Usługi doradcze w PKD nie pozbawiają zwolnienia podmiotowego z VAT

Przeczytaj także: Biuro projektowe ze zwolnieniem podmiotowym z VAT

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Zgodnie z PKD wnioskodawcy, jego działalność gospodarcza obejmuje zakres inżynierii i związane z nią doradztwo techniczne (PKD 71.12.Z oraz 74.90.Z). Fizycznie jednakże wykonuje on projekty, rysunki i kosztorysy związane z usługami projektowania obiektów budowlanych i inżynierskich, instalacji wodno-kanalizacyjnych i systemów odwadniających, instalacji grzewczych, gazowych, klimatyzacyjno - wentylacyjnych, projektowania technicznego pozostałych przedsięwzięć oraz kosztorysowania. Nie świadczy on przy tym usług doradczych zaś wartość jego sprzedaży nie przekroczy 200 000 zł.

Wnioskodawca zadał pytanie, czy w takim przypadku może korzystać ze zwolnienia z podatku VAT? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(...) Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221, z późn. zm), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. caifas - Fotolia.com

Usługi projektowe w podatku VAT

Dla VAT nie jest istotne, co przedsiębiorca ma wpisane w PKD swojej firmy a to, czym się faktycznie zajmuje. Jeżeli zatem z PKD wynika, że może on świadczyć usługi doradcze, ale w praktyce takich nie wykonuje, nie ma przeszkód aby korzystał ze zwolnienia podmiotowego z VAT, o ile tylko nie przekroczy ustawowego progu sprzedaży.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy – przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usługi w rozumieniu art. 7 ust. 1 oraz art. 8 ust. 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

Jak wynika z art. 15 ust. 1 ustawy – podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – art. 15 ust. 2 ustawy – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200.000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.

Zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatnika rozpoczynającego w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności określonych w art. 5, jeżeli przewidywana przez niego wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym, kwoty określonej w ust. 1 (art. 113 ust. 9 ustawy).

Zgodnie z art. 113 ust. 10 ustawy, jeżeli faktyczna wartość sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie ust. 9, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej, przekroczy w trakcie roku podatkowego kwotę określoną w ust. 1, zwolnienie traci moc począwszy od czynności, która przekroczono te kwotę.

Stosownie zaś do art. 113 ust. 13 pkt 2 lit. b ustawy, zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 9, nie stosuje się do podatników świadczących usługi w zakresie doradztwa, z wyjątkiem doradztwa rolniczego związanego z uprawą i hodowlą roślin oraz chowem i hodowlą zwierząt, a także związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego.

Zauważyć należy, że ustawa o podatku od towarów i usług oraz przepisy wykonawcze do tej ustawy nie definiują pojęcia doradztwa. W potocznym rozumieniu termin „doradztwo” obejmuje szereg usług doradczych, tj.: podatkowe, prawne, finansowe techniczne, inżynierskie i inne. Wobec braku w ustawie definicji doradztwa należy posiłkowo odwołać się do wykładni językowej. Zgodnie z definicją zawartą w Słowniku Języka Polskiego PWN 2006, pod pojęciem „doradcy” należy rozumieć „tego, kto doradza”. Natomiast „doradzać”, w myśl powołanego wyżej Słownika Języka Polskiego PWN 2006, oznacza „udzielić porady, wskazać sposób postępowania w jakiejś sprawie”. Doradztwo jest zatem udzieleniem fachowych zaleceń, porad, np. ekonomicznych czy finansowych. Użyty w ustawie o podatku od towarów i usług termin „usługi w zakresie doradztwa” należy rozumieć w związku z tym szeroko.

Zgodnie z art. 96 ust. 1 ustawy, podmioty, o których mowa w art. 15, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne, z zastrzeżeniem ust. 3.

Podmioty wymienione w art. 15, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 lub wykonujące wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, mogą złożyć zgłoszenie rejestracyjne (art. 96 ust. 3 ustawy).

Naczelnik urzędu skarbowego po weryfikacji danych podanych w zgłoszeniu rejestracyjnym rejestruje podatnika jako „podatnika VAT czynnego”, a w przypadku podatników, o których mowa w ust. 3 – jako „podatnika VAT zwolnionego”, i na wniosek podatnika potwierdza to zarejestrowanie (art. 96 ust. 4 ustawy).

Zgodnie z art. 96 ust. 5 pkt 2 ww. ustawy, jeżeli podmioty, o których mowa w ust. 3, rozpoczną dokonywanie sprzedaży opodatkowanej, utracą zwolnienie od podatku lub zrezygnują z tego zwolnienia, obowiązane są do złożenia zgłoszenia rejestracyjnego, o którym mowa w ust. 1, a w przypadku podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT zwolnieni – do aktualizacji tego zgłoszenia, w terminach przed dniem, w którym podatnik traci prawo do zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9, w przypadku utraty tego prawa.

Analiza okoliczności przedstawionych w treści wniosku, a także obowiązujących przepisów ustawy o podatku od towarów i usług pozwala na stwierdzenie, że skoro - jak wynika z treści wniosku – w ramach prowadzonej działalności gospodarczej nie wykonuje i nie będzie Pan wykonywał czynności z zakresu doradztwa, a wartość sprzedaży w proporcji do okresu prowadzonej działalności nie przekracza kwoty określonej w art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, to ma Pan prawo do zastosowania zwolnienia podmiotowego za rok 2017 na podstawie art. 113 ust. 9 ustawy, natomiast w odniesieniu do roku 2018 będzie miał Pan prawo do zwolnienia na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy. Przy czym należy zauważyć, że w sytuacji, gdy w 2018 r. faktyczna wartość sprzedaży zwolnionej na podstawie ust. 9 przekroczy w trakcie roku podatkowego kwotę 200.000 zł, utraci Pan prawo do zwolnienia od podatku z chwilą wykonania czynności, którą przekroczono tę kwotę. Zastosowanie zwolnienia podmiotowego oznacza, że do chwili jego utraty nie jest Pan zobligowany do złożenia zgłoszenia rejestracyjnego. Jednakże na podstawie art. 96 ust. 3 ustawy może Pan złożyć właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego takie zgłoszenie i zarejestrować się jako podatnik VAT zwolniony.(...)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów