Sprzedaż akcji polskiej spółki przez nierezydenta z podatkiem dochodowym

Przeczytaj także: Zbycie majątku (nieruchomości) po 5 latach z podatkiem dochodowym?

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Wnioskodawca do roku 2014 (włącznie) był polskim rezydentem podatkowym. Obecnie jego rezydencja podatkowa znajduje się w Kanadzie - tam podlega opodatkowaniu od całości swoich dochodów (ma możliwość uzyskania w tym zakresie certyfikatu rezydencji podatkowej). W 2017 r. zainteresowany dokonał sprzedaży akcji w spółce mającej siedzibę w Polsce. Spółka nie jest notowana na giełdzie, zaś operacja zbycia została dokonana poza rynkiem regulowanym w rozumieniu Ustawy o obrocie instrumentami finansowymi z dnia 29 lipca 2005 roku (nie miała miejsca na GPW ani nie była obsługiwana przez GPW). Majątek spółki nie składa się głównie z nieruchomości, a wartość akcji spółki nie wywodzi się głównie z nieruchomości.

Wnioskodawca zadał pytanie, czy dochód ze sprzedaży akcji należy opodatkować w Polsce? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(...) Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 2032, z późn. zm.), osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Kliknij, aby powiekszyć

fot. fox17 - Fotolia.com

Podatek od akcji zapłacisz nawet, gdy nie mieszkasz w Polsce

Art. 3 ust. 2b ustawy o PIT mówi wprawdzie, ze za dochody nierezydentów uważa się dochody z papierów wartościowych dopuszczonych do publicznego obrotu na terytorium RP w ramach regulowanego rynku giełdowego, niemniej jest to tylko przykład. Inny obrót papierami wartościowymi też jest opodatkowany. Jednocześnie na pobranie podatku w Polsce pozwala umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania zawarta z Kanadą.

Stosownie do treści art. 3 ust. 1a cytowanej ustawy, za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:
1. posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2. przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Zgodnie z art. 3 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).

W myśl art. 3 ust. 2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2017 r., za dochody (przychody) osiągane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w ust. 2a, uważa się w szczególności dochody (przychody) z:
1. pracy wykonywanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia;
2. działalności wykonywanej osobiście na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia;
3. działalności gospodarczej prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym poprzez położonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zagraniczny zakład;
4. położonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieruchomości lub praw do takiej nieruchomości, w tym ze zbycia jej w całości albo w części lub zbycia jakichkolwiek praw do takiej nieruchomości;
5. papierów wartościowych oraz pochodnych instrumentów finansowych niebędących papierami wartościowymi, dopuszczonych do publicznego obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w ramach regulowanego rynku giełdowego, w tym uzyskane ze zbycia tych papierów albo instrumentów oraz z realizacji praw z nich wynikających;
6. tytułu przeniesienia własności udziałów (akcji) w spółce, ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną lub tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym albo instytucji wspólnego inwestowania, w których co najmniej 50% wartości aktywów, bezpośrednio lub pośrednio, stanowią nieruchomości położone na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa do takich nieruchomości;
7. tytułu należności regulowanych, w tym stawianych do dyspozycji, wypłacanych lub potrącanych, przez osoby fizyczne, osoby prawne albo jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, mające miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, niezależnie od miejsca zawarcia umowy i wykonania świadczenia.

Jak stanowi art. 3 ust. 2c ww. ustawy, wartość aktywów, o której mowa w ust. 2b pkt 6, ustala się na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc zbycia udziałów (akcji) w spółce, ogół praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną lub tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym albo instytucji wspólnego inwestowania.

W świetle art. 4a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobiegania podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Zgodnie z zapisem art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy, źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).

W myśl art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ww. ustawy, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych.

Stosownie do art. 30b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, w tym z realizacji praw wynikających z tych instrumentów, z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

Na podstawie art. 30b ust. 2 pkt 4 ww. ustawy, dochodem, o którym mowa w ust. 1, jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia udziałów (akcji) a kosztami uzyskania przychodów określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f oraz art. 23 ust. 1 pkt 38 i 38c.

