotnie powodował konieczność wykonania poprawek oraz dodatkowych robót, co niewątpliwie stanowiło dodatkowe koszty dla Wnioskodawcy. Podjęcie zatem studiów podyplomowych z zakresu rolnictwa przez Wnioskodawcę oraz kierownika budowy miało na celu ograniczenie tych kosztów, a tym samym zabezpieczenie źródła przychodów i zwiększenie przychodów z prowadzonej działalności gospodarczej.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że wydatki poniesione na ww. studia podyplomowe w postaci czesnego oraz opłaty rekrutacyjnej za Wnioskodawcę oraz kierownika budowy można uznać za koszty uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. (...)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów