Opodatkowanie PIT w Polsce dochodów zagranicznych

Przeczytaj także: Przedsiębiorca nie zawsze rozlicza w polskim PIT zagraniczne dochody

Zasady opodatkowania w Polsce dochodów uzyskiwanych z najemnej pracy wykonywanej za granicą są określone w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, ale nie tylko. Przede wszystkim należy tutaj bowiem wziąć pod uwagę zapisy odpowiedniej umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, zawartej pomiędzy RP a drugim państwem (świadczenia pracy).

Generalna zasada zawarta w umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania mówi, że wynagrodzenie z tytułu pracy najemnej wykonywanej przez osobę mającą miejsce zamieszkania w jednym z umawiających się państw podlega opodatkowaniu tylko w tym państwie, chyba że praca taka jest wykonywa w drugim państwie. W tym drugim przypadku (czyli gdy praca jest wykonywana w drugim umawiającym się państwie) dochód może być opodatkowany zarówno w państwie miejsca zamieszkania, jak i w państwie, w którym praca została wykonana.


Tylko spełnienie wszystkich powyższych warunków skutkować będzie innym sposobem opodatkowania wynagrodzenia. Jeżeli natomiast chociażby jeden z nich spełniony nie zostanie, wynagrodzenie za pracę najemną będzie mogło być opodatkowane zarówno w państwie, w którym praca była świadczona, jak i kraju zamieszkania pracownika.

Do takich właśnie wynagrodzeń (a więc tych, które mogą być opodatkowane w obydwu państwach) stosuje się odpowiednią metodę unikania podwójnego opodatkowania, która to też wynika z zawartej umowy.

Metody unikania podwójnego opodatkowania

Zawarte przez Polskę umowy zawierają jedną z dwóch metod unikania podwójnego opodatkowania. Są to:

• metoda wyłączenia z progresją,
• metoda odliczenia proporcjonalnego (zwana też metodą zaliczenia).

Jeżeli natomiast Polska z danym państwem umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania nie podpisała, do uzyskanych tam dochodów stosowana jest metoda odliczenia proporcjonalnego.

W przypadku metody wyłączenia z progresją obowiązek złożenia zeznania podatkowego występuje, jeżeli podatnik:

• osiągnie inne dochody podlegające opodatkowaniu w Polsce skalą podatkową,
• chce rozliczyć się w Polsce z innych względów.

W przypadku natomiast metody odliczenia proporcjonalnego obowiązek złożenia rocznego PIT występuje w każdym przypadku, bez względu na to, czy obok dochodów zagranicznych uzyskano inne dochody opodatkowane w Polsce skalą podatkową.

Ponadto jeżeli podatnik przebywa czasowo za granicą i osiąga dochody z wykonywanej tam pracy bez pośrednictwa płatnika, to ma dodatkowo obowiązek wpłacenia zaliczki na podatek dochodowy w wysokości 18% tych dochodów, w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym wrócił do kraju (dotyczy to dochodów, do których stosowana jest metoda odliczenia proporcjonalnego). Jeżeli termin płatności zaliczki przypada po zakończeniu roku podatkowego, należny podatek jest płatny w terminie złożenia zeznania. Przy wpłaceniu zaliczki podatnik również może odliczyć – w odpowiedniej proporcji – podatek zapłacony za granicą.

Ustalenie dochodu do opodatkowania

Ostatnią kwestią, jaka zostanie omówiona w artykule, jest ustalenie podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym. Kwestia ta bowiem bardzo często wzbudza wątpliwości podatników (tzn. jak określić wartość zagranicznego dochodu na potrzeby polskiego podatku).

Po pierwsze ważny jest tutaj zagraniczny przychód (czyli mówiąc w uproszczeniu - wartość brutto wynagrodzenia). Nastęnie przychód ten jest pomniejszany za każdy dzień pobytu za granicą, w którym to podatnik pozostawał w stosunku służbowym, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczym stosunku pracy o kwotę odpowiadającą 30% równowartości diety z tytułu podróży służbowej za granicą.

Tak pomniejszony o diety przychód następnie przelicza sie na złote wg kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania takiego przychodu (jeżeli zatem dla przykładu mieliśmy 8 rozłożonych w czasie wypłat, to stosować będziemy do nich 8 różnych kursów walut).

Od przychodu takiego (określonego już w złotówkach) odejmuje się następnie przysługujące krajowe pracownicze koszty uzyskania przychodów. Dochód taki w kolejnym kroku jest pomniejszany o dostępne odliczenia (m.in. składki na ubezpieczenie społeczne czy ulgi podatkowe).