TSUE: przeniesienie siedziby spółki poza Polskę bez zapłaty podatku

Przeczytaj także: Anonimizacja przedsiębiorstwa: przeniesienie spółki za granicę

Przypatrzmy się dokładnie, co na temat przekształceń spółek mówi Kodeks spółek handlowych z 15 września 2000 r. Art. 551 § 1 k.s.h. mówi, że w inną spółkę handlową (spółkę przekształconą) mogą zostać przekształcone następujące rodzaje spółek: spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółka akcyjna (są to spółki przekształcane - zarówno osobowe, jak i kapitałowe). Jednakże na skutek takiego przekształcenia dochodzi jedynie do zmiany formy prawnej spółki, przy zachowaniu jej ciągłości prawnej i ekonomicznej.

Inaczej sytuacja przedstawia się natomiast w przypadku przekształcenia transgranicznego spółki, gdy następuje przeniesienie siedziby polskiej spółki (wpisanej do rejestru KRS) do innego kraju członkowskiego Unii Europejskiej.


Jednocześnie zgodnie z przepisami ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, przeprowadzenie likwidacji spółki i jej rozwiązanie nakłada na wspólników istotny obowiązek podatkowy.

Jak mówi Agnieszka Moryc z firmy doradczej Admiral Tax, polskiego ustawodawcy nie interesuje, czy majątek podzielony wskutek likwidacji spółki zostanie wniesiony do nowej spółki założonej w jednym z krajów członkowskich Unii Europejskiej, czy też nie. Polscy przedsiębiorcy, a zwłaszcza liczni nad Wisłą przedsiębiorcy zainteresowani przeniesieniem siedziby spółki do Irlandii lub Wielkiej Brytanii, mogą się zatem czuć dyskryminowani, ponieważ prawo nie pozwala im na swobodne prowadzenie działalności gospodarczej.

Przepisy te bowiem wymuszają na polskich przedsiębiorcach, którzy chcą dokonać transgranicznego przekształcenia spółki, likwidację działalności gospodarczej, a tym samym obligują likwidowane spółki do realizacji zysków z dotychczas prowadzonej działalności, pomimo woli kontynuowania tej działalności za granicą.

W wyroku TSUE jasno czytamy, że na wspólnikach spółki przenoszonej za granicę z wykorzystaniem instytucji transgranicznego przekształcenia nie powinien ciążyć żaden obowiązek podatkowy, o ile oczywiście nowa, przekształcona spółka, ma faktycznie wykonywać działalność w innym kraju członkowskim i o ile przekształcenie nie miałoby na celu jedynie uchylenia się od obowiązku podatkowego w kraju dotychczasowej siedziby spółki. Zgodnie zatem z prawem europejskim przekształcenie transgraniczne spółki, które ma na celu kontynuowanie dotychczasowej działalności spółki na terenie innego kraju członkowskiego UE, nie oznacza potrzeby upłynnienia majątku, ani rozdzielenia go pomiędzy wspólników spółki. Przekształcenie takie musi wobec tego zostać uznane za neutralne podatkowo.

Polska, jak każde państwo Unii Europejskiej, jest zobligowana do przestrzegania wyroków Trybunału Sprawiedliwości UE. Ustawodawca musi zatem wdrożyć wyrok TSUE i respektować przepisy dotyczące likwidacji spółek, umożliwiając przedsiębiorcom swobodne przenoszenie spółek za granicę z wykorzystaniem instytucji transgranicznego przekształcenia.

Agnieszka Nowicka de Poraj