Z kolei w myśl art. 30b ust. 3 ww. ustawy, przepisy ust. 1 stosuje się z uwzględnieniem umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska. Jednakże zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania albo niezapłacenie podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania dla celów podatkowych miejsca zamieszkania podatnika uzyskanym od niego certyfikatem rezydencji. (...)

W myśl art. 13 ust. 5 Konwencji zawartej między Rzecząpospolitą Polską a Kanadą w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, podpisanej w Ottawie dnia 14 maja 2012 r. (Dz. U. z 2013 r., poz. 1371), zyski z tytułu przeniesienia własności majątku innego, niż wymieniony w ustępach 1, 2, 3 i 4 podlegają opodatkowaniu wyłącznie w tym Umawiającym się Państwie, w którym przenoszący własność ma miejsce zamieszkania lub siedzibę.

Zgodnie natomiast z art. 13 ust. 6 cytowanej Konwencji, postanowienia ustępu 5 nie naruszają prawa Umawiającego się Państwa do poboru, zgodnie z własnym prawem, podatku od zysków z przeniesienia tytułu własności każdego majątku, innego niż majątku, do którego stosuje się postanowienia ustępu 7, osiągniętych przez osobę fizyczną, która ma miejsce zamieszkania w drugim Umawiającym się Państwie, a która miała miejsce zamieszkania w pierwszym wymienionym Państwie przez jakikolwiek okres w ciągu pięciu lat, które bezpośrednio poprzedzają moment przeniesienia tytułu własności tego majątku.

Biorąc pod uwagę stan faktyczny sprawy oraz obowiązujące przepisy prawa, należy stwierdzić, że dochód z odpłatnego zbycia w 2017 r. akcji spółki polskiej przez Wnioskodawcę - rezydenta Kanady, zgodnie z postanowieniami art. 13 ust. 6 ww. Konwencji podlega opodatkowaniu w Polsce na zasadach określonych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ w roku 2014 oraz w latach poprzedzających przeprowadzoną przez Wnioskodawcę transakcję sprzedaży akcji, Wnioskodawca posiadał rezydencję podatkową w Polsce.

Należy wyjaśnić, że przywołany przez Wnioskodawcę w treści własnego stanowiska odnośnie zdanego pytania art. 3 ust. 2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w tym pkt 5 zawiera „jedynie” katalog otwarty przykładowych sytuacji, w których dochód nierezydenta uznaje się jednoznacznie za osiągnięty na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jednakże dla celów ustalenia ograniczonego obowiązku podatkowego.

Wskazanie katalogu dochodów (przychodów), mających źródło na terytorium Polski, nie ma wpływu na stosowanie postanowień umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, których stroną jest Polska i tym samym zakres przedmiotowy opodatkowania nierezydentów, ustalony w ww. art. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, może ulegać modyfikacji. W przypadku podatników, którzy nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania a uzyskują dochody (przychody) na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej podlegające tu opodatkowaniu, w kwestii opodatkowania pierwszeństwo mają postanowienia właściwej umowy w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu.

Tym samym, nie można zgodzić się ze stanowiskiem Wnioskodawcy, że zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zbycie akcji przez nierezydenta podlega opodatkowaniu w Polsce jedynie, gdy są to akcje spółki dopuszczone do obrotu publicznego w ramach regulowanego rynku giełdowego, a w konsekwencji, z uwagi na fakt, że Wnioskodawca posiada status polskiego nierezydenta podatkowego i w 2017 r. dokonał sprzedaży akcji spółki, która nie była notowana na giełdzie, Wnioskodawca nie powinien podlegać opodatkowaniu w Polsce z tego tytułu.

Reasumując, stwierdzić należy, że dochód uzyskany przez Wnioskodawcę (rezydenta Kanady) ze zbycia w 2017 r. akcji polskiej spółki kapitałowej podlega opodatkowaniu w Polsce. (...)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów